INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Franciszek Bizoń      Fotografia portretowa w: Bizoń, Franciszek (1857-1921) - Wychowawczy ideał Cycerona - Katowice, 1938 - koloryzowane przez AI (palette.fm, filtr: Autumn Aura).

Franciszek Bizoń  

 
 
1857-01-18 - 1921-04-15
Biogram został opublikowany w 1936 r. w II tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Bizoń Franciszek (1857–1921), pedagog. Ur. w Wadowicach 18 I, gdzie też skończył gimnazjum w r. 1876. Na Uniwersytecie Jagiellońskim studjował filologję klasyczną w l. 1877–1880; egzamin nauczycielski złożył we Lwowie 19 VII 1884. Nauczał zrazu jako tzw. suplent w gimnazjach w Tarnopolu, Drohobyczu, Przemyślu, potem jako nauczyciel w Samborze (1887–1888), lecz wskutek zatargu z władzami szkolnemi zwolniony został ze służby. Objął więc prywatną posadę naucz, w gimnazjum jezuickiem w Bąkowicach pod Chyrowem. W r. 1891 przywrócono mu prawo służby rządowej i przydzielono jako suplenta (za karę) do gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie. Od 1892 był profesorem gimn. w N. Sączu. W latach 1898–1913 był profesorem filologji klasycznej w IV gimnazjum państwowem we Lwowie. W r. 1913 przeszedł na emeryturę. Z chwilą utworzenia zakładów naukowych dla dziewcząt przez Zofję Strzałkowską we Lwowie należał do ich grona profesorskiego (1898–1916), ucząc łaciny w gimnazjum, języka polskiego w seminarjum, którego był w l. 1909–1916 dyrektorem. W czasie wojny przeniósł się jako emeryt do Grybowa i założył tu, razem z drem Gust. Wierzbickim, polskie gimnazjum prywatne, którego dyrektorem i najlepszym opiekunem był do śmierci. Zmarł w Grybowie 15 IV 1921.

B. był szanownym typem nauczyciela i wychowawcy w galicyjskiej szkole. Człowiek nieskalany, nie znający kompromisów, weredyk, z przekonań radykalny demokrata, patrjota najgorętszy, był prawdziwym przewodnikiem młodzieży, która go uwielbiała. W rozwoju szkolnictwa pryw. dla dziewcząt polskich we Lwowie odegrał ważną rolę. Jako nauczyciel filologji klasycznej cieszył się wielkiem uznaniem władz i uczniów. Pragnął on nadać charakter narodowy nauce dziejów wychowania w seminarjach nauczycielskich, chciał ją »odniemczyć«. Przez długie lata w ciężkich warunkach gromadził materjały do takiej prawdziwie polskiej historji wychowania, wydobywając je z zapomnianych druków, przekładając, opracowując. W r. 1913 wydał własnym kosztem Historję wychowania, ze źródeł czerpaną, dla użytku seminarjów nauczycielskich, nauczycieli i ludzi zajmujących się wychowaniem, o której sam pisze w przedmowie, że »ma ona być polską nie z języka tylko«. Książka ta (wypisy z autorów pedagog. ze wstępami) utorowała drogę późniejszym pracom z tej dziedziny (np. »Źródłom« St. Kota), a miała nieraz charakter odkrywczy; chociaż w galicyjskiem szkolnictwie nie znalazła oficjalnej łaski, była czytana przez patrjotyczne nauczycielstwo i używana w szkole, na kursach itd., a »przy organizacji seminarjów polskich w czasie wojny za okupacji stała się powszechną czytanką w seminarjach i wpłynęła na kierunek programowy historji wychowania w seminarjach«. Ponadto napisał B. rzecz pt. Wychowawczy ideał Cycerona (Spraw. dyr. gimn. w N. Sączu, 1894), nagrodzoną przez ówczesną Radę Szkolną, oraz przetłumaczył Wstęp do »Ordinationes visitationis apostolicae…« (tj. do Ustaw) Konarskiego (Spraw. gimn. Zofji Strzałkowskiej we Lwowie, 1910–11). Inne prace zostały w rękopisach pośmiertnych, m. i. rzecz pt. Abecadlarze, ostra krytyka polityki szkolnej w pierwszych latach odrodzonej Polski. W r. 1919 powołany na członka Komisji historyczno-pedagogicznej przy Minist. W. R. i O. P., przygotowywał B. dla prac tej Komisji przekład polski pism pedagog. Stanisława Konarskiego (nieukończony).

 

Akta prezydjalne b. Rady Szkolnej Krajowej Galicji; Wspomnienia i notatki rodziny: syna inż. Miecz. Bizonia w Katowicach i córki Stan. de Malherbe w Kamionce Strumiłowej; opinja prof. Stan. Kota z r. 1930 (w papierach rodziny); wspomnienia własne autora niniejszego życiorysu.

Stanisław Łempicki

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.