INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Franciszek Skrzyński h. Zaremba  

 
 
brak danych - 1731?
Biogram został opublikowany w latach 1997-1998 w XXXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Skrzyński Jan Franciszek h. Zaremba (zm. 1731?), poseł na sejmy, kasztelan łęczycki. Był synem Aleksandra (zob.) i Anny z Szamowskich.

Na początku l. osiemdziesiątych XVII w. S. rozpoczął działalność w samorządzie szlacheckim woj. łęczyckiego. Dn. 4 X 1689 uzyskał nominację na chorążego łęczyckiego. W konstytucjach sejmu 1690 r. wymieniony został mylnie jako członek jednej z komisji wyłonionych przez izbę poselską (na sejm ten posłował z woj. łęczyckiego jego brat Wawrzyniec). Przed r. 1690 był S. administratorem szelężnego i czopowego swojego województwa, pokrył z własnych zasobów niedopłacone przez szlachtę 5 tys. złp. W r. 1693 wybrany został do sądów skarbowych woj. łęczyckiego. Posłował ze swojego województwa na sejm 1695 r. W czasie bezkrólewia po śmierci Jana III wybrano S-ego w styczniu 1697 na deputata woj. łęczyckiego do komisji lwowskiej do rozliczeń z wojskiem. Na sejmie elekcyjnym w t.r. zabrał głos 17 V i żądał przeprowadzenia śledztwa w sprawie «autorów wojskowych związków» przed wyborem marszałka, aby nie został wybrany ktoś, kto «buntowi dopomagał». Należał S. do grona elektorów Augusta II. Na sejmie pacyfikacyjnym 1699 r., ponownie jako poseł woj. łęczyckiego, domagał się, aby usunąć spośród arbitrów sekretarzy miast Gdańska i Torunia, obwiniając te miasta o utratę Elbląga. Wypominał Toruniowi uległą postawę wobec Szwedów w latach «potopu». Wzywał, aby sprawa zajęcia Elbląga przez elektora brandenburskiego Fryderyka III w listopadzie 1698 została rozpatrzona przez obie izby, a nie tylko przez senat. Podniósł też kwestię małej frekwencji senatorów na radach senatu, żądał podwojenia kar na senatorów-rezydentów, uchylających się od przebywania przy boku króla. Wypowiadając się na temat zwiększenia dochodów państwa postulował, aby przeznaczać na potrzeby Rzpltej sumy wpływające do skarbu biskupiego po śmierci bpa ordynariusza, a przed ponownym obsadzeniem diecezji. Opowiedział się za rewizją wysokości pogłównego żydowskiego wobec spadku wartości pieniądza. Zarzucił instygatorowi kor. Pawłowi Olszewskiemu, że nie podjął kroków prawnych przeciw marszałkowi konfederacji wojskowej z okresu bezkrólewia Bogusławowi Baranowskiemu. Na sejmie tym wybrano S-ego do komisji hibernowej, a na sejmiku relacyjnym łęczyckim ponownie do wojewódzkiej komisji skarbowej dla rozliczeń z deputatami wojskowymi.

Dn. 2 IV 1701 otrzymał S. urząd podkomorzego łęczyckiego. W r. 1702 wszedł do sądów skarbowych, w lipcu t.r. obrany został rotmistrzem pospolitego ruszenia woj. łęczyckiego, zwołanego dla obrony przed wkraczającymi do Rzpltej Szwedami; pełnił tę funkcję przez kilka miesięcy. Na sejmie lubelskim 1703 r., na który znów posłował z woj. łęczyckiego, powołano go do komisji hibernowej. Został też deputatem izby poselskiej do układania konstytucji sejmowych. Wszedł nadto do powołanej przez sejm deputacji do boku królewskiego. Już podczas sejmu był przeciwny zalecanemu przez Augusta II sojuszowi z Rosją, podtrzymał to stanowisko na radzie senatu i deputatów do boku króla w Jaworowie w listopadzie t.r. Był jednym z sygnatariuszy listu do woj. chełmińskiego Tomasza Działyńskiego, wyznaczonego na posła do Rosji, wzywając go, by nie podejmował rozmów z carem Piotrem I.

W czerwcu 1709 szlachta łęczycka wybrała S-ego na pułkownika pospolitego ruszenia. Na walną radę warszawską 1710 r. posłował po raz kolejny z woj. łęczyckiego. W imieniu swego województwa dziękował podskarbiemu lit. Michałowi Kazimierzowi Kociełłowi za odwiedzenie «księcia brandenburskiego» (króla pruskiego Fryderyka I) od sojuszu ze Szwecją. Postulował, aby pieniądze pozostałe po zmarłym prymasie Michale Radziejowskim przekazać na wojsko. Domagał się, żeby kwoty wybrane przez woj. łęczyckiego Jerzego Towiańskiego ze star. międzyrzeckiego oddać województwu. Nie zgadzał sie na amnestię dla adherentów szwedzkich, żądał też ewakuacji stacjonujących w Rzpltej wojsk moskiewskich. Chciał zabrać głos na początku sesji przeznaczonej na wota senatorskie, odstąpił jednak od tego po perswazji prowadzącego obrady marszałka konfederacji sandomierskiej Stanisława Denhoffa. W kolejnym wystąpieniu opowiedział się za nowymi podatkami. Wszedł ponownie do komisji hibernowej, a także do komisji gdańskiej dla zbadania postawy Gdańska wobec Augusta II i Rzpltej podczas ostatniej wojny i do powołanej w podobnym celu komisji toruńskiej.

W r. 1711 uczestniczył S. w rozliczeniach wydatków poniesionych przez szlachtę łęczycką na wojska rosyjskie, wysłany też został do hetmana w. kor. Adama Mikołaja Sieniawskiego, aby starać się o przesunięcie terminu wypłaty podatków na wojsko kor. Jako poseł łęczycki uczestniczył w sejmie nadzwycz. 1712 r., posłował też na sejm grodzieński 1718 r. Dn. 23 II 1720 dostał kasztelanię łęczycką. Brał udział w sejmie 1724 r.; został wówczas członkiem komisji do rokowań z dyplomatami cudzoziemskimi. Na sejmie 1726 r. wszedł do komisji do rokowań z Rosją. Został też wyznaczony na senatora rezydenta na okres od 1 II do 30 IV 1727. S. był zapewne dziedzicem Skrzynna w ziemi wieluńskiej. Zmarł krótko przed 2 III 1731 (nominacja następcy).

Pierwszą żoną S-ego była nieznana z imienia Mniewska, drugą – Franciszka z Wierzbowskich. Z pierwszego małżeństwa pozostawił córkę Annę, zamężną (wg T. Żychlińskiego) za Janem Sołtykiem, chorążym inflanckim, a z drugiego synów: Ludwika, Franciszka, franciszkanina, Ignacego i Hieronima, chorążego łęczyckiego, w r. 1744 kaszt. brzezińskiego.

Syn Ludwik (6 XII 1706 – 27 VIII 1767) wstąpił w r. 1723 do zakonu jezuitów i po studiach był regensem konwiktów w Piotrkowie (1736–48), w Łęczycy (1748–55), rektorem kolegium w Piotrkowie (1756–9), regensem Collegium Nobilium w Kaliszu (1760–5) i rektorem w Krośnie (1764–7).

 

Niesiecki; Żychliński, XX 101–2; Urzędnicy, II/2; Elektorów poczet; – Dybaś B., Sejm pacyfikacyjny 1699, Tor. 1991; Poraziński J., Sejm lubelski 1703 roku, W. 1988; Walewski A., Dzieje bezkrólewia po skonie Jana III, Kr. 1874 s. 346; – Diariusz Walnej Rady Warszawskiej z r. 1710, Wil. 1928; Vol. leg., V 295, 900, VI 58, 98, 102, 109, 177, 201, 399, 400, 413, 455; – B. PAN w Kr.: rkp. 8328 s. 655, 702, 775, 792–793, 798, 822, 843, 850, 878, 947, 986, 989, rkp. 8329 s. 75, 89, 102–103, 123, 163, 256–259, 265, 372, 375, 399, 520, 631, 635; – Bibliogr. do Ludwika Skrzyńskiego: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, Oprac. L. Grzebień, Kr. 1996.

Mirosław Nagielski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

  więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.