Pełka Kościelec z Kościelca, h. Zabawa (zm. 1368/9), marszałek dworu królewskiego. Był zapewne bratem Włodka z Kościelca, kanonika krakowskiego i prepozyta kieleckiego (1350–62). W styczniu 1351 był podkonim sandomierskim; towarzyszył wówczas Kazimierzowi Wielkiemu na łowach w Puszczy Niepołomickiej. W r. 1352 brał udział w wyprawie króla na Ruś; również t. r. poręczał rajcom krakowskim za dług królewski. W styczniu 1355 z tytułem podkoniego krakowskiego wziął udział w poselstwie do Ludwika Węgierskiego do Budy, gdzie 23 I, wraz z Janem Tarnowskim, Piotrem Nieorzą i Florianem Mokrskim, reprezentował stany Królstwa podczas układów o następstwo tronu w Polsce. Najpewniej w pocz. 1358 r. Kazimierz Wielki mianował go marszałkiem dworu, gdyż 18 I t. r. P. przebywał z królem w Raciążu i z tym tytułem świadkował na akcie ugody w sporze między Siemowitem mazowieckim a bpem poznańskim Janem. Od tego czasu aż do śmierci piastował obydwa urzędy: podkoniego krakowskiego i marszałka dworu. Przebywał stale w otoczeniu króla, np. w r. 1359 brał udział w zjeździe w Łowiczu, gdzie świadkował na przywilejach królewskich dla arcbpa gnieźnieńskiego Jarosława ze Skotnik oraz dla księcia czerskiego Siemowita III, któremu król zapisał na wypadek swej śmierci Płock i całą dzielnicę płocką. W r. 1360 Kazimierz Wielki prosił papieża Innocentego VI o prebendę w kolegiacie skalbmierskiej dla syna P-i Imrama, kanonika wiślickiego.
P. posiadał Kościelec koło Proszowic, w r. 1360 wziął w zastaw za 100 grzywien wieś Łęki od Piotra Noska z Dziewina, a w r. 1368 kupił za takąż sumę wieś Dziekanów od Świętoszki, żony oprawcy krakowskiego Czadra (obie wsie w okolicach Szczyrzyca). Ostatni raz jako żyjący P. wymieniony jest 1 VII 1368; przebywał wtedy z królem w Żarnowcu; dn. 2 V 1369 marszałkiem dworu był już Jan Kołczek z Birkowa (dziś Biórków), P. zmarł zatem na przełomie tych lat. Akcja prawna dokumentu datowanego 9 V 1369 (Cod. Pol., III 153), na którym świadkowal P., nastąpiła w l. 1366–7.
Z małżeństwa z nie znaną nam z imienia żoną (w r. 1381 jako wdowa po P-ce procesowała się z Wisławem z Kościelca) miał P. dwóch synów: występującego w źródłach w l. 1381–1409 Mikołaja, zwanego Marszałkowicem, i Imrama, kanonika wiślickiego, poświadczonego w l. 1360–81.
Boniecki, XI 525; – Kaczmarczyk Z., Monarchia Kazimierza Wielkiego, P. 1939–46 I 297, 311; – Akta grodz. i ziem., I–II; Arch. Sanguszków, II; Cod. Pol., I, III; Długosz, Historia; Kod. katedry krak., I; Kod. m. Kr., I; Kod. Mpol., I, III; Kod. tyniecki; Kod. Wpol., III; Mon. Pol. Vat., III 382; Starod. Prawa Pol. Pomn., VIII nr 986, 1030, 1066–7, 5381–2, 5437, uwaga 104/42, 114/26; Zbiór dok. katedry i diec. krak., I nr 59; Zbiór dok. mpol., I nr 77, 103, 123, IV nr 959, 964, 975, 994, 998, VIII nr 1358 (dotyczy synów); – Arch. Państw. w Kr.: Terr. Crac., t. 4 s. 115.
Franciszek Sikora