Makowiecki Hieronim h. Pomian (zm. ok. 1582), sekretarz Mikołaja Radziwiłła «Czarnego», sekretarz królewski, namiestnik nieświeski. Najprawdopodobniej był synem Hieronima, sędziego ziemskiego brzesko-kujawskiego, i Doroty. Pochodził z rodziny osiadłej na Kujawach; był właścicielem wsi Borzymie w pow. brzeskim, którą w r. 1565 odstąpił bratu Janowi. Ok. r. 1551 wstąpił w służbę M. Radziwiłła «Czarnego» i był używany do załatwiania spraw dyplomatycznych. W r. 1552 z polecenia Radziwiłła wyjechał na dwór Fryderyka palatyna reńskiego w sprawie ewentualnego małżeństwa Zygmunta Augusta z siostrą ks. Albrechta bawarskiego. Pod koniec n.r. odbył oficjalną misję do Anglii, by w imieniu Zygmunta Augusta złożyć powinszowanie królowej Marii z okazji objęcia tronu. Przy sposobności załatwiał sprawę kupca gdańskiego Wawrzyńca Frentzla z Lubeczanami, oskarżającymi Frentzla o działanie na szkodę kupców hanzeatyckich w Anglii. W związku z tym jadąc do Anglii zatrzymał się w Lubece; bawił także w tym mieście i po spełnieniu misji w Londynie (1554). W n.r., w związku z grożącą wojną z Iwanem IV, został przez Zygmunta Augusta wysłany do Szwecji. W marcu 1555 przedłożył królowi Gustawowi Wazie, w imieniu Zygmunta Augusta, plan sojuszu zaczepno-odpornego przeciw Moskwie. Misja M-ego zakończyła się niepowodzeniem, ponieważ Gustaw Waza odrzucił możliwość współdziałania z Polską i Litwą przeciw Moskwie. Zdaje się, że M. bawił w Szwecji i w r. 1556, wysłany przez Mikołaja Radziwiłła, a celem jego misji było staranie się o pożyczkę dla Zygmunta Augusta u króla szwedzkiego. W sprawie pożyczki w wysokości 50 000 fl. Radziwiłł wysłał też M-ego t.r. do Gdańska. W r. 1563 towarzyszył synowi Radziwiłła – Mikołajowi Krzysztofowi w podróży na studia za granicę. Orszak młodego księcia zatrzymywał się dłużej w Lipsku, Norymberdze, Stuttgarcie i dotarł do Strasburga. W sierpniu t.r., pozostawiwszy młodego Radziwiłła w Strasburgu, M. wrócił w grudniu do Wilna przywożąc dla «Czarnego» m. in. program wykładów, na jakie miał uczęszczać syn wojewody na akademii sztrasburskiej.
Po śmierci M. Radziwiłła (1565) M. miał odwieźć jego syna Jerzego do Strasburga i oddać pod opiekę starszego brata Mikołaja Krzysztofa. Nadal pozostał w służbie Radziwiłłów, od których przed r. 1570 dostał dobra Nacza w pow. lidzkim. W r. 1570 cedował bratu Janowi swe prawa do części dóbr po zmarłym bracie Grzegorzu, chorążym halickim, a mianowicie do miasta Horozonki i wsi Horozonka i Wołoszczyzna w pow. halickim. Od r. 1571 był namiestnikiem nieświeskim i ku niezadowoleniu ks. Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła («Sierotki») tolerował różnowierczych drukarzy nieświeskich. M. zresztą sam był kalwinem. Otrzymał wkrótce tytuł sekretarza królewskiego. W r. 1574 jako sekretarz królewski był M. razem z Józefem Hołownią podsędkiem ziemskim nowogrodzkim, rewizorem starostw goniądzkiego i knyszyńskiego. W lecie 1577 prowadził w imieniu Radziwiłłów (Mikołaja Krzysztofa i Mikołaja «Rudego») pertraktacje z kanclerzem Janem Zamoyskim w sprawie jego małżeństwa z córką Mikołaja Radziwiłła «Czarnego» – Krystyną. Ostatni ślad jego życia pochodzi z r. 1582, kiedy to otrzymał od Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła miasto Wysokie z wsiami Osipy i Pożegi na Podlasiu. Miał wówczas godność marszałka hospodarskiego, tj. członka rady królewskiej W. Ks. Lit. Prawdopodobnie wkrótce potem M. zmarł. Miał zapewne tylko jednego syna Hieronima (zm. ok. r. 1619), właściciela dóbr Nacza, Siemczyce w woj. nowogrodzkim i Wysokie na Podlasiu.
Brat M-ego Grzegorz (zm. 1568) przeniósł się w latach czterdziestych z Kujaw na Ruś; podsędek ziemski halicki 1557, chorąży halicki 1563, był posłem woj. ruskiego na sejmy 1556/7, 1562/3, 1563/4, 1567 i należał do grupy sprzeciwiającej się egzekucji dóbr.
Uruski; Konarski Sz., Makowieccy h. Pomian, Paryż 1960 (na prawach rkp); – Jasnowski J., Mikołaj Czarny Radziwiłł, W. 1939, Rozpr. Hist. Tow. Nauk. Warsz., XXII; Merczyng H., Szymon Budny jako krytyk tekstów biblijnych, Kr. 1913 s. 45–6; – Arch. Zamoyskiego, I; Die Berichte u. Briefe des Rats u. Gesandten Herzog Albrechts von Preussen Asverus v. Brandt…, Hrsg. v. A. Bezzenberger, Königsberg 1904 I 573, 610; Briefwechsel des Herzogs Christoph von Würtemberg, Ed. W. Ernst, Stuttgart 1899 I nr 754, 775, 792; Elementa ad fontium editiones, XVII, XXV; Hosii epistolae, nr 1196; Listy oryginalne Zygmunta Augusta do Mikołaja Czarnego Radziwiłła, Wyd. S. A. Lachowicz, Wil. 1842; Matricularum summ., V 9489; Źródła Dziej., XIII cz. 2 s. 8, 11, XVII cz. 3s. 127–8; – „Mitteilungen der K. Preussischen Archivverwaltung” 1909 H. 3 s. 26 (A. Warschauer); – AGAD: Metryka kor. 111 k. 53–57v., 127 k. 75v.–77r.; Arch. Diec. w Łomży: Akta dóbr Wysokie Mazowieckie; – Życiorys Grzegorza Makowieckiego oprac. przez Irenę Kaniewską w materiałach Red. PSB.
Irena Kaniewska