INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w latach 1960-1961 w IX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Halicjusz Szymon (1576–1625), profesor wymowy w Akad. Krak. Pochodził z mieszczańskiej rodziny Kociołków w Pilźnie, gdzie ojciec jego trudnił się kotlarstwem. Po ukończeniu szkoły parafialnej w rodzinnym mieście rozpoczął w półr. zim. 1594 r. studia uniwersyteckie w Krakowie, zdobywając kolejno w r. 1598 bakalaureat, a w r. 1603 stopień magistra sztuk wyzwolonych. W półr. letn. t. r. podjął wykłady na Wydziale Filozoficznym, najpierw jako extraneus, a od r. 1606 jako kolega mniejszy. Wyznaczony w r. 1609 przez uniwersytet na profesora gramatyki w świeżo zreformowanej Akad. Lubrańskiego, odmówił wyjazdu do Poznania z powodu – jak wyjaśniał – braku formalnego zatwierdzenia tej fundacji, czym prawdopodobnie zraził sobie władze uniwersyteckie, które w lecie 1609 r. odrzuciły jego prośbę o zezwolenie na wyjazd do Włoch w towarzystwie A. Opatowczyka. Pozostawszy w Krakowie, doczekał się H. w r. 1610 powołania do Kolegium Większego oraz wyboru na seniorat Bursy Ubogich, którą odrestaurował z sumy 200 złp. ofiarowanej w r. 1612 przez Tomasza Zamoyskiego. W rok później (w półr. letn.) został wybrany dziekanem Wydziału Filozoficznego, w wyniku czego popadł w ostry zatarg ze swym poprzednikiem na tym urzędzie, S. Bątkowskim. Już wówczas musiał zwrócić uwagę swymi zdolnościami, bowiem w półr. zim. 1612/3 r. uniwersytet wyznaczył go wraz z Janem Rybkowicem w skład komisji mającej zgromadzić materiały historyczne z dziejów Akademii, celem dostarczenia ich Abrahamowi Bzowskiemu, podejmującemu kontynuację „Roczników” Baroniusza. Dalszym wyróżnieniem w karierze uniwersyteckiej H-a było powołanie go 2 III 1616 r. na nowo fundowaną w r. 1615 przez bpa P. Tylickiego katedrę wymowy. Jako pierwszy «orator Tylicianus», w l. 1616–9 ogłosił drukiem inauguracyjną mowę pochwalną na cześć zmarłego fundatora (Kr. 1617), a w r. n. wydał panegiryk gratulacyjny na ingres bpa M. Szyszkowskiego. W obydwu tych mowach, jak i w późniejszym kazaniu na zaprowadzenie Bractwa Różańcowego, Thronus Salomonis (Kr. 1621), wykazał dobre opanowanie zasad retoryki łacińskiej przy nieco przesadnym stylu. W r. 1618 zrezygnował H. z katedry elokwencji i poświęciwszy się stanowi duchownemu, przeszedł na Wydział Teologiczny, gdzie w r. 1621 uzyskał bakalaureat teologii, a następnie kanonię Św. Floriana. W ostatnich latach życia poświęcił się działalności kaznodziejskiej i twórczości pisarskiej, której owocem było kilka tez teologicznych z zakresu biblistyki, dogmatyki i teologii moralnej, ogłoszonych w l. 1621–3. Zmarł H. w Krakowie 13 VI 1625 r.

 

Estreicher; Enc. Org.; – Barycz, Historia UJ; – Album stud. Univ. Crac., III 191; Pruszcz P. H., Forteca duchowna, Kr. 1662 s. 212–4; Starowolski Sz., Monumenta Sarmatarum, Cracoviae 1655; tenże, Scriptorum Polonicorum Hecatontas, Venetiis 1646 s. 199; Statuta nec non liber promotionum, 252, 259, 274; – Arch. UJ: rkp. nr 18 s. 431, 474–81, 483, 493, nr 120 s. 7, nr 196 s. 7; B. Jag.: rkp. nr 220, nr 226 IV.

Leszek Hajdukiewicz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.