Sławski Stanisław Konstanty (1881–1943), prawnik, doradca Komisarza Generalnego RP w Wolnym Mieście Gdańsku, wiceprzewodniczący Polskiej Delegacji Rady Portu i Dróg Wodnych w Gdańsku. Ur. 11 XII w Poznaniu, był synem Stanisława i Konstancji z Ziołeckich (Ziółeckich), młodszym bratem Rogera (zob.).

Po ukończeniu w r. 1900 Gimnazjum im. św. Marii Magdaleny w Poznaniu S. studiował prawo na uniwersytetach: w Heidelbergu, gdzie w r. 1903 uzyskał tytuł doktora prawa, następnie w Paryżu, Monachium i Getyndze oraz nauki ekonomiczne na Akad. Handlowej w Kolonii. W r. 1906 złożył egzamin asesorski w Berlinie i podjął pracę w charakterze adwokata w Bydgoszczy. Następnie pracował w Poznaniu w kancelarii adwokackiej (wspólnie z Władysławem Seydą) oraz w sądzie apelacyjnym. Opublikował pracę pt. O statucie Lutka „de anno gratiae” („Roczn. Tow. Przyjaciół Nauk Pozn.” T. 36: 1911). W r. 1918 S. powołany został na członka rady nadzorczej i komisji rewizyjnej Banku Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu. W powstaniu wielkopolskim 1918/19 r. uczestniczył w stopniu pułkownika; na polecenie władz byłej Dzielnicy Pruskiej zorganizował sądownictwo wojskowe w Wielkopolsce. We wrześniu 1919 przeszedł do rezerwy i został szefem sekcji w Dep. Sprawiedliwości Min. byłej Dzielnicy Pruskiej. Pod koniec r. 1919 mianowany został członkiem komisji kodyfikacyjnej RP.

Na początku r. 1920 S-ego powołano na stanowisko Delegata Min. byłej Dzielnicy Pruskiej do Komisariatu Generalnego RP w Wolnym Mieście Gdańsku (WMG). Jesienią t.r. uczestniczył jako delegat Min. Spraw Zagranicznych (MSZ) w rokowaniach w Paryżu nad konwencją polsko-gdańską precyzującą status prawno-polityczny WMG. Pod koniec r. 1920 mianowany został członkiem, a następnie wiceprzewodniczącym Polskiej Delegacji w Radzie Portu i Dróg Wodnych w WMG. W Radzie Portu był autorem wielu postulatów Polskiej Delegacji w sprawach organizacyjnych, m. in. opracował projekt regulaminu funkcjonowania Rady, który, mimo że nie został przyjęty, regulował jednak w praktyce zasady jej działania. S. był doradcą Komisarza Generalnego RP w Gdańsku i doradcą w sprawach kościelnych najpoważniejszej organizacji polonijnej – Gminy Polskiej. W r. 1923 został powołany przez MSZ jako ekspert ds. Rady Portu na rokowania w Genewie. W WMG rozwijał szeroką działalność społeczną, m. in. jako prezes (1922–5) Polskiego Klubu Wioślarskiego; przyznano mu w r. 1924 godność członka honorowego, a później prezesa honorowego Klubu. W r. 1924 odbył dłuższą podróż do Algieru, o której napisał wiele artykułów do prasy hiszpańskiej. S. opublikował m. in. prace: Dostęp Polski do morza a interesy Prus Wschodnich (Gd. 1925), Gdańsk, Polska a Niemcy (P. 1926). Pierwsza z tych książek ukazała się również w języku niemieckim, angielskim, francuskim i włoskim. W wersji angielskiej poprzedzona została wstępem Aleksandra Skrzyńskiego, ministra spraw zagranicznych Polski (London 1925), a w języku francuskim – wstępem historyka francuskiego G. Lacour-Gayeta (Paris 1925).

Pod koniec r. 1925 S. opuścił Gdańsk i powrócił do Poznania, gdzie otworzył kancelarię adwokacką, wspólnie z bratem Janem. Z Gdańskiem utrzymywał nadal kontakt, pełniąc do r. 1931 funkcję nieurzędującego członka Rady Portu. Był prezesem poznańskiego oddziału Ligi Morskiej i Kolonialnej. Działał w Poznańskim Tow. Przyjaciół Nauk, którego był członkiem już przed r. 1917. Miał także wykłady z dziedziny prawa dla studentów Uniw. Pozn. Jako adwokat doprowadził do pozytywnego dla Polski załatwienia sporu z towarzystwem z ograniczoną odpowiedzialnością «Piecza» o własność Szpitala Maltańskiego w Rybniku na Śląsku (1930). Na temat ten S. napisał pracę pt. Spór o własność Szpitala Maltańskiego («Szpitala Juliusza») w Rybniku (Górny Śląsk) (P. 1930). W uznaniu za załatwienie tej sprawy otrzymał w r. 1936 godność kawalera maltańskiego i krzyż magistralny. Wcześniej był już obdarzony godnością szambelana honorowego papieskiego. W l. 1927–39 sprawował obowiązki konsula honorowego Grecji w Poznaniu.

W czasie okupacji niemieckiej S. został wysiedlony z Poznania do Generalnego Gubernatorstwa. Zamieszkał w Radomiu i pracował tam jako urzędnik. W dn. 11 XI 1942 został aresztowany przez Niemców i osadzony w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Zmarł tam z wyczerpania i głodu 9 III 1943. Był odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta (1932) i greckim Orderem Feniksa.

Z małżeństwa (ślub 1915) z Izabellą z Mottych (ur. 1892), córką Jana, prezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu (zob.), S. miał dwie córki: Marię (ur. 1916), zamężną Makułowską, i Anielę (ur. 1918), historyka sztuki.

Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Zieliński, Mały słownik pionierów; Białobłocki A., Absolwenci Gimnazjum i Liceum Świętej Marii Magdaleny w Poznaniu 1805–1950, P. 1995; Rocznik służby zagranicznej R.P., W. 1938 s. 283; – Bąk-Wołdomirski E., Historia i działalność Polskiego Klubu Wioślarskiego w Gdańsku, Jednodniówka […] wydana z okazji 10-lecia istnienia, Gd. 1932; Mikos S., Wolne Miasto Gdańsk a Liga Narodów 1920–1939, Gd. 1979; Stępniak H., Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku (1920–1939), Gd. 1991 (fot.); tenże, Rada Portu i Dróg Wodnych w Wolnym Mieście Gdańsku, Gd. 1971; tenże, Stanisław Sławski (1881–1943)…, „Nautologia” 1981 nr 1 s. 39–42 (bibliogr., 3 fot.); – Motty M., Przechadzki po mieście, P. 1957 II; – „Gaz. Gdań.” 1930 nr 56, 79; – AP w Gd.: Zespoły – Rada Portu i Dróg Wodnych w Gdańsku, sygn. IV, 2/103, Komisarz Generalny RP, sygn. I, 259/418, 738, 773, 846; B. Gdań. PAN: sygn. MS 5543 (Wicherkiewicz M., Portret dawnego prawnika – Stanisław Sławski, mszp.); B. Raczyńskich: rkp. 1476, 1477; – Informacje córki, Anieli Sławskiej z P.

Henryk Stępniak