Broniewski Bohdan (1855–1922), przemysłowiec. Ur. w Opatkowicach w Kieleckiem w rodzinie ziemiańskiej z ojca Bronisława i matki Ewy z Koszutskich, ukończył z odznaczeniem gimnazjum św. Anny w Krakowie, poczem wstąpił na wydział chemiczny politechniki w Wiedniu. Po ukończeniu politechniki odbył praktykę w cukrowni Zakrzówek w Lubelskiem, skąd poszedł na stanowisko chemika do cukrowni Elżbietów. Posiadając duży zasób wiedzy, ogromne zdolności i niebywałe zamiłowanie do pracy, B. po trzechletnim zaledwie pobycie w Elżbietowie przeszedł na stanowisko wicedyrektora do cukrowni w Mizoczu na Wołyniu, a w krótkim czasie został mianowany dyrektorem tej cukrowni. Po niedługim stosunkowo pobycie w Mizoczu objął B. dyrekcję cukrowni w Izabelinie w Płockiem, a jednocześnie rozwinął niezmiernie ożywioną działalność na polu technologiczno-cukrowniczem, zamieszczając swe cenne spostrzeżenia na łamach »Gazety Cukrowniczej«, oraz pisząc obmyślony doskonale rozdział o dyfuzji do klasycznego trzytomowego »Cukrownictwa«, opracowanego wspólnemi siłami polskich cukrowników i właśnie w owym czasie wydawanego. B. brał czynny udział w pracach sekcji cukrowniczej, jaka istniała w łonie Warsz. Tow. Popierania Przemysłu i Handlu, wygłaszając na organizowanych przez tę sekcję zjazdach cukrowników szereg odczytów na tematy technologiczno-cukrownicze, a także biorąc czynny udział w pracach licznych komisyj, wyłanianych przez sekcję w celu organizowania przemysłu cukrowniczego na terenie b. Królestwa Polskiego. Był jednym z inicjatorów powołania do życia Centralnego Laboratorjum Cukrowniczego i przez szereg lat pozostawał członkiem czynnym kuratorjum tej naukowej instytucji, gdy zaś po kilku latach jej istnienia poczęto myśleć o zamknięciu Laboratorjum, B. wraz z kilkoma innymi kuratorami nie dopuścił do likwidacji tej placówki, doskonale oceniając jej użyteczność i znaczenie dla cukrownictwa.

W r. 1894 przystąpił B. do budowy fabryki cukru w Lublinie i został dyrektorem zarządzającym tej cukrowni, którą urządził według najnowszych wymagań techniki, a następnie znakomicie prowadził, wykazując, obok organizacyjnych, niepospolite zdolności administracyjne. W r. 1905 organizuje i zakłada przy współudziale materjalnym okolicznego ziemiaństwa cukrownię Aszihe w Mandżurji. Prowadzi tę placówkę z odległości wielu setek kilometrów w niezmiernie trudnych warunkach, które jednak całkowicie przezwycięża. W r. 1903 nabył majątek Garbów w Lubelskiem, który to majątek zamienił natychmiast na gospodarstwo przemysłowe, budując dużą cegielnię parową, gorzelnię, a następnie cukrownię. Od r. 1910 osiadł na stałe w Warszawie, jednak nie dla wypoczynku, gdyż zainicjował i zorganizował, a potem poprowadził Związek Cukrowni Lubelskich (tzw. »Celin«), organizację o charakterze gospodarczym. W r. 1911 wykupił z rąk Emila Rephana cukrownię i rafinerję Zbiersk wraz z przyległemi dobrami i lasami, utworzył z tych objektów towarzystwo akcyjne »Zbiersk«, którem kierował z właściwą sobie umiejętnością. Jako wybitnego przemysłowca zapraszały B-go do swych zarządów liczne cukrownie nietylko b. Królestwa Polskiego, ale nawet znajdujące się poza kordonem, jak Przeworsk w Małopolsce i Żuczka na Bukowinie. W czasie wojny światowej B. brał czynny udział w pracach tzw. Międzypartyjnego Koła. Za czasów regencji powołany został w gabinecie Steczkowskiego na stanowisko ministra przemysłu i handlu, że zaś ministerstwo kolei nie istniało w tym gabinecie, przeto zorganizował w swoim resorcie sekcję kolejową i zapoczątkował studja nad drogami wodnemi w kraju. Po zmianie gabinetu pozostał czynnym członkiem Związku Cukrowni b. Królestwa Polskiego, pozatem organizował Bank Zjednoczonych Ziem Polskich, oraz był współorganizatorem i współtwórcą towarzystw ubezpieczeń Polonja i Vita, a jednocześnie wiele czasu i pracy poświęcał organizacji Kredytowego Towarzystwa Przemysłowego. Ministerstwo Skarbu powołało B-go na członka Rady Finansowej Państwa. Zmarł 4 X 1922 w Warszawie.

»Gazeta Cukrownicza« 1922, LIV nr 40–3, s. 465; »Przegląd Techniczny« 1922, nr 47, s. 366; »Kurjer Warsz.« 1922, nr 273 i 278.

Zygmunt Przyrembel