INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Franciszek Kazimierz Smolka  

 
 
1883-06-09 - 1947-05-06
Biogram został opublikowany w latach 1999-2000 w XXXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Smolka Franciszek Kazimierz (1883–1947), bibliotekarz, historyk filozofii. Ur. 9 VI we Lwowie, był wnukiem Franciszka (zob.), synem Władysława, bratankiem Stanisława (zob.).

W l. 1894/5 oraz 1900/1–1901/2 uczęszczał S. do III Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, w którym w r. 1902 zdał maturę. Następnie do r. 1905 studiował prawo na uniwersytecie w Innsbrucku, a potem na Uniw. Lwow.; doktorat uzyskał w r. 1908. Tutaj też w t. r. podjął studia filozoficzne, był uczniem Kazimierza Twardowskiego. Studiując filozofię, rozpoczął z dn. 12 VI 1909 pracę w Bibliotece Uniw. Lwow. jako praktykant extra statum, a następnie bibliotekarz. Filozofię uprawiał przez całe życie, do r. 1938 w kręgu K. Twardowskiego. Przed r. 1911 został członkiem wspierającym, a po r. 1918 czynnym, Polskiego Tow. Filozoficznego we Lwowie (PTF), na jego posiedzeniach wygłosił do r. 1939 wiele odczytów. Najpierw zajmował się zagadnieniami logiki, a w szczególności teoriami B. Russella. Pierwszy referat O niektórych paradoksach (1912), poświęcony był m. in. paradoksowi Russela, następny (1913) nosił tytuł Zagadnienie kopernikańskie w stosunku do logiki. W r. 1915 S. wszedł w skład Wydz. PTF, obejmując kierownictwo biblioteki. Funkcję tę sprawował do r. 1939, wydatnie powiększając jej księgozbiór. W r. 1920 zamieścił w warszawskim „Przeglądzie Filozoficznym”, będącym „Księgą pamiątkową ku czci prof. Twardowskiego”, Krytykę Russellowskiej zasady błędnego koła. W maju 1923 należał do organizatorów I Polskiego Zjazdu Filozoficznego we Lwowie. Wygłosił na nim referat Pojęcie zmiennej logicznej u B. Bolzano i B. Russella. W r. 1924/5 uzyskał drugi doktorat – z filozofii – na podstawie nie drukowanej pracy, dotyczącej Russella, a pisanej pod kierunkiem K. Twardowskiego.

Od r. 1919 S. był kustoszem w Bibliotece Uniw. Lwow. i kierował referatem czasopism zagranicznych i pracami nad katalogiem centralnym czasopism zagranicznych i polskich, a od marca do jesieni 1939 pełnił funkcję zastępcy dyrektora. Równocześnie ogłaszał prace z zakresu bibliotekarstwa naukowego. Tu należą artykuły prasowe (O pogotowiu naukowym, „Słowo Pol.” 1902 nr 503, 505; Zadania naukowe bibliotek uniwersyteckich, tamże 1928 nr 45), a przede wszystkim publikacje: Zadania bibliotekarza naukowego („Przegl. Biblioteczny” 1929) i Do podstaw polityki bibliotecznej („Lwow. Studia Biblioteczne” 1932), w których postulował wyodrębnienie funkcji i pozycji bibliotekarzy od innych pracowników administracyjnych. S. był działaczem Związku Bibliotekarzy Polskich (ZBP) od chwili jego założenia (1917), do r. 1929 – sekretarzem zarządu Koła Lwowskiego, a następnie zastępcą jego przewodniczącego. W r. 1930 w ramach prac tego Koła opracował w wydawnictwie zbiorowym „Les Bibliothèques de Lwów”, przeznaczonym na Międzynarodowy Kongres Bibliotekarzy w Rzymie, rozdział pt. Bibliothèques des séminaires et des Instituts de l’Université. Na II Zjeździe Bibliotekarzy Polskich w Poznaniu został wybrany na przewodniczącego Sekcji Bibliotek Naukowych, wygłosił wówczas wyżej wspomniany referat Zadania bibliotekarza naukowego. Do 30 V 1936 wchodził w skład Rady ZBP. Pracował w Sekcji Naukowej (np. w r. 1934 jako przedstawiciel Komisji Bibliotek Szkół Wyższych opracował projekt zatytułowany O regulaminie bibliotecznym). Ważną funkcję pełnił w Komisji Prawniczej ZBP (m. in. jako przewodniczący od r. 1932 do listopada 1937). Na IV Zjeździe ZBP w Warszawie jako przewodniczący Sekcji Prawniczej wygłosił referat Organizacja bibliotek uniwersyteckich (ogłoszony w: „IV Zjazd Bibliotekarzy Polskich w Warszawie”, 1936 i odb.). W r. 1939 zamieścił w „Nauce Polskiej” artykuł Uwagi w sprawie zaopatrywania polskich bibliotek naukowych w obcą literaturę naukową.

S. kontynuował także swoje zainteresowania filozoficzne, zajmując się z kolei problemami z zakresu etyki i filozofii kultury; swych referatów o charakterze sprawozdawczym wygłoszonych na zebraniach PTF jednak nie publikował. Ogłosił natomiast kilka recenzji. W r. 1927 został sekretarzem sekcji teorii poznania PTF, pełnił tę funkcję do r. 1932. W l. 1936–7 na zlecenie PTF opracował Zestawienie druków polskich lub przez Polaków ogłoszonych, dotyczących Kartezjusza (nie opubl.). W l. 1928–30 wchodził w skład Komisji Dyscyplinarnej dla personelu administracyjnego Uniw. Lwow. W r. 1938 jako bibliotekarz PTF podjął skuteczne starania przejęcia przez Bibliotekę Uniw. Lwow. spuścizny po K. Twardowskim.

W okresie drugiej wojny światowej S. pozostał we Lwowie, pracując w bibliotece uniwersyteckiej. Uczestniczył w zabezpieczaniu lwowskich zbiorów filozoficznych; jesienią 1939 przejął w depozyt biblioteki materiały redakcyjne „Ruchu Filozoficznego”, w grudniu 1939 – księgozbiór PTF, a w lipcu 1943 – materiały czasopisma „Studia Philosophica”. Po wojnie nadal mieszkał we Lwowie. Zmarł tam 6 V 1947. Był odznaczony Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury (1937) oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1938).

Brak informacji o stosunkach rodzinnych S-ego.

 

Słown. Pracowników Książki Pol. (K. Lewicki, bibliogr.); Skład osobowy UJK za l. 1917/18, 1938/9; – Barycz H., Stanisław Smolka w życiu i nauce, Kr. 1975 s. 210, 260; Korzon K., Rudolf Kotula ­– Dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej we Lwowie (1923–1939), „Roczniki Bibliot.” R. 21: 1977 s. 801–47; [Rybicki P.] P. R., Franciszek Smolka, „Przegl. Biblioteczny” 1952 nr 2/3 s. 270–2; – B. Uniw. we Lwowie. Spraw. ze stanu i działalności za l. 1929/30 s. 4, 1930/1 s. 4, 1931/2 s. 2, 3, 1932/3 s. 6, 1934/5 s. 6, 1935/6 s. 4, 1936/7 s. 3, 1937/8 s. 1, 4; Kron. Uniw. Lwow. za l. 1898/9–1909/10, Lw. 1912 II 650, 661; toż za l. 1924/5 s. 121, 135, 136, 1926/7 s. 150, 1928/9 s. 5; „Monitor Polski” 1938 nr 259 poz. 611; Spraw. Dyrekcji C.K. Lwowskiego Gimnazjum im. Franciszka Józefa za r. szk. 1895, 1901–2, Lw. 1895, 1901–2; „Exlibris” 1918 s. 72; „Nauka Pol.” 1930 s. 156; „Przegl. Biblioteczny” 1929 z. 1. 2, 1930 z. 1, 2, 1934 z. 1, 1938 z. 2/4; „Ruch Filoz.” 1913 nr 10, 1914 nr 1, 1922/3 nr 6, 9, 10, 1926/7 nr 7 10, 1930/1 nr 1–10, 1948 s. 68; – Arch. PAN w Kr.: Koresp. Sekretariatu Generalnego PAU 481/1945; B. Jag.: rkp. 8980 III k. 233–234, rkp. 9544 III k. 113 (listy S-i); B. Narod.: rkp. IV 5996 (list do S-i); B. Ossol.: rkp. 4127/I (listy do S-i); rkp. 12013/II k. 149–150, rkp. 16375/II k. 103, 106, rkp. 16402/II k. 307–314 (listy S-i). B. PAN w Kr.: rkp. 4600 t. 3 k. 4–5 (list S-i).

Alfred Toczek

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Stanisław Smolka

1854-06-29 - 1924-08-27 historyk
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Kazimierz Ziemacki

1856-09-18 - 1925-09-30
chirurg
 

Kazimierz Morawski

1852-01-29 - 1925-08-25
filolog klasyczny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Antoni Sikorski

1834-12-18 - 1913-06-23
lekarz
 

Jan Rządkowski

1860-07-14 - 1934-02-11
generał broni WP
 

Daniel Gross

1866-08-28 - 1942
adwokat
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.