Benza (Bensa) Antoni (1787–1859), aktor i literat. Urodzony we Lwowie, zetknął się z teatrem jako chłopiec w czasie pobytu Wojciecha Bogusławskiego. Uciekłszy z domu rodzicielskiego, rozpoczął zawód sceniczny w Krzemieńcu, poczem w r. 1811 grywał u Niedzielskiego w Krakowie. Skolei przeniósł się do Lwowa, gdzie występował do r. 1849. W Warszawie gościł w r. 1816 jako Hamlet w tragedji Szekspira i jako student w »Nowych Krakowiakach« J. N. Kamińskiego, zaś w r. 1822, jako Hipolit w »Fedrze« Racine’a. W chwilach wolnych od zajęć teatralnych zajmował się piśmiennictwem, w latach 1822–1826 redagował »Rozmaitości lwowskie«. Był to jeden z wybitniejszych aktorów lwowskich pierwszej połowy XIX wieku. Słynął jako tragik w rolach bohaterów i kochanków. Pod koniec życia miał zatarg z B. Dawidsonem na tle konkurencji. Jego najświetniejsze kreacje to Cyd w tragedji Corneille’a, »Hamlet«, »Król Lear« i »Macbeth« w tragedjach Szekspira, postaci schillerowskie – »Fiesco« (rola tytułowa), Ferdynand – »Intryga i miłość«, Karol Moor – »Zbójcy« i Poza – »Don Carlos«, Don Guthyer w »Lekarzu swego honoru« Calderona, Przemysław w »Ludgardzie« Kropińskiego, Zygmunt August w »Barbarze« Felińskiego itd.

W. enc. il.; Estreicher K., Teatra w Polsce, Kr. 1879, III passim; Pepłowski St., Teatr polski we Lwowie (1780–1881), Lw. 1889, passim.

Ludwik Simon