Stobik Franciszek Józef (1917–1975), artysta fotografik.
Ur. 17 IX w Skoczowie na Śląsku Cieszyńskim. Był najstarszym synem Józefa i Marii z domu Kajfosz, miał brata Józefa i siostrę Marię.
W r. 1936 zdał S. maturę w Państw. Gimnazjum Humanistycznym w Bielsku. Do r. 1939 pracował w bankowości. Zainteresowany fotografią już od dwunastego roku życia, został członkiem założonego w r. 1934 w Katowicach Śląskiego Tow. Miłośników Fotografii. Po wybuchu drugiej wojny światowej przebywał najpierw w Protektoracie Czech i Moraw w Karwinie, a następnie w Krakowie (do r. 1942), Opatowie (pracował tam do r. 1944) i Kraśniku Lub. Dn. 22 III 1945 zamieszkał w Katowicach. W listopadzie 1949 objął funkcję prezesa zarządu oddziału katowickiego Pol. Tow. Fotograficznego (PTF), a w r. 1951 obrano go członkiem Polskiego Związku Fotografików (PZF, od września 1952 Związek Polskich Artystów Fotografików, ZPAF). Na VI Walnym Zjeździe PZF (28–29 VI 1952) został zastępcą delegata okręgowego z Katowic; po rezygnacji Haliny Idziak przejął obowiązki delegata. Funkcję tę powierzały mu kolejne Walne Zjazdy ZPAF w l. 1955 i 1961. Uczestniczył m.in. w I Ogólnopolskiej Wystawie Fotografiki w Katowicach „Śląsk w Polsce Ludowej” (Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, CBWA, 28 X – 10 XII 1950), II katowickiej Wystawie Fotografiki (22 VII – 9 XII 1951), gdzie prezentował wyróżnioną fotografię Kolonie dziecięce w Zakopanem oraz III Ogólnopolskiej Wystawie Fotografiki PTF w Krakowie (3–24 VI t.r.) i II Ogólnopolskiej Wystawie Fotografiki w Warszawie (marzec 1952, w gmachu dawnej «Zachęty»), gdzie za fotografię Brzozy otrzymał III Nagrodę Min. Kultury i Sztuki. Dn. 31 V 1952 Photo Ciné-Club w Cambrai (Francja) przyznał mu dyplom honorowy na 2-e Salon des Photographies d’Amateurs. W maju 1953 na III Ogólnopolskiej Wystawie Fotografiki w Warszawie (w gmachu dawnej «Zachęty») wystawił S. pracę wykonaną w technice bromowej Dzieci na koloniach, prezentowaną także w Sopocie, Olsztynie, Białymstoku, Stalinogrodzie (dawniej i obecnie Katowice), Wrocławiu, Poznaniu, a w r. 1954 w Bukareszcie. W sierpniu t.r. wziął udział w I Okręgowej Wystawie Fotografików Śląskich ZPAF w Stalinogrodzie. T.r. był jednym z reprezentantów Stalinogrodu na wystawie „An Exhibition of Polish Photography”, pokazywanej w kilku miastach w USA. T.r. uczestniczył także w VI Międzynarodowej Wystawie Fotografii Artystycznej w Danii. W marcu 1955 brał udział w II Okręgowej Wystawie fotografików śląskich w Stalinogrodzie. T.r. został członkiem Komitetu Organizacyjnego V Ogólnopolskiej Wystawy Fotografiki w Warszawie (CBWA, maj–czerwiec), na której zaprezentował wykonane w technice bromowej fotografie Spust z pieca martenowskiego, Obróbka odlewu oraz Brzozy II. Fotografie S-a znalazły się w albumie „Województwo Stalinogrodzkie” (W. 1955), z tekstem Wilhelma Szewczyka. Dn. 13 XII 1960 za wysoki poziom fotogramów na wystawie „Śląsk w fotografii artystycznej” oraz za całokształt pracy twórczej w dziedzinie fotografowania górnictwa otrzymał II Nagrodę Min. Górnictwa i Energetyki. Na XII Ogólnopolskiej Wystawie Fotografiki ZPAF w Warszawie (w gmachu dawnej «Zachęty») 12 VI 1962, otrzymał za fotografię Kopalnia (inaczej Stara kopalnia) III Nagrodę Min. Kultury i Sztuki. W r. 1963 międzynarodowa organizacja Federation Internationale d’Art Photographique (FIAP) nadała mu tytuł «Artiste FIAP». Po reorganizacji ZPAF (marzec 1964) pełnił funkcję prezesa Okręgu Katowickiego Związku. W lutym 1965 wziął udział w X Okręgowej Wystawie Fotografii Artystycznej w Katowicach „Architektura miast w ostatnim dwudziestoleciu” (Biuro Wystaw Artystycznych). T.r. wspólnie z Adamem Boguszem przygotował ekspozycję „Górnictwo węglowe w XX-leciu PRL” prezentowaną w Sofii; fotografie obu autorów zamieszczono w albumie „Polski węgiel” z tekstem Eugeniusza Rustanowicza i Eugeniusza Szczepanka (Kat. 1965). W lipcu 1966 brał udział w Ogólnopolskiej Wystawie Fotografiki Użytkowej w Warszawie (w gmachu dawnej «Zachęty»), a w marcu 1968 w XIII Okręgowej Wystawie Fotografii w Katowicach. W r. 1967 powtórnie, a w r. 1970 po raz trzeci, został prezesem Okręgu Katowickiego ZPAF. Na XV Okręgowej Wystawie Fotografii Artystycznej w Katowicach w październiku 1971 prezentował fotografie: Budowa kopalni, Kopalnia Lenin, Kombajn, Praca w ścianie, Kopalnia Kościuszko Nowa, Głębienie szybu Borynia oraz Wizytacja V-ce Premiera. W r. 1972 otrzymał tytuł «Excellence FIAP». Po raz ostatni pokazał swoje fotografie w październiku 1974 w gmachu dawnej «Zachęty» na wystawie „Po trzydziestu latach”.
S. wykonywał fotografie m.in. lustrzanką dwuobiektywową «Rolleiflex». Najczęstszym tematem jego zdjęć była praca górników; fotografował wnętrza kopalń oraz człowieka przy pracy w ekstremalnych warunkach, głęboko pod ziemią. Walorami artystycznymi wyróżniały się jego oryginalnie ujmowane pejzaże przemysłowe, z których wiele wykonał w technikach: bromowej, izohelii i solaryzacji. Fotografie S-a publikowały wydawnictwa fachowe, m.in. „Świat Fotografii. Pismo Poświęcone Sprawom Fotografii Artystycznej i Użytkowej” (1951 nr 20), „Fotografia” (1954 nr 5, 8, 1962 nr 9, 1974 nr 7/8), „Almanach Fotografiki Polskiej 65 ZPAF” (W. 1965). Zmarł 3 IV 1975 w Katowicach, został pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1965), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1970) i Medalem XXX-lecia PRL (1975).
W zawartym w r. 1943 małżeństwie z Ireną z Jędrzejewskich miał S. córkę Annę Ewę, ekonomistkę, zamężną Nyga.
W r. 1986 Magazyn Fotograficzny „Foto” (nr 6) opublikował fotografię Hałda, a w r. 1988 postać i dzieło S-a przypomniał Alfred Ligocki w książce „Formy i ludzie. Almanach fotografiki śląskiej ZPAF” (Kat.). Kilka innych zdjęć S-a pokazano w r. 2002 na ekspozycji „Moje ulubione fotografie. Wystawa fotografii z kolekcji Wojciecha Jędrzejewskiego” w Krakowie.
Jędrzejewski W., Moje ulubione fotografie, Kr. 2002 s. 92; Ligocki A., Edward Poloczek, Kat. 1974 s. 3; – Benedycki J., Wystawa fotografiki w Katowicach, „Świat Fot.” 1951 nr 20 s. 28–30; Gładych B., A w Katowicach..., „Foto” 1986 nr 6 s. 163–8, 178–9; Ligocki A., Uwagi o II Okręgowej Wystawie fotografików śląskich, „Fotografia” 1955 nr 4 s. 6–7; Sommer S., Wystawa fotografików śląskich, tamże 1953 nr 6 s. 18; Wieczorek A., Na marginesie śląskiej wystawy fotografiki w Katowicach, „Przegl. Fot.” 1938 nr 10 s. 185–7; – Sprawozdanie z działalności ZPAF w kadencji 1973–1976, (mszp. w ZPAF w W.); – „Biul. Inform. ZPAF” 1951 nr 12 s. 6, 1952 nr 16/17 s. 60a, 1961 nr 46/47 s. 32, 1962 nr 50/51 s. 15, 1963 nr 53, 1964 nr 54 s. 16, 1965 nr 55 s. 22, 1966 nr 56, 1967 nr 59, 1970 nr 65, 1974 nr 74 s. 49; – Informacje żony S-a Ireny i córki Anny Ewy Nyga z Kat.
Magdalena Skrejko