INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Krzysztof Czarniecki (Czarnecki) h. Łodzia  

 
 
Biogram został opublikowany w 1938 r. w IV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Czarniecki (Czarnecki) Krzysztof, h. Łodzia (1564–1636), dworzanin królewski, starosta chęciński i żywiecki. Odznaczał się wielką prawością charakteru, dobrocią i pobożnością. W okresie walki o tron po śmierci St. Batorego należał do partii Zamoyskiego, po jego też stronie w r. 1588 walczył pod Byczyną. Jako dworzanin nowego króla brał udział w obu jego wyprawach do Szwecji w l. 1593 i 1598. Uczestniczył następnie w wojnie o Inflanty (1600–4), a w bitwie pod Kircholmem dał dowody wielkiej odwagi osobistej. Wyprawa na Moskwę r. 1609 była ostatnią jego potrzebą wojenną. Porzuciwszy wojaczkę, zajął się własnymi sprawami gospodarczymi i wychowaniem dorastających synów. Jakiś czas gospodarował w otrzymanym od króla Toporowie w woj. krak. W r. 1618 został starostą chęcińskim, a 7 lat później, na wyraźne życzenie królowej Konstancji otrzymał bogate starostwo żywieckie. Na tym stanowisku dał się poznać jako dobry, sprawiedliwy i wielce zapobiegliwy gospodarz. Z powodu jednak »słabości zdrowia« po 5-letnim urzędowaniu w r. 1630 sam zrezygnował z tego starostwa. Pomimo że cieszył się wielkim zaufaniem króla, nie zrobił większej kariery, najprawdopodobniej skutkiem swych przekonań religijnych. Jakkolwiek bowiem synów swoich posyłał do szkół jezuickich w Krakowie, niemniej jednak sam był protestantem i dopiero na dwa lata przed śmiercią, w 70 roku życia, »ojcowskiej wyrzekł się herezji« i przeszedł na katolicyzm. Umarł w r. 1636 w Kaliszu, gdzie też pochowany został w tamtejszym kościele jezuitów.

Z pierwszej żony Krystyny Rzeszowskiej (drugą była Jadwiga z Żeronic Brzostowska) pozostawił córkę Krystynę i 10 synów: Piotra, właściciela wsi Rząsawy pod Częstochową, który bronił jej dzielnie przed Szwedami w roku 1655 i zapisał się również chlubnie u jezuitów jako hojny dobrodziej ich kaliskiego kościoła; Wojciecha, pisarza grodzkiego chęcińskiego (1632); Pawła (zob. osobny życiorys); Stanisława, dworzanina królewskiego, pułkownika w wojsku cesarskim w okresie wojny 30-letniej; Tomasza Aleksandra, kanonika krakowskiego i włocławskiego (1658); Stefana (zob. osobny życiorys); Dobrogosta, pułkownika białocerkiewskiego w r. 1642, który »w Węgrzech zaprawował się do odwag wojennych, po czym w Polsce pod chorągwią ks. Wiśniowieckiego« umarł w r. 1645; Franciszka (zob. osobny życiorys); Marcina (zob. osobny życiorys) i Jana, podstarościego, sędziego grodzkiego (1682) i miecznika krakowskiego (1662), posła na sejm w r. 1676, który jeździł po zwłoki Jana Kazimierza do Francji.

 

Boniecki; Niesiecki; Uruski; Okolski, Orb. Pol., II 178; Vol. leg., IV 58 i 177; Theiner, M. Pol. II; Komoniecki, Dziejopis żywiecki, I 163, 166–7, 171 i 178; Frąś ks., Obrona Jasnej Góry, indeks; Arch. Gł. m. Kr. 173, k. 114–5, 459; Wyroki Tryb. Lub. 298, k. 1248; Zapisy Tryb. Lub. 26, k. 694; Gr. Chęcin. 1657; B. Zam. rkp. 3047 niepag.; B. Kras. rkp. 4023, k. 122; 1660/I, k. 155, 208 i 214; Arch. Skarb., Rach. Sejm. nr 46; B. Czart. rkp. 118, s. 45 i n.                                                         

Eugeniusz Latacz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

  więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.