INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Sudymunt Dorgiewicz  

 
 
2 poł. XIV w. - po 15 VIII 1434
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sudymunt Dorgiewicz h. własnego (zm. po 15 VIII 1434), cześnik dworu wielkiego księcia litewskiego Witolda, starosta krewski.

S. pochodził z jednego z najbardziej wpływowych za w. ks. Witolda rodów bojarskich (wg W. Semkowicza potomków Syrpucia). Był synem Dorgi, który w r. 1401 podpisał akt unii wileńskiej, bratankiem kaszt. wileńskiego Krystyna Ościka (zob.). Majątek rodowy znajdował się w okolicach Kiernowa.

Zapewne pierwszym odnotowanym źródłowo wystąpieniem S-a, już z tytułem cześnika dworu wielkoksiążęcego, było świadkowanie przy nadaniu w. ks. Witolda dla Wojciecha Moniwida w maju 1409. W dokumencie wzmiankowany był bez patronimiku i nie znamy jego innego wystąpienia na tym urzędzie, co wobec popularności imienia Sudymunt nie daje pewności, czy rzeczywiście chodziło o syna Dorgiego. Z drugiej strony syn S-a, Olechno, od r. 1448 był poświadczony na wysokim urzędzie dworskim podczaszego, który w swych rękach miał w XV w. także funkcję cześnika, co zdaje się potwierdzać tożsamość S-a z cześnikiem Sudymuntem. W r. 1430, jak wszyscy kniaziowie i panowie litewscy, stanął S. przy obwołanym w. ks. Świdrygielle. Już wiosną 1431 został przez niego wysłany w poselstwie do króla Władysława Jagiełły; towarzyszył kniaziowi Wasylowi Semenowiczowi oraz panom Kieżgajle i Chodkowi, dobrze znanym na dworze królewskim, co pozwala przypuszczać, że także on nie był tam obcy. Świadczył również 1 IX t.r. na akcie rozejmu polsko-litewskiego w Czartorysku. Dn. 15 V 1432 wraz z innymi panami litewskimi poświadczył zawarcie przymierza litewsko-krzyżackiego w Skirstymoniu.

Po zamachu oszmiańskim (w nocy z 31 VIII na 1 IX 1432) opowiedział się S. wraz ze stryjem Krystynem Ościkiem po stronie nowego w. ks. lit. Zygmunta Kiejstutowicza. Już 20 I 1433 jako star. krewski poświadczył akt nowej unii w Trokach. Spór sądowy, jaki toczył syn S-a, Olechno, z bratankiem Wasyla Zenowiewicza, ujawnił prawdopodobne kulisy uzyskania tego urzędu przez S-a: oskarżył on przed w. ks Zygmuntem Kiejstutowiczem ówczesnego star. Krewa, Wasyla Zenowiewicza, o sprzyjanie Świdrygielle, a w rezultacie wielki książę odebrał bojarowi jego posiadłości i danników oraz przekazał je S-owi, prawdopodobnie wraz z urzędem starosty. S. świadczył na dokumencie wydanym w Grodnie 27 II 1434 i odnawiającym zapisy unii trockiej z 20 I 1433; przywiesił do aktu pieczęć z h. własnym (opisanym przez W. Semkowicza). We wrześniu t.r. został wysłany jako delegat Zygmunta Kiejstutowicza na rokowania polsko-krzyżackie w Raciążku. Przed udaniem się na zjazd został przez wielkiego księcia (15 VIII 1434) wynagrodzony za zasługi hojnym nadaniem ziemskim w pobliżu Krewa: Chożowem, Talatowem, Połoczanami i Łuczanami (pow. wilejski) oraz ośmioma poddanymi w Bolcach. W najstarszej księdze wpisów metryki lit. występował jako odbiorca drobnych nadań bliżej nieokreślony Sudymunt, ale wobec popularności tego imienia nie sposób utożsamiać go z S-em. S. zmarł po 15 VIII 1434.

Z nieznanej z imienia żony pozostawił S. trzech synów: Olechnę (zob.), Mikołaja Kmitę (zm. ok. 1461), fundatora w r. 1456 kościoła paraf. we wsi Siemiatycze, i Jana (zm. w l. czterdziestych XV w.). Synowie pieczętowali się h. Trąby.

 

Boniecki, Poczet rodów, s. 25–6; Urzędnicy, XI; Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, Red. A. Rachuba, W. 2004 I; – Antoniewicz M., Manifestacja genealogiczna w herbie złożonym biskupa Pawła Olgimunta księcia Holszańskiego, „Zesz. Hist.” T. 4: 1994 s. 407–8; Barvinskij B., Žigimont Kiejstutovič velikij kniaz’ litovsko-ruskij, Žovkva 1905 (Aneks 3); Bučinskij B., Kilka pričinkiv do časiv velikogo kniazia Svitrigajla (1430–1433), „Zapysky Naukovoho Tovarystva im. Ševčenka” T. 76: 1907 s. 135; Michaluk D., Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI–XVII wieku, Tor. 2002; Petrauskas R., Lietuvos diduomenė XIV a. pabaigoje – XV a., Vilnius 2003; Semkowicz W., Braterstwo szlachty polskiej z bojarstwem litewskim w unii horodelskiej 1413 roku, w: Polska i Litwa w dziejowym stosunku, Kr. 1914; tenże, O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle roku 1413, „Lituano-Slavica Posnaniensia” T. 3: 1989 s. 65–6; – Acten d. Ständetage Preussens, I 650; Akta Unii; Metryka Lit., I, III, XXV; Vitoldiana, Wyd. J. Ochmański, W.–P. 1986; – Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz w Berlinie-Dalhem: Ordensbriefarchiv, nr 5633.

Lidia Korczak

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Mikołaj Trąba h. Trąby

około 1358 - 1422-12-04
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.