INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Laurenty Grzegorz Sikorski      Laurenty Sikorski, wizerunek na podstawie ilustracji książkowej.

Laurenty Grzegorz Sikorski  

 
 
1849-05-09 - 1915-08-01
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sikorski Laurenty (Wawrzyniec) Grzegorz (1849–1915), aktor. Ur. 9 V w Krakowie, był synem Wawrzyńca, majstra szewskiego, i Agnieszki z Madejskich.

S. uczył się w Krakowie. Debiutował latem 1868 w Częstochowie w komedii „Uściskajmy się” E. Labiche’a, A. Lefranca i A. M. Massona, wystawionej przez zespół wędrowny Antoniego Raszewskiego. Z zespołami wędrownymi występował w r. 1869 w Płocku (u A. Raszewskiego) i Białej Podlaskiej (u Henryka Modzelewskiego). w r. 1870 w Dąbrowie Górniczej (u Jana Okońskiego). Następnie był w Kaliszu; w r. 1871 z tow. dramatycznym Lecha Nowakowskiego, w r. 1872 w zespole Aleksandra Carmantranda. Latem 1872 występował w Warszawie w teatrzykach ogródkowych «Cassino» i «Eldorado», pod dyrekcją Pawła Ratajewicza, z którego zespołem był później w Piotrkowie (do 24 X 1872) i Płocku (do 20 V 1873). Stąd udał się do Częstochowy, do zespołu Józefa Teksla, następnie przeniósł się do Poznania; grał tu do listopada 1873. Losy wędrownego aktora zawiodły go także do Lublina, gdzie z zespołem Juliana Grabińskiego został na sezony zimowe 1873/74 i 1874/75, grał wtedy m. in. Ignacego („Marcowy kawaler” J. Blizińskiego), Maksymiliana („Zbójcy” F. Schillera), Kapelana („Damy i huzary” A. Fredry), miał dwukrotnie benefisy: w kwietniu 1874 w „Zemście” Fredry i w listopadzie t. r. w sztuce „Sierota z Lowood” Ch. Birch-Pfeiffer. Latem 1875 ponownie występował w warszawskich teatrzykach ogródkowych «Alhambra» i «Tivoli». Na przełomie l. 1875 i 1876 był z zespołem J. Grabińskiego w Łodzi, od 11 IV do 2 VIII 1876 grał w teatrze krakowskim pod dyrekcją Adama Skorupki i Stanisława Koźmiana, m. in. Twardosza („Dożywocie” Fredry) i Protazego („Łobzowianie” W. L. Anczyca). Następnie wrócił do Lublina, gdzie osiadł na dłużej, grał w zespołach Maksymiliana Kopystyńskiego (sezon 1876/7) i Kazimierza Filleborna (sezon 1877/8).

W Lublinie był już S. aktorem znanym i cenionym, w marcu 1878 w roli Bajdalskiego w „Panu Damazym” Blizińskiego miał benefis, który stał się sukcesem artystycznym i kasowym. Jesienią 1878 z tow. dramatycznym kierowanym przez Józefa Puchniewskiego był w Piotrkowie (tu też reżyserował), od stycznia do maja 1879 grał w Kaliszu, w sezonie 1879/80 ponownie w Lublinie. Latem przyjeżdżał rokrocznie do Warszawy, gdzie występował na scenkach ogródkowych – w r. 1876 grał w teatrzyku «Pod Lipką», 1877 – w «Alhambrze», 1878 – w «Arkadii», 1879 i 1880 – znowu w «Alhambrze», m. in. w roli Wójta w „Czartowskiej ławie” J. K. Galasiewicza. Dn. 24 IX 1880 debiutował na scenie Teatru Letniego w Warszawie w dwóch rolach – tytułowej w „Panu Benecie” Fredry i Grzempielewskiego w „Marcowym kawalerze” Blizińskiego. Został przyjęty do zespołu farsy i operetki Warszawskich Teatrów Rządowych (WTR). Grał na scenach Teatru Letniego, Małego (25 XII 1880 brał udział w inauguracyjnym przedstawieniu tej sceny jako Protazy w „Łobzowianach” Anczyca), Nowego, Nowości (od 5 I 1901, kiedy to wystąpił na otwarcie tej sceny w „Gwałtu co się dzieje” Fredry), a także sporadycznie na scenie Teatru Rozmaitości. Dn. 28 XI 1908 w Teatrze Letnim obchodził jubileusz czterdziestolecia pracy scenicznej w komedii „Sposób na żony” Z. Przybylskiego. Dn. 4 VII 1912 przeszedł na emeryturę, ale na scenie występował do końca życia.

Świetny w rolach charakterystycznych «niedołęgów, pechowców, gapiów, nudziarzy, komicznych poczciwców» (A. Grzymała-Siedlecki) – należał S. do najpopularniejszych aktorów Warszawy. Grywał role pierwszoplanowe i – zawsze starannie opracowane – epizody. Niepozorny, szczupły, zawsze o smutnym wyrazie twarzy, wypracował własny styl gry: «Sikorski posiadał komizm spokojny, skoncentrowany, stłumiony» (Jan Czempiński). Prezentował swych bohaterów z komiczną powagą, a «jakiś, zdawało się, nieuleczalny smutek bił z jego wyrazu twarzy, a nawet można by powiedzieć: z całej jego niepozornej postaci i z tego to smutku – przez dziwaczne przetworzenia – rodził się jego komizm» (Grzymała-Siedlecki). Spis jego ról to zarazem prawie pełny rejestr komedii i fars wystawianych na scenach WTR. Arcydziełami komizmu byli w jego wykonaniu Fujarkiewicz w „Domu otwartym” M. Bałuckiego i Mazurkiewicz w „Żołnierzu królowej Madagaskaru” S. Dobrzańskiego; powtarzał te role przez wiele lat. Znakomicie wypadały jego role fredrowskie: Twardosz w „Dożywociu”, Kapelan w „Damach i huzarach”, Dyndalski w „Zemście”, Kokoszkiewicz w „Jestem zabójcą”, Piotr Zrzęda w „Zrzędności i przekorze”. Do innych wybitnych ról S-ego należały: Łykalski („Majster i czeladnik” J. Korzeniowskiego), Szczęsny („Wujaszek całego świata” K. Majeranowskiego), Ciaputkiewicz („Grube ryby” Bałuckiego), Wójt („Czartowska ława” Galasiewicza), Pazurkiewicz („Żydzi” Korzeniowskiego), Fromentel („Safanduły” V. Sardou), Perrichon („Podróż pana Perrichon” E. Labiche’a i E. Martina) i Grabarz I w „Hamlecie” W. Szekspira, którą to rolą zachwyciła się Helena Modrzejewska. Grywał też z powodzeniem w tzw. komedii serio, gdzie tworzył nie tylko zabawne, ale i wzruszające postaci jak np. Baltazar Uszyński („Przed ślubem” K. Zalewskiego). Zmarł 1 VIII 1915 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.

Żoną S-ego była (ślub w listopadzie 1881) Klementyna Remiszewska (zm. 1919), aktorka występująca na scenie pod pseud. Janicka. O ich potomstwie brak informacji.

 

Fot. prywatne w: B. Narod. (Zakład Grafiki), IS PAN, Muz. Teatralne w W.; – Słown. Teatru Pol. (bibliogr., ikonogr., fot.); Szenic S., Cmentarz Powązkowski 1891–1918, W. 1983; – Bieńka M. O., Repertuar Warszawskich Teatrów Rządowych 1891–1900, W. 1995; Domański P., Repertuar teatrów warszawskich 1907–1910, W. 1977; tenże, Repertuar teatrów warszawskich 1911–1915, W. 1981; Kruk S., Repertuar teatru lubelskiego 1864–1890, W. 1979; – Czempiński J., Teatry polskie w Warszawie, W. 1917 (fot.); Szczublewski J., Teatr Wielki w Warszawie 1833–1993, W. 1993. – Grzymała-Siedlecki A., Świat aktorski moich czasów, W. 1973; – Mater. Red. PSB: Kserokopia aktu ur. z AP w Kr.

Grażyna Chmielewska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.