INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Piotr Nieorza (Neorza)  

 
 
brak danych - 1376
Biogram został opublikowany w 1978 r. w XXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Piotr Nieorza (Neorza), (2. poł. XIV w.), kasztelan wojnicki, potem wojewoda sandomierski. Bartosz Paprocki w jednym miejscu zaliczył go do Toporczyków, w innym do Śreniawitów. W źródłach po raz pierwszy jest potwierdzony, jeszcze bez żadnej godności, 10 VI 1341 jako świadek na dokumencie Kazimierza Wielkiego. Od tego czasu stale występował przy boku króla. Kariera P-a nie była szybka. Przez siedemnaście lat, od r. 1343 do r. 1360 był wojskim krakowskim. W r. 1352, wraz z innymi dostojnikami, poręczył mieszczanom krakowskim dług Kazimierza Wielkiego w wysokości 1 000 kóp groszy praskich. Brał udział w wyprawach na Ruś w l. 1352 i 1366. P. należał do stronnictwa andegaweńskiego. W r. 1355 towarzyszył Kazimierzowi Wielkiemu w jego podróży do Budy, gdzie odnowiono układ sukcesyjny między Polską a Węgrami. Był jednym z reprezentantów stanów Królestwa Polskiego, obok Jana Tarnowskiego, Floriana Mokrskiego i Pełki z Kościelca, na ręce których 24 I 1355 Ludwik Węgierski złożył zobowiązania na wypadek odziedziczenia tronu polskiego. Uczestniczył też P. w układach z Litwą w r. 1358, dotyczących, być może, małżeństwa Joanny, córki Olgierda, z Kaźkiem, wnukiem Kazimierza Wielkiego. W l. 1361–6 był kasztelanem wojnickim. Dn. 13 XII 1363 świadczył na akcie przymierza z Danią, a 12 V 1364 na przywileju fundacyjnym Uniw. Krak. W r. 1366 został wojewodą sandomierskim. W r. 1368 uczestniczył w opracowywaniu ustawy górniczej krakowskich żup solnych. W trakcie jej redagowania ujawniono, że P. przybył do żup i zażądał posiłku. Fakt ten spowodował gniew i niełaskę króla, które udało się zażegnać dopiero po dwu miesiącach. Dn. 9 VIII 1374 brał udział w sądzie restytucyjnym dla Małopolski, który rozpatrywał skargę klasztoru koprzywnickiego o zabór Jasła, dokonany przez Kazimierza Wielkiego.

Majątek P-a musiał być znaczny, skoro poręczał on mieszczanom krakowskim dług króla. Posiadał jakieś pole koło Łukanowic, które w r. 1361 zamienił ze Stanisławem z Łukanowic za pole nad Dunajcem. Wg Paprockiego, który opierał się na jakimś, dziś już nie istniejącym, epitafium czy nekrologu, P. zmarł w r. 1376 i pochowany został w klasztorze szczyrzyckim.

Synem P-a był Śmił z Żeleźnikowej, który w r. 1388 nadał klasztorowi Franciszkanów w Starym Sączu jeden łan roli i łąkę we wsi Mała Żeleźnikowa. Uczynił to mając na względzie zbawienie duszy swych rodziców, pradziadków, a także braci i sióstr. Można stąd wnosić, że P. miał więcej dzieci, które zmarły przed r. 1388.

W l. 1367–90 występuje w źródłach Piotr Nieorza, mieszczanin krakowski. Czy i w jaki sposób był spokrewniony z P-m, nie da się stwierdzić.

 

Paprocki; Piekosiński, Rycerstwo, III; – Dąbrowski J., Elżbieta Łokietkówna, Rozpr. AU Wydz. Hist.-Filoz., Kr. 1914 LVII; tenże, Ostatnie lata Ludwika Wielkiego, Kr. 1918; Paszkiewicz H., Polityka ruska Kazimierza Wielkiego, W. 1925; Potkański K., Sprawa restytucji, Rozpr. AU Wydz. Hist.-Filoz., Kr. 1900 XXXIX; Ptaśnik J., Studia nad patrycjatem krakowskim wieków średnich, „Roczn. Krak.” T. 15: 1913; – Akta grodz. i ziem., III, IV, V, VIII; Arch. Sanguszków, II; Cod. Pol., I, III; Cod. Univ. Crac. I; Dokumenty sądu ziemskiego krakowskiego 1302–1453, Wyd. Z. Perzanowski, Kr. 1971 nr 7; Kod. katedry krak., I, II; Kod. m. Kr., I; Kod. mogilski; Kod. Mpol., I, III; Kod. tyniecki; Kod. Wpol., II; Maleczyński K., Dwa niedrukowane akty przymierza Kazimierza Wielkiego z Danią z r. 1350 i 1363. „Kwart. Hist.” R. 45: 1931 z. 2–4 nr 2 s. 259; Materiały archiwalne wyjęte głównie z Metryki Litewskiej, Wyd. A. Prochaska, Lw. 1890; Najstarszy zbiór przywilejów i wilkierzy miasta Krakowa, Wyd. S. Estreicher, Kr. 1936; Starod. Prawa Pol. Pomn., I 218; Zbiór dok. mpol., I nr 44, 46, 48, 51, 59, 70, 82, 97, 112, 123, 145, 190, IV nr 933, 938, 954, 956, 980, 983, 986, 989, 999, 1017, 1018, VIII nr 2534.

                                                                                                                                                                                                                            Bożena Wyrozumska

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Elżbieta Pomorska

po 1345 roku - 1393-02-14
żona cesarza Karola IV
 

Władysław Opolski

między 1326 a 1332 - 1401-05-18
książę kujawski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.