Stanisław z Budzowa (1. poł. XV w.), biskup kijowski.
Pochodził najprawdopodobniej z Budzowa (dziś Budzewa) w ziemi sieradzkiej, był synem Mikołaja.
Początki działalności kościelnej S-a pozostają nieznane. Można przypuszczać, że podobnie jak wielu innych piętnastowiecznych biskupów kijowskich był dominikaninem; być może krewnym notariusza Jana, syna Marcina z Budzowa, kleryka diec. gnieźnieńskiej, który posługując się znakiem notarialnym z godłem h. Pilawa sporządził w r. 1395 instrument notarialny w sprawie klasztoru Dominikanów w Krakowie.
W chwili powołania na biskupstwo był S. duchownym diec. gnieźnieńskiej. Dn. 13 II 1430 otrzymał od papieża Marcina V bullę prekonizacyjną na wakujące po śmierci Michała Trestki biskupstwo kijowskie (informacja o bulli zachowała się w postaci regestu z błędną datą roczną 1431). Cztery dni później otrzymał bullę zezwalającą na dokonanie jego konsekracji przez dowolnie wybranego biskupa. W rejestrach papieskich pod datą 10 III 1430, a zatem niespełna miesiąc po prekonizacji S-a, odnotowane jest zobowiązanie kanonika w Eger Tomasza z Diakosvaru, w imieniu bliżej nieznanego bp. elekta kijowskiego Franciszka, do zapłaty taksy w wysokości 33 i 1/3 fl., której wysokość odpowiada stawkom przyjętym dla diec. kijowskiej. Część historiografii (W. Abraham) odrzuca jednak ten przekaz jako błędny pod względem daty, bądź nazwy diecezji. Nie zachowały się żadne informacje o rządach S-a w kościele kijowskim. W bulli papieża Eugeniusza IV z 19 XI 1431, wyznaczającej kolejnym bp. kijowskim Stanisława, syna Marcina, występuje S. jako nieżyjący już poprzednik nominata. Jest to jedyna informacja źródłowa o jego śmierci. Do czasu podjęcia pod koniec XIX w. systematycznych kwerend w archiwach watykańskich postać S-a nie była znana historiografii, która w ślad za nowożytnymi pisarzami dominikańskimi przypisywała biskupstwo kijowskie w tym okresie ówczesnemu bp. łuckiemu Andrzejowi.
Hierarchia catholica medii aevi, I 290; – Abraham W., Uzupełnienie katalogu dawnych łacińskich biskupów kijowskich, „Collectanea Theologica” T. 18: 1937 s. 415; Szostkiewicz, Katalog bpów obrządku łac, s. 558; – Skupieński K., Notariat publiczny w średniowiecznej Polsce, L. 1997; Trajdos T. M., Kościół katolicki na Podolu (1340–1434), w: Kamieniec Podolski. Studia z dziejów miasta i regionu, Red. F. Kiryk, Kr. 2000 I 156; Wysokiński I., Kościół łaciński na ziemiach ruskich Korony i Litwy w początkach panowania Jagiellonów, „Przegl. Hist.” T. 76: 1985 z. 3 s. 550; – Bull. Pol., IV–V (z błędną datą); Elementa ad fontium editiones, Vol. 1 nr 333; Kod. katedry krak., I nr 81; Lisowski I., De servitiis communis et minutis episcoporum Poloniae, Romae 1982 s. 74, 207 (z błędną datą); Repertorium Germanicum, Oprac. K. A. Fink, Berlin 1958 IV cz. 3 szpalta 3398.
Maciej Wilamowski