INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Feliks Starzyński     

Feliks Starzyński  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2003-2004 w XLII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Starzyński Feliks (1864–1945), rolnik, działacz ludowy, poseł na Sejm Ustawodawczy.

Ur. 3 V w Łopienniku Lackim (Łopiennik Górny, pow. krasnostawski), był synem Aleksandra (ur. 1829), kowala, wójta Łopiennika Lackiego, oraz Otolii z Sokołowskich (ur. 1840).

S. był samoukiem. Między ok. r. 1885 i ok. r. 1890, wg przekazu córki, służył w gwardii rosyjskiej w Petersburgu. Po sprzedaży części ojcowizny nabył gospodarstwo rolne w Łęcznej (pow. lubelski). W r. 1910 kupił gospodarstwo w Trębaczowie (pow. lubelski). Dał się tam poznać jako działacz społeczny, m.in. był pełnomocnikiem gminnym, członkiem rady gminnej, długoletnim prezesem kółka rolniczego, twórcą kasy pożyczkowej i współzałożycielem progimnazjum dla synów chłopskich. Pełnił także funkcję prezesa Kooperatywy Związku Rolniczo-Włościańskiego w Lublinie oraz należał do gminnej rady szkolnej w Mełgwi (pow. lubelski). W l. 1910–11 uczestniczył w akcji protestacyjnej przeciwko wyłączeniu Chełmszczyzny z Król. Pol. Od r. 1917 należał do powstałego wtedy Zjednoczenia Ludowego (ZL). Po podpisaniu traktatu brzeskiego 9 II 1918 organizował protest przeciw jego postanowieniom, ponownie broniąc przynależności Chełmszczyzny do Król. Pol.; został za to aresztowany przez Austriaków (zwolniony po ośmiu dniach). W kwietniu t.r. wybrany do Rady Stanu, był w niej prezesem klubu ZL. Dn. 7 VII złożył deklarację uzasadniającą udział ZL w Radzie Stanu: «Wstąpiliśmy do Rady Stanu po to, aby współpracować w budowie państwa polskiego i strzec praw ludu polskiego w tworzącym się ustawodawstwie państwowym» („Piast” R. 6: 1918 nr 27). Dn. 24 IX w Krakowie współprzewodniczył zgromadzeniu przedstawicieli PSL i ZL z Król. Pol. oraz PSL «Piast» z Galicji; został wybrany do prezydium, przygotowującego kolejny zjazd ludowców. Po rozwiązaniu Rady Stanu (7 X) skupił się na działalności partyjnej i 12 X uczestniczył w Warszawie w posiedzeniu Zarządu Głównego (ZG) ZL, na którym sformułowano postulaty dotyczące ustroju niepodległej Polski. Na kolejnym zjeździe reprezentantów partii ludowych w Warszawie (17–19 X) S. wraz z Janem Dąbskim, Janem Sadlakiem i Henrykiem Wyrzykowskim dążył do połączenia ZL z PSL «Piast»; połączenie tej grupy ZL z «Piastem» nastąpiło w końcu października, a 1 XII został S. wybrany do ZG PSL «Piast» i 10 XII obrany wiceprezesem tego stronnictwa. Publikował w tym czasie artykuły polityczno-gospodarcze w „Gazecie Świątecznej” i „Gazecie Ludowej” (Lublin). Pisano, że S. «podkreśla często swe stanowisko chłopskie i na zewnątrz również odznacza się jako chłop, stale chodząc w polskim stroju chłopskim» („Współcześni działacze polityczni”, Ł.–W. 1919).

Dn. 26 I 1919 został S. wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego z listy PSL «Piast» (nr 5) w okręgu lubelskim (nr 22). Wskutek udziału w głosowaniu osób nieuprawnionych Sąd Najwyższy 31 V t.r. unieważnił jego mandat. W powtórzonym głosowaniu (29 VI) został wybrany ponownie posłem. W Sejmie Ustawodawczym zasiadał w komisji rolnej i brał udział w pracach nad projektem reformy rolnej. Dn. 4 VIII 1922 złożył wniosek o nadanie łąk kolonistom ze wsi Łopiennik Dolny, sąsiadującej z jego ojcowizną. W wyborach t.r. kandydował do Senatu RP z listy PSL «Piast» w woj. lubelskim, ale nie został wybrany. Pracował odtąd we własnym gospodarstwie rolnym, należał także do Kasy Stefczyka w Łęcznej. Od zjednoczenia ruchu ludowego (1931) był członkiem Stronnictwa Ludowego. Zmarł 21 VIII 1945 w Trębaczowie, został pochowany na cmentarzu w Łęcznej.

W małżeństwie zawartym w r. 1890 z Ewą Kuchtą (1874–1951) miał S. siedmioro dzieci, w tym Andrzeja (1905–1945), prawnika, w l. 1925–34 oraz w r. 1936 pracownika konsulatu polskiego w Lille, a od października t.r. w Lyonie, zmarłego w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie, oraz Zygmunta (1913–1983), w l. 1935–9 rotmistrza 24. p. ułanów w Kraśniku, w czasie kampanii wrześniowej 1939 r. walczącego w 10. Brygadzie Kawalerii Zmotoryzowanej płk. Stanisława Maczka, w l. 1942–5 dowódcę szwadronu 24. p. ułanów w 1. Dyw. Pancernej gen. Maczka, po wojnie odznaczonego w Wielkiej Brytanii Krzyżem Srebrnym Orderu Odrodzenia Polski, trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz bojowymi odznaczeniami belgijskimi.

 

Szczechura T., Szczechura R., Zagadnienia kulturalno-oświatowe i społeczno-gospodarcze wsi w czasopismach polskiego ruchu ludowego 1889–1918. Materiały bibliograficzne, W. 1969; – Przywódcy ruchu ludowego. Szkice biograficzne, Red. A. Więzikowa, W. 1968; Współcz. działacze polit.; – Giza S., Kalendarz wydarzeń historii ruchu ludowego 1895–1965, W. 1967; Kto kim był w Drugiej Rzeczypospolitej, Red. J. M. Majchrowski przy współpracy G. Mazura i K. Stepana, W. 1994; – Borkowski J., Zarys historii polskiego ruchu ludowego, W. 1970 II; Księga pamiątkowa kadetów II Rzeczypospolitej, W. 2001 (dot. syna, Zygmunta); Holzer J., Molenda J., Polska w pierwszej wojnie światowej, W. 1973; Molenda J., Polskie Stronnictwo Ludowe w Królestwie Polskim, W. 1965; Stankiewicz W., Konflikty społeczne na wsi polskiej 1918–1920, W. 1963; Szaflik J. R., Polskie Stronnictwo Ludowe «Piast» 1926–1931, W. 1970; – Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu z 1 kwietnia 1937, W. 1937 s. 65, 257 (dot. syna, Andrzeja); toż za r. 1938, W. 1938 s. 72, 268 (dot. syna, Andrzeja); Rzepecki, Sejm 1919; – Maczek S., Od podwody do czołga, Londyn 1984 (dot. syna, Zygmunta); Materiały źródłowe do historii polskiego ruchu ludowego, Oprac. K. Dunin-Borkowski i in., W. 1966 I; Powstanie II Rzeczypospolitej. Wybór dokumentów 1866–1925, Red. H. Janowska, T. Jędruszczak, W. 1981; Spraw. Stenogr. Sejmu, 1919–22; Witos W., Moje wspomnienia, Paryż 1965 III; – „Piast” R. 6: 1918 nr 39, 40, 49; – AP w L.: USC Łopiennik Lacki, akt. ur. nr 33/1864 sygn. 71 s. 11; – Informacje córki, Marianny Starzyńskiej z Kolonii Trębaczów (Łęczna).

Mariusz Ryńca

 

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.