Pace del (della Pace, Delpace) Giulio (zm. 1608), kupiec i rajca krakowski. Pochodził z Florencji, był synem Lorenza i Marii Lenzi, bratem Luca (zob.), z którym przybył do Krakowa przed r. 1566. W r. 1579 przyjął prawo miejskie krakowskie. Początkowo wraz z bratem prowadził interes handlowy różnymi towarami włoskimi, a następnie wyspecjalizował się w wyszynku wina. Posiadał dwa sklepy winne w Krakowie, należące do największych składów win zagranicznych i małmazji. Wysyłał swoich faktorów na jarmarki św. Katarzyny w Wiedniu, gdzie zakupywał różnego rodzaju wina włoskie, cukry i kasztany, sukno i wszelkie materiały włoskie, z Grecji drogą przez Lwów sprowadzał małmazję; kontaktował się także z innymi miastami austriackimi oraz włoskimi, węgierskimi i czeskimi. Eksportował z Polski głównie jucht, duże ilości wosku i sporo skór różnego rodzaju. Niezwykle rzutki, i przedsiębiorczy, rozwinął także działalność bankową w firmie Sebastiana Montelupiego, z czasem zaczął pracować na własne konto. Swój majątek powiększał różnymi sposobami, także drogą kupna i sprzedaży wielorakiego rodzaju rent (niejednokrotnie kupował domy na tzw. wyderkauf), udzielał pożyczek pod zastaw klejnotów i futer. W r. 1606 pożyczył woj. krakowskiemu Mikołajowi Zebrzydowskiemu 7 000 złp. pod zastaw kamienicy «Szarej» w Rynku Krakowskim. W Krakowie posługiwał się licznymi pomocnikami i wspólnikami, często wyznaczał plenipotentów. Z racji swej pozycji materialnej wybierany był nierzadko na egzekutora testamentów, opiekuna wdów i sierot. Od r. 1593 aż do śmierci był rajcą miejskim. Księgi miejskie zawierają wiele transakcji, które dochodziły do skutku przy jego udziale. I tak w l. 1585–94 nabył kamienicę w Rynku obok cmentarza Najśw. Maryi Panny (zwana Cypsarowską), w r. 1595 zakupił dwa sąsiadujące ze sobą kramy w Rynku Krakowskim, a także dom przy ul. Szewskiej, w r. n. wziął w dzierżawę za czynszem rocznym 10 zł dom na ul. Żydowskiej, następnie nabył ogród za bramą Mikołajską, w r. 1598 został właścicielem drugiego domu z piwiarnią, położonego przy ul. Szewskiej, a trzeci (obok stojący) wydzierżawił, w l. 1599–1600 nabył kolejny dom przy ul. Św. Jana oraz w r. 1602 jeszcze jedną sukiennicę w Rynku Krakowskim.
P. był gorliwym katolikiem, w r. 1584 wstąpił do założonego wówczas przez Piotra Skargę Bractwa Miłosierdzia przy kościele Św. Barbary i wspierał je oraz kościół hojnymi datkami. W testamencie (sporządzonym w języku polskim i zdeponowanym w lipcu 1608) zapisał pewne sumy zakonom: najwięcej, bo 100 złp., bernardynom, do których wstąpił jego syn Łukasz; kaplicy bractwa włoskiego w kościele Franciszkanów legował 25 złp. na zakup obrazu. Zmarł w r. 1608.
P. był żonaty dwukrotnie; o jego pierwszej żonie nic nie wiemy, druga miała na imię Barbara. Z pierwszego małżeństwa pozostawił synów: Jana, Franciszka i Wawrzyńca, kupców krakowskich, Łukasza, bernardyna, oraz córkę Katarzynę, zamężną za Andrzejem Worcellem. Z drugiej żony pochodzili: Mikołaj, Benedykt (pleban we wsi Pobiódr koło Wadowic) i Juliusz, oraz córki: Anna, żona Zygmunta Mocarskiego, i Barbara, żona kupca krakowskiego Josta Langa.
Po śmierci P. interesy handlowe firmy prowadził syn Franciszek (zm. 14 V 1619), od r. 1617 rajca krakowski.
Boniecki; Niesiecki; – Bieniarzówna J., Mieszczaństwo krakowskie XVII w., Kr. 1969; Chmiel A., Domy krakowskie. Ulica św. Jana, Kr. 1924; Fournier Ch. L., Les Florentins en Pologne, Lyon 1894 s. 230–242; Ptaśnik J., Gli Italiani a Cracovia, Roma 1909 s. 10; tenże, Z dziejów kultury włoskiego Krakowa, „Roczn. Krak.” T. 9: 1906 s. 28, 35, 96; Ptaśnik J., Kutrzeba S., Dzieje handlu i kupiectwa krakowskiego, tamże T. 14: 1912 s. 105; Tomkowicz S., Włoscy kupcy w Krakowie w XVII i XVIII w., tamże T. 3: 1900 s. 5; – Cracovia impressorum XV et XVI saeculorum, Wyd. J. Ptaśnik, Monumenta Poloniae Typographica, Lw. 1922 I nr 785, 786; Książka Pamiątkowa Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego, Kr. 1884; Liber chamorum; Prawa, przywileje i statuta m. Kr., I–II; Wielewicki, Dziennik, III; – Arch. Państw. w Kr.: Consularia Crac., t. 449, s. 14, 129–131, 331–333, 335, 340, 594, 563, 342–344, 540–541, 549–551, t. 450, s. 252, 271, 322, 323, 334, 396, 402, 427, 428, 731, 732, 750, 752, 701–702, t. 453 s. 203, 357, 404, 546, t. 454 s. 62, 70, 75, 128, 238, 269, 270, 293, 294, 297, 346, 463, 531, 535, 560, 750, 581, 583, t. 455 s. 198, 199, 490, 697, 748, 849, t. 62–64, 678, 989, 990, 993–994, t. 457 s. 541–547, 594–599, 626, t. 458, s. 154, 159, 460, 489, 493, 494, 532, 594–595, 545, 552, 680, 713, 771, 734, 735, 1024, 1025, 1054, 1108, 1116, 1156, t. 459 s. 114, 279, 1066, 1068, 1069, Scabinalia Crac., t. 22 s. 705, t. 25 s. 486, 487, 579–581, t. 26 s. 280, 281, t. 27 s. 540, 629, 827–829, 798–799, t. 28 s. 219, 220, t. 30 s. 13, 501–503, 517, 528–530, Plenipot., t. 762 s. 597, 837, t. 763 s. 29, 103, 213, Rej. cła miejskiego t. 2116 s. 4, 19, 24, 41, 56v., 76, 80, 116v., 145, t. 2117 s. 8, 65v., 71v., 75, 78v., 254, 260, 289, 467, Schoss, rkp. t. 2529 s. 112, t. 2568 s. 127; Arch. Państw. w Kr. Oddz. na Wawelu: Castr. Crac. t. 99 s. 1002, 1003.
Danuta Quirini-Popławska