Milevitanus Jan Karol (zm. 1612), kaznodzieja i nauczyciel języka polskiego w Gdańsku. W l. 1604–12 był polskim kaznodzieją («praedicator Polonicus») w kaplicy Św. Anny oraz w kościele Św. Trójcy w Gdańsku. W tym samym czasie spełniał też obowiązki nauczyciela języka polskiego w miejscowym Gimnazjum Akademickim. Funkcję tę przejął po zmarłym w r. 1601 Mikołaju Volckmarze. Z uwagi na trudne warunki materialne i bytowe zwrócił się M. o pomoc i radę do rektora Gimnazjum Akademickiego Jakuba Fabryciusa oraz profesora tej szkoły Bartłomieja Keckermanna. Oni doradzili M-owi, aby wykorzystał pełniej swe umiejętności pedagogiczne i otworzył potrzebną wówczas w Gdańsku prywatną szkołę dla nauczania języka polskiego. W dn. 3 IX 1609 M. wystosował obszerne pismo do Kolegium Szkolnego przy Radzie Miejskiej, prosząc usilnie o zezwolenie na otwarcie w Gdańsku prywatnej szkoły polskiej i powiadomienie o tym mieszkańców miasta poprzez odpowiednie publiczne ogłoszenia o wpisach uczniów. Jednocześnie przedstawił on szczegółowo w tym piśmie swe kłotopy rodzinne, finansowe i mieszkaniowe, utrudniające mu właściwe wykonywanie obowiązków kaznodziejskich i pedagogicznych. Rada Miejska uwzględniła prośby M-a, zezwoliła mu na otwarcie prywatnej szkoły polskiej oraz dodała na ten cel jedną izbę mieszkalną. W sierpniu 1612 M. potajemnie opuścił Gdańsk i udał się do Poznania. Wkrótce potem zmarł, gdyż już w r. 1613 żonie jego Rada Miejska w Gdańsku przyznała zasiłek pieniężny po zmarłym mężu w wysokości kwartalnej pensji. Wg osiemnastowiecznego badacza przeszłości Gdańska – A. Schotta – M. zmarł 22 IX 1612.
W zachowanych źródłach brak bliższych informacji z zakresu stosunków rodzinnych i życia osobistego M-a. Wiadomo jedynie, że był żonaty i miał dzieci.
Pniewski W., Język polski w dawnych szkołach gdańskich, Gd. 1938 s. 103–4, 217–18; Praetorius E., Danziger Lehrer Gedächtniss, Danzig 1760 s. 13; Rhesa L., Kurzgefasste Nachrichten von allen seit der Reformation… Predigern, Königsberg 1834 s. 61; – Kubik K., Wybór źródeł do dziejów szkoły polskiej prywatnej w Gdańsku w XVII wieku, Gd. 1961 s. 62–71; – B. Gdań. PAN: rkp. 431 s. 86 (zapiski A. Schotta); WAP w Gd.: Szkolnictwo w Gdańsku, 300, 42/103, 7, 300, 12/41 s. 10, 300 R/Pp, 52 b s. 92, 300, R/Pp, 85 k. 46v.
Zbigniew Nowak