Pelens'kij Zinovij (Pełeński Zenobiusz), (1890–1943), spółdzielca, bankowiec, ukraiński działacz polityczny, poseł do Sejmu RP. Ur. 26 I w pow. dolińskim w Galicji Wschodniej, był synem Andrija (zm. 1940), duchownego obrządku greckokatolickiego w Knihynicach (pow. rudecki), a potem w Lisiatyczach (pow. stryjski), i Melanii z Rakovs’kich. Po ukończeniu gimnazjum w Kołomyi P. studiował prawo na Uniw. Lwow., następnie na uniwersytecie w Wiedniu, gdzie odbył także studia w akademii handlowej. Od młodości uczestniczył w pracach społeczno-narodowych, np. w organizowaniu czytelni i spółdzielni. W czasie pobytu w Wiedniu działał m. in. w kulturalno-oświatowym stowarzyszeniu ukraińskim «Sič», którego został w r. 1916 przewodniczącym. Pod koniec 1918 r. wrócił do Galicji, pracował jako znawca spraw gospodarczych przy rządzie Ukrainy Zachodniej, był delegowany z misją dyplomatyczną do Pragi. Po powrocie wstąpił do wojska ukraińskiego, z którym przeszedł Zbrucz.
Po zakończeniu działań wojennych zajmował się spółdzielczością ukraińską na wsi. Z czasem przeniósł się do Lwowa. Brał tu żywy udział w reorganizacji ukraińskiego Ziemskiego Banku Hipotecznego w spółkę akcyjną. Od r. 1927 pracował w Rewizyjnym Związku Ukraińskich Spółdzielni, początkowo jako naczelny redaktor organu Związku tygodnika „Gospodars’ko-Kooperativnij Časopis”, od r. 1930 jako główny referent propagandy i na tym stanowisku pozostał do września 1939. Reprezentował Związek na międzynarodowych zjazdach spółdzielczych (m. in. w Sztokholmie). Związany politycznie z Ukraińskim Narodowym Zjednoczeniem Demokratycznym (UNDO – Ukraïns’ke Nacional’no-Demokratične Ob’ednannija), wszedł w r. 1929 do Komitetu Centralnego tej partii. Na przełomie r. 1938/9 P. należał do komisji mediacyjnej, mającej na celu pojednanie kierownictwa UNDO z wewnętrzną opozycją w stronnictwie. W l. 1930–9 był posłem do Sejmu RP, wybrany w r. 1930 w okręgu nr 57 (Łuck– Równe) z listy Ukraińskiego i Białoruskiego Wyborczego Bloku, w r. 1935 w okręgu nr 64 (Buczacz), z kolei zaś w r. 1938 w okręgu nr 68 (Kałusz). W Sejmie działał głównie w Komisji Rolnej, był także zastępcą członka Komisji Budżetowej oraz Komisji Kontroli Długów Państwa. W kadencji 1930–5 należał do Klubu Ukraińskiego. Nie występował aktywnie przeciw rządowi polskiemu. Wyjeżdżał jako delegat ukraińskiej reprezentacji parlamentarnej na kongresy mniejszości narodowych (m. in. do Londynu i Genewy), zabierał głos w sprawach ukraińskich przed Ligą Narodów. Był też członkiem Wydziału Głównego towarzystwa «Prosvita» i w charakterze przewodniczącego komitetu organizacyjnego przygotował jubileusz tego towarzystwa w r. 1938. Wchodził do Naczelnej Rady Krajowej Tow. Gospodarczego «Sil’s’kij Gospodar» i do zarządów wielu innych instytucji. Podczas drugiej wojny światowej uszedł jesienią 1939 ze Lwowa do Lublina, gdzie był komisarzem Banku Rolniczego. Po zajęciu Lwowa przez Niemców wrócił tam w lipcu 1941, zorganizował Bank Rolniczy S. A. dla Galicji i został jego dyrektorem. Zmarł nagle 28 X 1943 we Lwowie i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim. Brak informacji o stosunkach rodzinnych P-ego.
Encyklopedia Ukrainoznawstwa, Nowy Jork 1966 II cz. 5 s. 1977–8; Album Skorowidz Senatu i Sejmu RP oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935–1940, Kr. 1936 s. 94, 100, 154 (fot.); Zieleniewski, Sejm i Senat 1935–40 (fot.); Skład osobowy Sejmu RP w dn. 1 marca 1931 r., W. 1931 s. 27, 45, 58; Skład osobowy Sejmu RP w dn. 25 stycznia 1935 r., W. 1935 s. 16, 25,35; – Chraplivij E., Zinovij Pelens’kij, „Gospodars’ko-Kooperativnij Časopis” 1943 č. 21 s. 5–6; Izby Ustawodawcze, „Przekrój” 1939 s. 77 (fot.), 112, 114; Kedryn-Rudnic’kij J., Žittja-podiji-ljudi, New York 1976 s. 193, 274; Madajczyk Cz., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, W. 1970 I; – Sprawozd. stenogr. Sejmu, 1930–39; „Krakivs’ki Visti” 1943 č. 45 s. 6; – Informacje Ryszarda Torzeckiego.
Alina Szklarska-Lohmannowa