INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jan Brejski      Jan Brejski, wizerunek na podstawie fotografii.
Biogram został opublikowany w 1936 r. w II tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Brejski Jan (1863–1934), wojewoda pomorski i wybitny dziennikarz, ur. 20 II w Pączewie (pow. starogardzki), uczył się w gimnazjach: pelplińskiem, starogardzkiem i krakowskiem, poczem w Krakowie studjował polonistykę i pracował w »Głosie Narodu«. Stąd powołał go ks. Fr. Liss, duszpasterz katolików Polaków w Westfalji, w r. 1891 do redakcji założonego przez siebie »Wiarusa Polskiego«, a gdy założyciel pod naciskiem rządu pruskiego zmuszony był opuścić wychodztwo, przejął pismo to na własność B. w r. 1893. Przez długie lata »Wiarus«, jego redaktorzy, Jan i Antoni Brejscy, i pomocnicy ich byli duszą i ośrodkiem wychodztwa polskiego w Westfalji i Nadrenji, otaczając je rozumną i serdeczną opieką a przez to ratując dla polskości dziesiątki tysięcy obywateli, którzy z czasem swym półmiljardowym dorobkiem wzbogacą siły gospodarcze Polski. Głównie z inicjatywy B-go powstały różne narodowo-kulturalne i społeczne organizacje, towarzystwa kościelne katolickie, Związek Polaków, Zjednoczenie Zawodowe Polskie dla pracowników przemysłowych, gniazda »sokole« i liczne (około 100) towarzystwa śpiewacze. Nabywszy »Gazetę Toruńską« i »Przyjaciela« 1894, dzielił B. pracę między Pomorze a wychodztwo. W r. 1903 wysłał go do parlamentu niemieckiego okręg toruńsko-chełmińsko-wąbrzeski, 1907 – kościersko-starogardzko-tczewski; w obradach Koła Polskiego i w pracach parlamentu żywy brał udział, zabierając głos głównie w sprawach społecznych. Wydawnictwo »Gazety Toruńskiej«, »G. Codziennej« i »Przyjaciela« zamienił 1913 r. na towarzystwo z ograniczoną poręką pod nazwą »Drukarnia Gazet«. W odrodzonej Polsce B. 1920 r. wybrany został z Narodowego Stronnictwa Robotników jako poseł do Sejmu Ustawodawczego, objął podsekretarjat w ministerstwie b. dzielnicy pruskiej, następnie tegoż jeszcze roku urząd wojewody pomorskiego, który złożył 24 V 1924. W r. 1922 sprzedał drukarnię swoją toruńską i oddał się wyłącznie pracy dziennikarskiej w przeniesionym z Bochum do Lille »Wiarusie Polskim«. Odznaczony był krzyżem komandorskim orderu Polonia Restituta. Umarł w Toruniu 10 XII 1934, gdzie, skromny zawsze za życia, skromnie też został pochowany.

 

Rzepecki, Pobudka wyborcza, P. 1907, 134; »Roczniki Gaz. Tor.«; Nekrologi w »Słowie Pomorskiem« i i.; Wspomnienia osobiste.

Ks. Alfons Mańkowski

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.        

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.