Rosenthal (Rosental) Jakub (1844–1912), lekarz, ordynator Oddziału Ginekologicznego w Szpitalu Starozakonnych w Warszawie. Ur. 22 VI w Warszawie, był synem Dawida (zob.) i Doroty z Giwartowskich.
R. ukończył gimnazjum gubernialne w Warszawie i kursy przygotowawcze do Szkoły Głównej Warszawskiej. Wstąpił do niej na Wydz. Lekarski w r. 1862, w l. 1863–5 kształcił się na uniwersytecie berlińskim, w l. 1865–9 znów w Warszawie, gdzie ukończył studia w r. 1869 ze stopniem lekarza. Jeszcze przed otrzymaniem dyplomu objął pracę w Szpitalu Starozakonnych, w którym w l. 1870–99 był ordynatorem, a w l. 1899–1912 starszym ordynatorem. Swój oddział wewnętrzny dla kobiet przekształcił wkrótce w Oddział Ginekologiczny. Przez wiele lat Oddział ten obok szczupłej Kliniki Ginekologicznej był jedynym w Warszawie. R. sumiennie leczył, dużo publikował, kształcił młodych lekarzy, którzy licznie garnęli się na jego Oddział. Dążył do tego, aby wszystkie zabiegi ginekologiczne, szczególnie operacyjne, były stosowane na jego Oddziale. Jako jeden z pierwszych w kraju, korzystając z bogatego materiału klinicznego, rozpoczął na szeroką skalę operacje ginekologiczne, a zwłaszcza brzuszne. W r. 1871 wykonał wycięcie jajnika, co w kraju było wówczas operacją nową i rzadko wykonywaną. Chcąc zapobiec zakażeniom stosował – co wówczas było przyjęte – nadmierne środki przeciwgnilne, często ze szkodą dla chorych. Operował jednak tylko wtedy, gdy było to konieczne i krytycznie odnosił się do nowych metod operowania. Ok. r. 1905 został pomocnikiem lekarza naczelnego Szpitala Starozakonnych. Był od r. 1871 czynnym członkiem Tow. Lekarskiego Warszawskiego oraz akuszerem m. Warszawy. Miał godność radcy stanu.
R. ogłosił ok. 40 prac, w których przeważała kazuistyka ginekologiczna, w języku polskim, rosyjskim i niemieckim, starannie opracowana z powoływaniem się na piśmiennictwo. Do ważniejszych należą Poradnik lekarski dla kobiet (W. 1875), opisy narzędzi własnego pomysłu np. stołu operacyjno-ginekologicznego („Gaz. Lek.” 1888), węzłościskacza („Gaz. Lek.” 1895) i rozszerzacza powłok brzusznych („Med.” 1908 i „Centralblatt für Gynekologie” 1908), sprawozdania z działalności Oddziału Ginekologicznego Szpitala Starozakonnych („Med.” 1898, 1900), opis leczenia operacyjnego wpochwienia jelita biodrowego („Gaz. Lek.” 1890, „Berliner Klinische Wochenschrift” 1890), opis wyłuszczenia mięśniaka podśluzowego macicy („Gaz. Lek.” 1897) i Przyczynek do stosowania cięcia nadłonowego poprzecznego powięziowego Pfannenstiel’a przy cięciach brzusznych („Med.” 1908). Ponadto R. przetłumaczył K. E. Bocka „Człowiek w stanie zdrowia i choroby” (W. 1873) i opracował T. H. Huxley’a „Zasady fizjologii” (W. 1892), a sprawozdania z zagranicznych prac ginekologicznych zamieszczał także w „Medycynie”, „Ginekologii” i „Przeglądzie Chirurgicznym i Ginekologicznym”, a z polskich w piśmie „Žurnal Akušerstva i Ženskich Boleznej”. Zmarł w Warszawie 4 II 1912 i został pochowany na cmentarzu Żydowskim.
Brak informacji o stosunkach rodzinnych R-a.
Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w.; Kośmiński, Słown. lekarzów; – Dr Jakób Rosenthal, „Przegl. Chirurgiczny i Ginekologiczny” T. 6: 1912 nr 2 s. 254–6 (fot., niepełny spis prac); Jaworski J., Dr Jakób Rosenthal, „Gaz. Lek.” 1912 s. 227–9; Księga pamiątkowa Zjazdu b. wychowańców b. Szkoły Głównej Warszawskiej, W. 1905 s. 148; Szwajcer J., D-r Jakób Rosenthal, „Med. i Kron. Lek.” 1912 s. 125–8 (podob., spis prac); – Kalendarz lekarski pod red. J. Polaka, W. 1897 s. V; Szkoła Gł. Warsz. Mater.; – Notki i wzmianki pośmiertne z r. 1912: „Lwow. Tyg. Lek.” s. 107, „Med. i Kron. Lek.” s. 125, „Mies. Terapeutyczny” s. 473; – „Pam. Tow. Lek. Warsz.” T. 84: 1888 nr 1 s. VII.
Teresa Ostrowska