INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Ludwik Tyburcy Borkiewicz      Portret Ludwika Borkiewicza, powstańca 1830 - reprodukcja w: Wiśniewski Jan, Historyczny opis (...) w Jędrzejowskiem, Marjówka 1930 - upscaled with AI (iloveimg.com).
Biogram został opublikowany w 1936 r. w II tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Borkiewicz Ludwik-Tyburcy (1804–1872), kapitan W. P., działacz niepodległościowy. Pochodził ze szlachty sandomierskiej, h. Borkiewicz Syn Józefa Kalasantego porucznika, walczącego u boku Kościuszki, potem sędziego i radcy dyr. Twa Kredytowego Ziemskiego i Rozalji z Łuczyckich. Urodził się 22 IV we wsi Rokitno (dziś Rokitno Rządowe) w ówczesnym obwodzie kieleckim. Kształcił się w Kolegjum Pijarów w Krakowie, po którego ukończeniu w r. 1821 wstąpił jako kadet do Wojska Polskiego. Przydzielony 1 XII t. r. do 7 p. p. linjowej, po ukończeniu Szkoły Podchorążych wrócił ponownie do swego pułku, w którym 28 V r. 1825 awansował na podporucznika. Zbliżywszy się z Piotrem Wysockim, został wciągnięty przezeń do wolnomularstwa narodowego, a następnie do spisku wojskowego, przygotowującego wybuch powstania. W sprzysiężeniu stał się jednym z czołowych działaczy i zaufanym pomocnikiem Wysockiego, organizując spisek w 7 p. p. Jednocześnie przez pewien czas był adjutantem w. ks. Konstantego w Belwederze. Jako jeden z kierowników sprzysiężenia brał udział w decydującej naradzie, poprzedzającej powstanie, w dniu 19 XI 1830 w mieszkaniu por. Urbańskiego, a w przeddzień samego wybuchu 28 XI odbyło się w jego mieszkaniu ostatnie zebranie spiskowych, na którem zapadły ostateczne decyzje i przyjęto dawniej ułożony plan działania. W samym dniu 29 XI wieczorem prowadził kompanje wyborcze 7 p. p. lin. pod pałac Brühlowski na Saski plac i arsenał na Długiej. Awansowany 8 XII 1830 na porucznika, został adjutantem polowym dowódzcy I brygady gen. Rohlanda. Walczył 17 i 18 II 1831 pod Jędrzejowem i Janówkiem, 19–21 II pod Grochowem, gdzie się szczególnie wyróżnił i został ranny, za co otrzymał krzyż kaw. Virtuti Militari; 31 III pod Dębem Wielkiem, 1 IV pod Kałuszynem, 26 IV pod Mińskiem Mazowieckim. Następnie z korpusem gen. Giełguda udał się na Litwę, walczył 29 V pod Rajgrodem, 19 VI pod Wilnem, a następnie, awansowany na kapitana, po powrocie do pułku 7. walczył 8 VII pod Szawlami, następnie nad granicą, wreszcie 14 VII pod Nowem Miastem, gdzie brygada Rohlanda przeszła do Prus i kapitulowała. Internowany wraz z innymi, po upadku powstania udał się na emigrację do Francji, gdzie należał do zwolenników ks. Adama Czartoryskiego. Tymczasem w kraju został z wyroku Sądu Najwyższego Kryminalnego, sądzącego powstańców, skazany zaocznie na karę śmierci przez powieszenie na szubienicy jako jeden z najwybitniejszych sprawców powstania. Nie chcąc korzystać z zapomóg rządu francuskiego, za ostatnie przywiezione z kraju pieniądze kształcił się i wreszcie uzyskał dyplom inżyniera dróg i mostów, co zapewniło mu byt. Przebywał zrazu w Caen, w Normandji, następnie w Strasburgu, potem w Saverne, gdzie na rzece Bruche wybudował duży most. W Molsheim w r. 1844 ożenił się z Ludwiką Vescher, poczem osiadł w Strasburgu, ciesząc się sławą wziętego inżyniera. Do kraju już nie wrócił, nie mogąc uzyskać amnestji. Wreszcie po powstaniu 1863 r., straciwszy wszelką nadzieję powrotu, zapadł na nostalgję, z której już nie wyszedł. Zmarł w r. 1872 w Rosières aux Salines, niedaleko Nancy, gdzie został pochowany. Pozostawił 3 córki, które kształcił w Hotel Lambert. Sczasem osiadły one w Galicji; dwie wstąpiły do zakonu niepokalanek w Jazłowcu. Trzecia córka Oktawja na podstawie notatek i opowiadań ojca skreśliła »pamiętniki«, pozostające jeszcze w rękopisie.

 

Stan służby w Rodowodzie 7 p. p. lin. i w aktach oficerskich Komisji Rz. Wojny w Arch. Akt. Dawn., pozatem akta procesu Sądu Najwyższego Kryminalnego tamże. Por. ks. Wiśniewski J., Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Jędrzejowskiem, Marjówka 1930, 99 i 411–5; »Wspomnienie o L. B. bohaterze Walk o wolność 1831 r.« na podstawie pamiętnika (Oktawji B.); ponadto Harbut St., Noc listopadowa, W. 1923; Tokarz W., Sprzysiężenie Wysockiego i Noc listopadowa, W. 1930 i w innych dziełach o 1831 r.

Stefan Pomarański

 
 

Powiązane artykuły

 

Obrona Warszawy w 1831 r.

Powstańcy i cywile opanowali miasto już 30 listopada 1830 r. Namiestnik carski i garnizon rosyjski ewakuował się. Warszawa stała się centrum polityczno-administracyjnym i wojskowym powstania listopadowego,......
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jerzy Samuel Bandtkie

1768-11-24 - 1835-06-11
historyk
 

Józef Kenig (Koenig, König)

1821-02-16 - 1900-03-13
publicysta
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Konstanty Rudzki

1820-03-15 - 1899-02-05
inżynier
 

Paweł Rzymski

1784-03-22 - 1833-08-01
ksiądz
 

Jan Kanty Szeptycki

1836-10-01 - 1912-11-13
ziemianin
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.