INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Paweł Odrowąż ze Sprowy, Domahościc, Luniowic i Zagórza h. Odrowąż  

 
 
XV w. - 1478-04-12
Biogram został opublikowany w 1978 r. w XXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Odrowąż Paweł ze Sprowy (właściwie Paweł ze Sprowy, Domahościc, Luniowic i Zagórza) h. Odrowąż (zm. 1478), stolnik, potem kasztelan lwowski. Był synem Dobiesława, podkomorzego generalnego ruskiego (zob.), bratem m. in. Piotra, woj. ruskiego (zob.), Jana, arcbpa lwowskiego (zob.). Występuje po raz pierwszy w r. 1438 w sądzie grodzkim lwowskim, a następnie wśród świadków na akcie fundacyjnym kościoła parafialnego w Krukienicach pod Przemyślem z 2 II 1439, na razie bez urzędu, chociaż niewiele później już 13 II 1443 był stolnikiem lwowskim, na którym to urzędzie widzimy go potem przez wiele lat. W maju 1440 procesował się z Janem Falkowskim w sprawie granic swoich dóbr dziedzicznych w ziemi sandomierskiej, ale sprawę odłożono do powrotu króla z Węgier; w rok później dokonał z bratem Piotrem podziału dóbr, zatrzymując sobie wsie Pląskowice i Turowice w ziemi sandomierskiej, Goszczowę i Zawadzie w sieradzkiej oraz Maksymowice, Pianowice, Łanowice w ziemi przemyskiej. W r. 1447 przejął Chlewice, dobra swojego szwagra Jana Komornickiego, wykupując je za 650 grzywien z zastawu u Zawiszy z Bąbelna. W obawie przedwczesnej śmierci 2 VIII 1453 uczynił Jana Mokrskiego, chorążego krakowskiego i marszałka dworu królewskiego, opiekunem swoich dzieci, oddając mu w zarząd do czasu pełnoletności najstarszego syna Mikołaja, dobra Dziewięcioły, część Dziemierzyc i Obrażejowic w ziemi krakowskiej oraz części we wsiach Góry i Komorniki w ziemi sandomierskiej z zastrzeżeniem, aby Mokrski wypłacał z wymienionych włości na rzecz jego dzieci corocznie 80 grzywien do skarbca rajców krakowskich, a chłopców posyłał do szkoły. Działalności publicznej O-a nie znamy prawie zupełnie, jakkolwiek zwłaszcza po śmierci brata Piotra zaangażował się w sprawy ruskie. W końcu 1450 r. lub z początku 1451 r. był (obok Jana Kmity) reprezentantem możnowładców i szlachty ruskiej na sejmiku krakowskim, na którym omawiano sprawę przyłączenia do Korony Podola i Wołynia, kwestię zagrożenia tatarskiego i mołdawskiego oraz następstwa na arcybiskupstwie lwowskim po śmierci Jana Odrowąża. Na sejmie piotrkowskim w r. 1462 O. wystarał się o akt przeniesienia swych wsi na prawo czynszowe. W r. 1463 O. otrzymał od króla kasztelanię lwowską. Brał prawdopodobnie udział w wojnie trzynastoletniej, zwłaszcza w końcowej jej fazie. W każdym razie był gwarantem zawartego w r. 1466 w Toruniu pokoju z zakonem krzyżackim. Przebywając dłużej na Rusi brał udział w licznych komisjach granicznych, zaś w r. 1474 w towarzystwie Grzegorza z Sanoka, Stanisława z Chodcza i Dobiesława Odrowąża z Żurawicy odbierał uroczyście szkatułkę z najważniejszymi przywilejami szlachty ruskiej, złożoną do przechowania na ratuszu lwowskim (31 XII 1454). O. zmarł 12 IV 1478 i pochowany został w Samborze.

Z małżeństwa z Jadwigą, córką Piotra Komornickiego, burgrabiego krakowskiego, pozostawił dwóch synów: Mikołaja (zm. ok. 1490), stolnika lwowskiego (1475), żonatego z Elżbietą, córką Mikołaja Gołogórskiego, kasztelana halickiego, Piotra (zm. przed 1 II 1489), studenta Uniw. Krak. (1459), podczaszego lwowskiego (1466–84), żonatego z Klichną z Chodorostawu, obu bezpotomnych, oraz córki: Jadwigę i Annę Romanowską.

 

Dworzaczek, tabl. 109; Fedorowicz, Dostojnicy i urzędnicy; – Gąsiorowski A., Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV–XV wieku, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 1971 nr 2–3 s. 260; Górski K., Ród Odrowążów w wiekach średnich, „Roczn. Tow. Herald.” T. 8: 1926/7 s. 30–2, 60, 63; Janota E., Monografia opactwa cystersów w Mogile pod Krakowem, Kr. 1887; Maleczyński K., Urzędnicy grodzcy i ziemscy lwowscy w latach 1352–1783, Lw. 1938; – Akta grodz. i ziem., IV–IX, XI, XIII, XV; Album stud. Univ. Crac., I 96, 158; Cod. epist. saec. XV, I; Długosz, Historia, IV; Inventarium… privilegiorum, litterarum, diplomatum…, Ed. E. Rykaczewski, Luteciae-Parisiorum 1862; Kod. Mpol., IV nr 1264; Materiały do historii miasta Sambora 1390–1795, Wyd. A. Dörflerówna, Lw. 1936; Mon. Pol. Hist., V; Starod. Prawa Pol. Pomn., II nr 3235, 3390, 3397, 3510, 4179; Zbiór dok. mpol., V nr 1437; – Arch. Państw. w Kr.: Terr. Crac. t. 150 s. 295, t. 151 s. 72, 109, 158, 164, 230; – Kodeks dyplomatyczny Małopolski, (mszp.) t. V (I–13, L–57) w Materiałach Red. PSB; – Życiorys Mikołaja Odrowąża ze Sprowy opracowany przez Feliksa Kiryka w Materiałach Red. PSB.

Feliks Kiryk

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan I Olbracht

1459-12-27 - 1501-06-17
król Polski
 
 

Wincenty Kot h. Doliwa

około 1395 - 1448-08-14
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.