Noworolski Jan (1871–1949), cukiernik krakowski. Ur. 9 IV w Turce koło Kołomyi, był synem Karola i Karoliny z domu Urszel. Uczył się w zawodzie cukierniczym, a wyzwoliwszy się na cukiernika 16 IV 1889 w firmie «F. Gros i W. Struś» we Lwowie, pracował u Dąbrowskiego w Tarnopolu, potem we Lwowie u Wierzbickiego i znów u Grosa. Ok. r. 1893 otwarł (do spółki z Janem Czudzakiem) cukiernię w Hotelu Francuskim we Lwowie. Ożeniwszy się w r. 1899 z Władysławą Struś, córką wspólnika Grosa, wyjechał do Stanisławowa, gdzie do spółki z Władysławem Krowickim otwarł cukiernię przy ul. Sapieżyńskiej 2, a wkrótce stał się właścicielem znanej tam kawiarni «Union» oraz fabryki cukrów, czekolady i herbatników. Za swe wyroby fabryka została odznaczona złotym medalem na Krajowej Wystawie Przemysłowej w Buczaczu w r. 1905. Po śmierci żony (1908) N. przeniósł się do Krakowa, gdzie do spółki z Adamem Kondolewiczem prowadził najpierw cukiernię przy ul. Karmelickiej 50, a następnie odnowił lokal w Sukiennicach, prowadzony od r. 1880 przez S. Rehmana i R. Hendricha, później przez Wincentego Kondolewicza, i w r. 1912 otworzył cukiernię pod firmą «Jan Noworolski i Sp.», Sukiennice nr 2–5. Lokal został poszerzony, a wnętrza czterech sal urządzono wg projektu Eugeniusza Dąbrowy Dąbrowskiego w tzw. stylu wiedeńskim; polichromia ścian została wykonana wg projektu Henryka Uziembły i Józefa Mehoffera w ludowym stylu krakowskim. W jednej z tych sal Karol Hubert Rostworowski umieścił I akt sztuki „U mety”. Lokal, posiadający 120 miejsc konsumpcyjnych, zaopatrzony był w prasę; podawano wyroby cukiernicze własnego wypieku (pracownia mieściła się w Pasażu Bielaka), kawę parzoną na maszynach wiedeńskich i własnego wyrobu wódki i likiery. Wyroby cukiernicze były również wysyłane na zamówienie do różnych miejscowości w kraju i za granicą.
W cukierni N-ego spotykało się wiele postaci ze świata polityki (m. in. Włodzimierz Lenin, Wincenty Witos, Stanisław Haller), sztuki (m. in. Jacek Malczewski, Julian Fałat, Wojciech Kossak, Włodzimierz Tetmajer, Zbigniew i Andrzej Pronaszkowie, Fryderyk Pautsch, Wincenty Wodzinowski, Ludwik Puget, Karol Hukan), prasy (m. in. Władysław Prokesch, Józef Flach, Stanisław Stwora), teatru (m. in. Ludwik Solski, Tadeusz Pawlikowski, Stanisława Wysocka, Teofil Trzciński, Juliusz Osterwa). Tu odbywały się w r. 1917 pierwsze spotkania grupy «skrajnych modernistów» pod wodzą Andrzeja i Zbigniewa Pronaszków oraz Tytusa Czyżewskiego. N. był przyjacielem malarzy, entuzjastą oraz zbieraczem dzieł sztuki. Chcąc ułatwić konsumpcję w swym lokalu wydał stałym swym gościom w r. 1918 jednokoronowe bony na kwotę 10 000 koron, którzy zaciągniętą nimi pożyczką mieli spłacić do 1 IX 1919. Przygotował do zawodu wielu cukierników; pierwszego ucznia przyjął w r. 1911. Był starszym Cechu Cukierników i Piernikarzy, a od r. 1932 dożywotnim honorowym prezesem Związku Restauratorów i Kawiarzy. Od r. 1935 firma miała pracownię przy ul. Długiej 12, prowadzoną przez syna Tadeusza. Firma przeznaczała znaczne kwoty na cele społeczne i charytatywne, a po wojnie w r. 1945 rzuciła hasło realizowane wśród kelnerów: zbiórki na potrzeby powracających z Niemiec.
Podczas niemieckiej okupacji N. musiał od r. 1941 zawiesić działalność firmy, gdyż lokal w Sukiennicach zajęli Niemcy. Po wyzwoleniu w r. 1945 wznowił działalność cukierniczą w dawnym lokalu w Sukiennicach, który prowadził do końca 1948 r., aż do uspołecznienia kawiarni. Zmarł 22 VI 1949.
Z pierwszego małżeństwa z Władysławą ze Strusiów miał syna Tadeusza (ur. 1906), cukiernika, i córkę Marię (ur. 1909). Ożenił się po raz drugi (nazwisko żony nie znane). Syn Tadeusz po drugiej wojnie światowej prowadził cukiernię przy ul. Długiej 12, a na przełomie 1945/6 otworzył drugą kawiarnię przy ul. Sławkowskiej 32 (obecnie «Literacka»).
Dawny „Noworolski” znów otwarty, „Echo Krakowa” 1949 nr z 13 III; Dobrowolski M., Filipika ojca miasta Krakowa „pro i contra” znanemu skąpcowi i kupcowi spod Sukiennic, Kr. 1949; Górecki W., Kraków w twórczości Karola Huberta Rostworowskiego, Księga pamiątkowa na dziewięćdziesięciolecie dziennika „Czas” 1848–1938, W. 1938 s. 137; Kawiarnia z historycznymi pamiątkami w Sukiennicach, „Express Wieczorny” 1949 nr z 17 III; Literatura polska 1918–1975, T. I: 1918–1932, W. 1975; Tadeusz Boy Żeleński o Krakowie, Oprac. H. Markiewicz, Kr. 1974; W „Sukiennicach”, „Dzien. Pol.” 1949 nr 71; – Księga adresowa Krakowa i Podgórza, Rok 1912 rozdz. IV s. 11; Skorowidz Przemysłowo-Handlowy Królestwa Galicji, Lw. 1906 s. 218, 304; toż, Lw. 1912 s. 698; Skorowidz Rzeczypospolitej Polskiej. Księga adresowa miasta Krakowa 1926 r., rozdz.: Wykaz zawodów, s. 18a; – „Nowości Ilustr.” 1912 nr 14 s. 13; „Świat” 1912 nr 47 w. 24; „Wolne Narody” 1949 nr 11 s. 5; – Arch. Izby Rzemieślniczej w Kr.: CRR 611 teczka 321 s. 120, CRR 111; – Arch. rodzinne i informacje syna Tadeusza.
Tadeusz Z. Bednarski