Leszczyński Józef h. Belina (zm. po 1815), podczaszy i poseł rawski na Sejm Czteroletni (w opracowaniach historycznych bywa mylony z innym Leszczyńskim, posłem inowrocławskim). Był synem Andrzeja, pisarza ziemskiego rawskiego, i Franciszki Jarzyny. W r. 1767 otrzymał list przypowiedni na chorągiew lekką, której się zrzekł w r. n. Piastował kolejno liczne urzędy ziemskie, najpierw bielskie: skarbnika (1766) i łowczego (1771, a wg Uruskiego w 1779), następnie zaś rawskie: łowczego (1782), cześnika (był nim w r. 1788), podstolego (1790, wg Uruskiego –1791) i podczaszego (także 1790). Ponadto Uruski (ale tylko on) podaje, że L. był również starostą rawskim (1789). W r. 1788 jako kandydat stronnictwa królewskiego został wybrany mimo kilku konkurentów posłem na sejm z ziemi rawskiej. Za «wierność i przywiązanie» L-ego ręczył Stanisławowi Augustowi woj. rawski B. Walicki, który z ramienia króla czuwał nad sejmikiem tej ziemi. W sejmie L. należał do przeciętnie aktywnych posłów; część jego «głosów» została ogłoszona drukiem podczas kadencji sejmu. Przemawiał m. in. w sprawie królewszczyzn (27 I 1789), występował za rewindykacją donatyw (19, 22 i 29 III 1790), a przede wszystkim popierał Konstytucję 3 maja. W przeddzień jej uchwalenia uczestniczył w słynnym zebraniu w Pałacu Radziwiłłowskim i podpisał akt „Asekuracji”. Następnie został członkiem Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej 3 Maja. Dn. 27 V 1791 sejm powołał go w skład sądu sejmowego. Dn. 17 XII t. r. Stanisław August obdarował go Orderem Św. Stanisława.
Podczas wojny 1792 r., gdy Wielkopolanie organizowali obronę i tworzyli oddziały ochotnicze, L., patentowany przez króla, werbował ochotników w Rawskiem, na co Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa przekazała mu 2 000 złp. pochodzące od gen. J. Komarzewskiego (Korzon). Podczas powstania kościuszkowskiego prawdopodobnie tenże L. został mianowany 21 VIII 1794 r. przez Radę Najwyższą Narodową, «na przełożenie Wydziału Bezpieczeństwa», członkiem Deputacji Indagacyjnej. Wraz z J. Orsettim sprzeciwiał się ponownemu aresztowaniu F. Moszyńskiego, czego domagała się większość członków Deputacji. W r. 1809 L. był posłem rawskim na sejm Ks. Warsz.; na posiedzeniu izby poselskiej 11 III wybrano go do deputacji «do liczenia wotów», a 24 t. m. wszedł w skład deputacji powołanej «na przyjęcie przybyć mających jww. Senatorów».
L. ożenił się z Angelą Rychłowską zapewne przed r. 1775, w tym bowiem roku uzyskał uchwałę sejmu powołującą komisję do rozpatrzenia sporu z Rychłowskimi, chorążycami sieradzkimi, z którymi się procesował o wypłatę posagu z dóbr Rudlic i Wykna. Sam L. był dziedzicem Chodnowa w Rawskiem. Miał dwóch synów: Antoniego i Jana. Ostatnia informacja o L-m pochodzi z r. 1815. Wymówił się wtedy od opieki nad synowcem Aleksandrem, zasłaniając się podeszłym wiekiem.
Estreicher; Finkel, Bibliografia; Boniecki; Niesiecki; Uruski; Łoza S., Kawalerowie Orderu Św. Stanisława, W. 1925 s. 79; – Dembiński B., Polska na przełomie, W.–Lw.–P. (1913) s. 486, 487; Dihm J., Trzeci maj, Kr. 1932 s. 19; Kalinka W., Sejm Czteroletni, Kr. 1896 II cz. 2 s. 357; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Michalski J., Sejmiki poselskie 1788, Cz. 2., „Przegl. Hist.” T. 51: 1960 z. 2 s. 349; Skałkowski A., Towarzystwo Przyjaciół Konstytucji 3 maja, „Pam. B. Kórn.” (Kórnik) Z. 2: 1930 s. 56, 73; Smoleński W., Konfederacja targowicka, Kr. 1903; Tokarz W., Rozprawy i szkice, W. 1959 I; – Akty powstania Kościuszki; Diariusze sejmów Ks. Warsz., z. 1, W. 1913; Tajna korespondencja z Warszawy 1792–1794. Do I. Potockiego J. Dembowski i in., W. 1961; – Kalendarzyk Narodowy y Obcy na R. P. 1792 (P. Zawadzkiego); – AGAD: Arch. Sejmu Czteroletniego, sygn. 1, 6, 7.
Jerzy Kowecki