Dłuska Janina (1899–1932), malarka, urodzona w Kursku w Rosji, w domu o kulturze polskiej. Była córką Aleksandra i Marii z Bednarskich. Początkowo kształciła się w Kursku, później ostatnie dwa lata szkoły średniej kończyła w Krakowie, gdzie zwracała uwagę swoimi wielostronnymi zdolnościami tak w zakresie nauk ścisłych, jak i przedmiotów humanistycznych. Od pierwszych lat ujawniała talent malarski o niezwykłej dynamice twórczej. Studia malarskie rozpoczęła na kursach Baranieckiego, gdzie jej obraz został odznaczony i zakupiony. Następnie wyjechała do Moskwy, gdzie wstąpiła do najsłynniejszej szkoły malarskiej, w czasie wielkiej wojny przemianowanej na akademię. Jej prace kompozycyjne zwracały ogólną uwagę. Jej talent był traktowany jako najwybitniejszy wśród ogromnej rzeszy jej kolegów malarzy. W r. 1919 przyjechała do Polski, w czasie ofensywy bolszewickiej pracowała w Legii Kobiet jako sanitariuszka. Później pracowała jako nauczycielka rysunków w seminarium żeńskim w Lublinie, w trzy lata potem wyjechała do Paryża, skąd po krótkim pobycie udała się do Monachium, gdzie pozostała około trzech lat. Tu wzięła dwie nagrody, a profesor i koledzy zaczęli ją traktować jako przyszłą sławę wszechświatowej miary. W pierwszym okresie malowała olejno i pastelami, za granicą przeszła całkowicie na akwarelę i specjalizowała się przede wszystkim w portrecie, w którym osiągnęła niezwykle wysoki poziom artystyczny. Poza tym z wielkim umiłowaniem traktowała architekturę i tematy ze średniowiecza: paziów, rycerzy. Ujawniała również szlachetny talent ilustratorski do bajek wysnutych z własnej wyobraźni, gdyż przy wybitnym talencie malarskim posiadała jeszcze i talent literacki. Na krótko przed śmiercią przyjechała do Wilna, gdzie, nawiązawszy kontakt z aeroklubem wileńskim, ukończyła teoretyczny kurs pilotażu. Zginęła przedwcześnie 8 VI 1932 w katastrofie lotniczej, kiedy talent jej znajdował się w stadium coraz wyższych osiągnięć artystycznych. Staraniem rodziny urządzono w Wilnie w r. 1935 wystawę jej cennych prac.

»Słowo« 10 VI 1932; »Kurier Wil.« 11 VI 1935; »Il. Kur. Codz.« 3 VII 1935; »Światowid« 22 VI 1935.

Red.