INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Zygmunt Sędzimir      Zygmunt Sędzimir, wizerunek na podstawie fotografii.

Zygmunt Sędzimir  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sędzimir Zygmunt (1881–1933), ksiądz, działacz społeczny, poseł na Sejm RP. Ur. 28 VII w Kole, był synem Piotra, urzędnika miejskiego, i Marii ze Zgrzelaków.

Po uzyskaniu w r. 1899 świadectwa dojrzałości w klasycznym gimnazjum kaliskim S. wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku, gdzie odbył studia filozoficzno-teologiczne, ukończone w r. 1903. Oprócz tego ukończył diecezjalne kursy dokształcające w dziedzinie społecznej i politycznej we Włocławku. Święcenia kapłańskie otrzymał 31 XII 1903. W l. 1903–6 był kapelanem bpa włocławskiego Stanisława Zdzitowieckiego. W r. 1906 został mianowany prefektem szkolnym w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek w Częstochowie. Był członkiem Rady Gminnej i dozoru kościelnego. W środowisku robotniczym w Częstochowie zorganizował w tym czasie tzw. lotną bibliotekę, złożoną z polskich książek, za co był ścigany przez władze administracyjne. Założył Tow. Rzemieślniczo-Przemysłowe w Częstochowie, zrzeszające rzemieślników i właścicieli mniejszych przesiębiorstw przemysłowych. Pod presją władz rosyjskich został w r. 1908 przeniesiony do małej parafii wiejskiej w Kamienicy Polskiej na południu diec. kujawsko-kaliskiej w pow. częstochowskim. Zorganizował tutaj spółkę włókienniczą «Tkacz» (zatwierdzona dopiero w niepodległej Polsce w r. 1918). W spółce tej pełnił funkcje kierownicze i zmodernizował działalność miejscowych tkaczy. Założył również Tow. Pożyczkowo-Oszczędnościowe, którego był prezesem. Był członkiem miejscowego Dozoru Szkolnego oraz zarządu Polskiej Macierzy Szkolnej. Zorganizował Straż Pożarną. Od r. 1917 pełnił funkcje prezesa Związku Kółek Rolniczych w pow. częstochowskim oraz członka zarządu Powiatowej Rady Opiekuńczej. Był członkiem sejmiku pow. częstochowskiego, a 11 I 1921 został prezesem Tow. Pszczelarskiego okręgu częstochowskiego.

Po odzyskaniu niepodległości S. został wybrany w r. 1919 na posła do Sejmu Ustawodawczego RP z częstochowskiego okręgu wyborczego nr 30 z ramienia Polskiego Zjednoczenia Ludowego, z którym latem t. r. przeszedł do Narodowego Zjednoczenia Ludowego (NZL). W Sejmie był członkiem Komisji Przemysłowo-Handlowej i Komisji Wojskowej. W styczniu 1921 wygłosił na Jasnej Górze w Częstochowie przemówienie, w którym poddał krytyce stosunki polityczno-społeczne i gospodarcze w Polsce (streszczenie w: „Kron. Diec. Kujawsko-Kaliskiej” 1921 s. 28–30). W Sejmie zabierał przeważnie głos w sprawach gospodarczych, m.in. opowiadał się za przeprowadzeniem reformy rolnej.

Dn. 1 VII 1921 został S. wysłany jako przedstawiciel Sejmu do USA w sprawach polityki emigracyjnej. Przy tej okazji załatwiał też m. in. sprawy zlecone mu przez bpa Zdzitowieckiego związane z duszpasterstwem polonijnym kilku księży z diec. włocławskiej. Na skutek zmian terytorialnych w administracji kościelnej, na mocy bulli papieża Piusa XI ,,Vixdum Poloniae unitas” (28 X 1925) S. został inkardynowany do nowo powstałej diec. częstochowskiej, w granicach której znalazła się Kamienica Polska.

Dn. 14 I 1930 bp Teodor Kubina mianował S-a sekretarzem Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej w Częstochowie, zwalniając go jednocześnie z pracy parafialnej. W krótkim czasie S. zorganizował Akcję Katolicką w diecezji na szczeblu centralnym oraz w poszczególnych parafiach. Zrelacjonował tę sprawę w krótkim artykule pt. Z Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej. Informator („Niedziela” 1931 nr 38). W dn. 10 I 1931 S. został mianowany również dyrektorem Związku Instytucji Opiekuńczych i Stowarzyszeń Dobroczynnych «Caritas» w diec. częstochowskiej. Połączył w nim wszystkie instytucje charytatywne, nadając im jednolity kierunek działania. S. zorganizował kilka Kół Inteligencji Katolickiej (m. in. w Sosnowcu i Będzinie). Zasłużył się też przy budowie i urządzeniu gmachu Seminarium Duchownego diec. częstochowskiej w Krakowie i przy modernizacji i rozbudowie gmachu Gimnazjum Biskupiego w Wieluniu. Celem zapewnienia środków finansowych współorganizował Tow. Przyjaciół Gimnazjum Biskupiego w Wieluniu (był autorem statutu Towarzystwa). Przy gimnazjum wybudował bursę dla biednych uczniów (16–20 chłopców). Był honorowym radcą Kurii Biskupiej. Otrzymał papieskie odznaczenie «Pro Ecclesia et Pontifice». Zmarł 2 III 1933 w Częstochowie i tu pochowany został na cmentarzu grzebalnym Kule.

 

Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, W. 1994 (fot.); Rzepecki, Sejm 1919, s. 173 (fot.), 175, 277, 280, 286; – Mondry W., Ks. Zygmunt Sędzimir, „Niedziela” 1933 nr 11 s. 134 (fot.)–5; Patykiewicz W., Zarys dziejów średniej szkoły wieluńskiej, Częstochowa 1978; Związek J., Dzieje diecezji częstochowskiej w okresie II Rzeczypospolitej, Częstochowa 1990 s. 113, 135, 146–8, 169, 266–7, 280; – Catalogus ecclesiarum et utriusque cleri tam saecularis quam regularis dioecesis Vladislaviensis seu Calissiensis, 1904–25; Spraw. stenogr. Sejmu Ustawodawczego: posiedzenie z 6 V 1919 kol. 26–32, z 4 VI 1919 kol. 74, z 4 VII 1919 kol. 49–50, z 19 XII 1919 kol. 89, z 8 X 1920 kol. 58; Schematismus universi venerabilis cleri saecularis et regularis dioecesis Częstochoviensis, 1926–33; – „Częstochowskie Studia Teolog.” T. 2: 1974 s. 158, 210; „Wiad. Diecezjalne” (Częstochowa) 1931 nr 1 s. 7; Arch. Diec. w Częstochowie: sygn. III 190 (Akta personalne S-a).

Jan Związek

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.