INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Józef Sabatowski  

 
 
1844-03-08 - 1887-03-17
Biogram został opublikowany w latach 1992-1993 w XXXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sabatowski Józef (1844–1887), lekarz, powstaniec 1863 r., emigrant. Ur. 8 III w Iwnicy (w pobliżu Żytomierza).

S. uczył się w gimnazjum w Równem, gdzie prawdopodobnie zdał maturę. W r. 1862, po wykryciu przez rosyjską policję studenckiej organizacji patriotycznej działającej na Wołyniu i Podolu, został aresztowany i uwięziony w Chocimiu. Po trzech tygodniach zbiegł do Galicji, a potem do Rumunii i Turcji. W Stambule pracował początkowo jako robotnik, następnie został przyjęty do kawalerii tureckiej, awansował tu na starszego wachmistrza w pułku dragonów, stacjonującym w Tesalii. Po wybuchu powstania styczniowego S. poprosił o dymisję i pośpieszył na pola walki. Po upadku powstania znalazł się znowu w Turcji, ale nie widząc tam dla siebie przyszłości, przedostał się do Galicji, gdzie ukrywał się przed policją. Podczas wojny Prus z Austrią w r. 1866 wstąpił do wojska austriackiego i walczył jako żołnierz. Po bitwie pod Sadową i zawarciu pokoju, zwolniony ze służby, otrzymał prawo pobytu w Galicji. Zaczął pracę w gorzelni i po roku został jej kierownikiem.

Na wieść o wybuchu wojny francusko-pruskiej w r. 1870 porzucił S. intratną posadę i pośpieszył do Francji, by ponownie walczyć z Niemcami. W szeregach 1. batalionu strzelców francuskich brał udział w zaciętej obronie Châteaudun, został wtedy ranny w nogę i odznaczony medalem, później, po bitwie pod Alençon, przedstawiono go do krzyża walecznych. Po rozwiązaniu Korpusu Strzelców Francuskich wskutek zawieszenia broni S. powrócił 18 III 1871 do Paryża, skąd przeniósł się do Chantilly. Zrażony surowym traktowaniem przez wojska wersalskie żołnierzy Komuny Paryskiej, wśród których było wielu Polaków, zdecydował się opuścić Francję i udał się do USA. Przez rok przebywał w stanie Massachusetts, pracował tam jako szewc, ale w r. 1873 powrócił do Paryża. Mając 29 lat rozpoczął studia medyczne. Dn. 12 VII 1879 otrzymał stopień doktora medycyny na Faculté de Medécine de Paris po obronie tezy De l’utilité de la médication salicylée dans la dysmenorrhée (Paris 1879). Otworzył w Paryżu praktykę, specjalizując się w dolegliwościach kobiecych i systemu nerwowego. Jego dużym sukcesem stało się w kwietniu 1882 szybkie uzdrowienie kilkunastu pracownic z zakładów rękodzielniczych we wsi Albon (dep. Ardèche); z chorobą ich, mającą objawy histerii-pląsawicy, inni lekarze poprzednio nie umieli sobie poradzić. Miejscowy mer ogłosił wówczas w prasie specjalne podziękowanie dla S-ego. Udało mu się również wyleczyć z histerio-epilepsji 28-letnią kobietę, którą bezskutecznie leczono w zakładzie dla obłąkanych Tenon w Pitié. Po uzyskaniu dużego rozgłosu w prasie francuskiej S. złożył podanie w Min. Spraw Wewnętrznych o pozwolenie utworzenia specjalnego zakładu dla leczenia nerwic. W tym czasie profesorem kliniki chorób nerwowych w Paryżu został sławny J. M. Charcot, członek Akademii Medycznej, toteż Ministerstwo odmówiło S-emu pozwolenia na otwarcie zakładu. Gwałtowny i wybuchowy S. obraził się i wyjechał do Sydney w Australii. Tam w r. 1884 otworzył lecznicę chorób skórnych i wenerycznych w dzielnicy Paddington, do spółki z Janem Cezarym Łubieńskim, który był herbalistą i homeopatą. W Australii zaprzyjaźnił się z wybitnym polskim inżynierem-hydrologiem Wiktorem Czarlińskim. Klinika dobrze prosperowała, ale 17 III 1887 z niewiadomych powodów S. popełnił samobójstwo, wypijając kantarydynę.

Ożeniony z Francuzką, S. potomstwa nie pozostawił.

 

Fot. S-ego z żoną w posiadaniu Olgierda Czarlińskiego z Oksfordu, Anglia (kopia w zbiorach autora); – Estreicher, w. XIX dopełnienie; Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w., IX; Kośmiński, Słown. lekarzów; – Bourne L., Le docteur Sabatowski, „Le Panthéon de l’Industrie” R. 8: 1882 nr 374 (podob.); Chołodecki, Księga pamiątkowa, s. 352; Coroner’s Inquest: Dr Joseph Sabatowski, „The Sydney Morning Herald” 1887 nr z 22 III s. 4; New South Wales Post Office Directory, Sydney 1886 s. 285, 624, 730, 821, 956; Paszkowski L., Poles in Australia and Oceania 1790–1940, Sydney 1987; – „Przegl. Lek.” 1882 nr 25 s. 344–5; „Tyg. Ilustr.” 1882 nr 327 s. 203; – Metryka zgonu S-ego w zbiorach autora; – Szarejko P., Słownik lekarzy polskich XIX wieku (mszp.).

Lech Paszkowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Juliusz Franciszek Leo

1861-09-15 - 1918-02-21
prezydent Krakowa
 

Leon Misiołek

1860-02-08 - 1926-12-25
senator II RP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Władysław Smoleński

1851-04-06 - 1926-05-07
historyk
 

Karol Kulisz

1873-06-12 - 1940
senior diecezji
 
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.