INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jakub Kossakowski h. Ślepowron  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1968-1969 w XIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kossakowski Jakub h. Ślepowron, przydomek Korwin, krypt. I. K., I. K. K. S. K. (1752–1784), poeta-tłumacz, urzędnik ziemski, komisarz skarbowy, deputat trybunalski. Ur. wg jednych przekazów 12 V, wg innych 7 VIII (zapewne data chrztu). Był synem Mateusza (ur. 1700, zm. przed 1762), strażnika kowieńskiego, i Zofii Gołaszewskiej. Po ukończeniu szkół (do retoryki włącznie), 14 VIII 1765 r. wstąpił do zakonu jezuitów. Dwuletni nowicjat odbył w Nieświeżu, po czym studiował retorykę w seminarium zakonnym w Słucku (1767/8) i filozofię w kolegium nieświeskim (1768/9–1770/1). W l. 1771/2–1772/3 uczył w infimie w Nieświeżu i w syntaksie oraz gramatyce w Mińsku. Kasata zakonu zastała go prawdopodobnie w Warszawie, skoro już w grudniu 1773 r. znalazł się w gronie współpracowników „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”. Zadebiutował wierszowaną parafrazą Mowy Katyliny do żołnierzy z Salustiusza (t. 8 cz. 2 s. 346–56), wkrótce potem ogłosił podobną parafrazę z Liwiusza (s. 371–81). Oba utwory pod osłoną historii starożytnej przekazują sytuacje i myśli aktualne dla Polski z dopiero co minionego okresu barskiego. W połowie r. n. wydal dwa wiersze o tematyce biblijnej (przełożone z niezidentyfikowanego źródła), z których pierwszy, „Żal Abrahama z Chaldei wychodzącego”, wyraża uczucia paralelne do uczuć poety zmuszonego do opuszczenia ojczyzny zakonnej i podjęcia drogi w nieznane. Cztery wymienione utwory wyczerpują znaną twórczość literacką K-ego. Wyróżniają się prostotą i jasnością języka oraz poprawnością wiersza (zawsze 13-zgłoskowca parzystego).

Pozbawionym środków do życia eks-klerykiem, a swoim «imiennikiem», przy tym «człowiekiem cale światłego rozsądku i dowcipu», zaopiekował się Józef Kazimierz Kossakowski, późniejszy biskup inflancki, łożąc «znaczne nakłady… na jego edukacją i opatrzenie» (Kossakowski, s. 128). W r. 1781 wypromował go na podstolstwo kowieńskie, w następnym na deputata do Trybunału Litewskiego oraz na członka Komisji Skarbowej i Emfiteutycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego. W t. r. przed sejmikami elekcyjnymi «zamówił» dla niego u starosty kowieńskiego Michała Paca urząd podstarosty, zgodziwszy się zaś później na odstąpienie go innemu, zamierzał kupić dla «imiennika» od Ludwika Koreywy «sęstwo» grodzkie kowieńskie. W zamian za te starania świadczył K. biskupowi inflanckiemu różne usługi. W r. 1783, w sporze protektora z kapitułą wileńską o posesję Poswola, występował jako posesor i rugowany został z posesji przez tatarów biskupa wileńskiego I. Massalskiego, na co składał pozew w grodzie upickim, uzyskując dwukrotnie wyrok potępiający postępek kapituły wileńskiej. Spodziewane przez protektora dalsze «znaczne» wysługi przerwała na początku 1784 r., w trakcie przygotowań do bliskich sejmików elekcyjnych podkomorstwa, nagła śmierć K-ego. Stratę nakładów «na elewację tego człowieka» (Kossakowski, s. 157) obliczał biskup inflancki na 50 tysięcy złp. Z nie znanego bliżej związku małżeńskiego pozostawił K. nieletnią córkę.

 

Estreicher; Aleksandrowska E., Zabawy Przyjemne i Pożyteczne 1770–7, Wr. 1959, Książka w Dawnej Kulturze Pol., IX: Boniecki; Uruski; Żychliński; – Catalogi Provinciae Masoviae Societatis Jesu ex a. 1765/6 in a. 1772/3, W. – Nieśwież 1766–73; Kalendarzyki polityczne za l. 1782–4; Kossakowski J. K., Pamiętniki… 1738–1788, Wyd. A. Darowski, W. 1891; – Arch. Centr. S. J.: Lithuanica 32 A f 74 nr 17 (Catalogus primus et secundus Domus primae et secundae probationis Nesviesiensis Societatis Jesu… A. D. 1767) – Wyciągi B. Natońskiego.

Elżbieta Aleksandrowska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kajetan Koźmian h. Nałęcz

1771-12-31 - 1856-03-07
poeta
 

Teofil Wolicki h. Nabram

1768-10-20 - 1829-12-21
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stanisław Sołtyk

1752-12-16 - 1833-06-04
podstoli koronny
 

Ludwik Roszkowski

1736-02-19 - 1781-11-16
jezuita
 

Gotfryd Lengnich

1689-12-04 - 1774-04-28
prawnik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.