INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Grzegorz Jankowski  

 
 
2 poł. XVI w. - 1618
Biogram został opublikowany w latach 1962-1964 w X tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Jankowski Grzegorz (zm. 1618), minister kalwiński. Posiadał wykształcenie humanistyczne, aczkolwiek nie wiadomo, gdzie odbył studia. Przebywał na dworach kilku panów. Mając lat dwadzieścia kilka został kalwinem. Dn. 13 I 1592 r. jako minister zboru lewartowskiego brał udział w słynnej dyspucie lewartowskiej z ks. Adrianem Radzimińskim T. J. Przedmiotem kontrowersji była teza o obecności Chrystusa w sakramencie ołtarza. Argumenty J-ego odpowiednio dobrane nie wywarły większego wpływu na przebieg dysputy i jezuitę. Był następnie konseniorem lubelskim (1594) i ministrem kolejno w Opolu Słupeckich (1595) oraz w Wysokiem u Jana Kaszowskiego (1604). W tym czasie był krótko seniorem bełskim (od 7 X 1599). Przeniesiony z dystryktu lubelskiego do krakowskiego, piastował tam szereg urzędów i funkcji zborowych. Na konsultacji synodu secemińskiego 7 V 1606 r. J., wraz z F. Stankarem, został powołany do oceny skryptu Wojciecha Salinariusa przeciwko arianom. W r. n. został wysłany z synodu włoszczowskiego, wspólnie z F. Stankarem i A. Strażnickim, na synod dystryktu oświęcimskiego i zatorskiego. Prawdopodobnie już w r. 1608 został konseniorem dystryktu krakowskiego i chęcińskiego, gdyż na synodzie w Okszy (18 VII 1609) spotykamy go jako konseniora wraz z seniorem tegoż dystryktu F. Stankarem. Na tym też synodzie został wyznaczony na wizytatora zboru w Gorlicach. W r. 1610 spotykamy go na synodach dystryktowych we Włoszczowej i Seceminie. Z synodu włodzisławskiego (1610) został wraz z F. Stankarem delegowany na synod do Ożarowa. Na synodach: okszeńskim (1611) i włoszczowskim (1612) była rozpatrywana skarga na syna J-ego. Szło o zwrot pożyczonych, a nie oddanych przez niego pieniędzy. W r. 1612 był J. również jednym z wizytatorów zboru w Gorlicach i Bogdanowie. W t. r. na synodzie w Okszy został wyznaczony, obok F. Stankara, na wizytatora zboru we Włoszczowej. Delegowano go wówczas na synod prowincjonalny do Ożarowa (30 IX 1612). Dzięki wstawiennictwu i prośbie patrona pozostał w r. 1613 jeszcze na urzędzie ministrowskim w Seceminie. Już wtedy myśl o zamierzonej konwersji na katolicyzm była znana jego patronom i innym ministrom. W sprawie tej kontaktował się listownie z księżmi katolickimi w Krakowie. Często też bywał w ich towarzystwie. Przyczyną myśli o odstępstwie był brak zapewnienia odpowiednich warunków materialnych w zborze większym. Na konwokacji w Seceminie 29 IV 1616 r. odbył J. zadaną mu publiczną pokutę jako karę za myśl o apostazji i złożył oświadczenie, że «od prawdy Bożej, która bywa opowiadana we zborach ewangelickich, do fałszu od ludzi zmyślonego, który w kościele rzymskim brzmi…, do końca żywota» nie odejdzie. Mimo zapewnienia już w 3 dni później uciekł z Secemina, porzucając sprawowane funkcje. Synod partykularny zebrany w Seceminie 6 V 1616 r. ekskomunikował go z Kościoła kalwińskiego. Tekst ekskomuniki, którego autorami byli F. Płachta i Petrycy, miał być ku przestrodze innych publicznie odczytywany we wszystkich zborach. Zarzucano w niej J-emu złe i nieobyczajne życie, niewłaściwe nabywanie dóbr materialnych, łakomstwo, myślenie o rzeczach ziemskich, zrabowanie i sprzedanie biblioteki Szafrańców w Seceminie. Refutację na te zarzuty dał jeszcze za życia J-ego jego bratanek, Jakub Jankowski, w broszurce pt. „Skaza klątwy secemskiej od ministrów kalwińskich wydanej na Pana Jankowskiego ministra niekiedy secemskiego, który tymi czasy katolikiem został” (Kr. 1616). Zmarł J., dożywszy wieku sędziwego, w r. 1618.

 

Kot S., Słupeccy w ruchu reformacyjnym, „Reform. w Pol.” T. 4: 1926; Wajsblum M., Dyteiści małopolscy, „Reform. w Pol.” R. 5: 1928; – Cztery broszury polemiczne z początku XVII wieku, W. 1958; Krótkie a prawdziwe opisanie dysputacyjej, która była w Lewartowie anno 1592 dnia 13 i 14 stycznia…, Kr. 1592; Łaszcz M., Pogrom lewartowski, Kr. 1592 s. 9v.–11; Węgierski W., Slavoniae reformatae, Amsterdam 1679 s. 423; – AGAD: Depozyt „W” 38 (Acta et conclusiones…, s. 434, 5, 6, 9, 441, 2, 3, 7–9, 450, 2, 4, 9, 460).

Stanisław Tworek

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Kochanowski h. Korwin

1530 - 1584-08-22
poeta
 

Andrzej Bobola h. Leliwa

ok. 1591 - 1657-05-16
święty
 

Michał Sędziwój h. Ostoja

1566-02-02 - między 20 V a 12 VIII 1636
alchemik
 

Henryk (de Valois)

1551-09-19 - 1589-08-02
król Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.