INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Jungschultz von Röbern  

 
 
1583-02-12 - 1630-12-21
Biogram został opublikowany w latach 1964-1965 w XI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 
Jungschultz von Röbern Jan (1583–1630), burgrabia elbląski. Ur. 12 II w Elblągu. Jego ojciec Jan był burmistrzem elbląskim, nobilitowanym w r. 1576, matka Justyna Sprengel von Röbern pochodziła także z miejscowej rodziny patrycjuszowskiej. J. otrzymał bardzo staranne wykształcenie. Studiował najpierw w gimnazjum elbląskim (w 1598 wpisany do najwyższej klasy) i w Królewcu (1596). W r. 1597 przebywał pewien czas w Małopolsce, aby nauczyć się języka polskiego. Następnie wyjechał za granicę, odwiedzając kolejno Altdorf (1600), Marburg (1604), Strasburg (1605). W r. 1606 przebywał we Francji i Anglii, w 1608 udał się do Holandii i w t. r. zapisał się na uniwersytet w Lejdzie. W lipcu 1608 r. powrócił do Elbląga. Dla zaznajomienia się ze sprawami publicznymi już w n. r. towarzyszył posłom elbląskim na sejm warszawski (1609), odwiedził Kraków i podobno w tym czasie towarzyszył jednemu z polskich poselstw do Konstantynopola. Działalność publiczną w Elblągu rozpoczął J. w r. 1612, gdy został członkiem drugiego ordynku. W r. 1613 wszedł do Rady Miejskiej, a w 1615 został burmistrzem i scholarchą. Na okres jego urzędowania przypadał długi spór z biskupem warmińskim Szymonem Rudnickim o kościół parafialny Św. Mikołaja, który ostatecznie musiało miasto oddać katolikom. W r. 1623 został J. burgrabią królewskim i w tym charakterze przyjmował w mieście Zygmunta III. Gdy jednak w r. 1626 Elbląg poddał się Szwedom, J. już w październiku t. r. został mianowany burgrabią przez Gustawa Adolfa. J. współpracował ze Szwedami, a w szczególności z Axelem Oxenstierną. Własnymi funduszami wspomógł akcję fortyfikowania Elbląga, przedsięwziętą przez Szwedów. Na polecenie Oxenstierny J. brał udział jako reprezentant Elbląga w rokowaniach o zawieszenie broni, które doprowadziły do rozejmu w Starym Targu (Altmarku). Kanclerz szwedzki wysoko cenił J-a, w jednym ze swych listów nazwał go koroną miasta Elbląga, a już po jego śmierci interweniował w Gdańsku w sprawach majątkowych wdowy i dzieci J-a. J. zmarł w Elblągu 21 XII 1630 r. Był dwukrotnie żonaty: z Katarzyną Niesebeth (zm. 1618), a następnie z Marią Henning (zm. 22 IX 1643). Z drugiego małżeństwa miał syna Aleksandra (ur. 1624), radcę elbląskiego.
 
 
Portret nagrobny był przed wojną w kościele Najśw. Marii Panny w Elblągu (Abs); – Altpreuss. Biogr.; – Abs H., Elbinger Porträts, „Elbinger Jahrbuch” H. 14 Teil 2: 1937 s. 238; Carstenn E., Geschichte der Hansestadt Elbing, Elbing 1937; Kostecki R., Jungschultz, „Głos Pasłęka“ 1996 nr 1; – Hoppe I., Geschichte des ersten schwedisch-polnischen Krieges in Preussen, Hrsg. v. M. Toeppen, Leipzig 1887, Die preussischen Geschichtsschreiber des XVI und XVII Jahrhunderts, Bd 5; Die Matrikel des Gymnasiums zu Elbing, Hrsg. v. H. Abs, Danzig 1936 s. 11; Rikskansleren Axel Oxenstiernas skrifter och brefvexling, afd. 1 bd 4, 6, Stockholm 1909, 1918; – AGAD: Metryka Kor., nr 115 f. 348–50; – Informacje Jerzego Michty z Kielc.
                                                                                                                                                                                                                                                Jan Małecki
 
 
Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    
 
 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.