Hulewicz Walerian (1818–1891), ziemianin i działacz ekonomiczny wielkopolski. Ur. 13 IV w Młodziejowicach w pow. wrzesińskim, był synem Andrzeja i Katarzyny z Suchorzewskich. Po ukończeniu szkół w Bydgoszczy odbył studia uniwersyteckie we Wrocławiu. Był aktywnym uczestnikiem powstania 1848 r., do którego przeszedł z szeregów pruskiej landwery. Poświęcił się następnie pracy agronomicznej w własnym majątku i działalności w organizacjach rolniczych, sejmikach powiatowych, komitetach wyborczych oraz jako radca ziemstwa kredytowego we Wrześni. Przez 25 lat piastował mandat do Sejmu prowincjonalnego, w którym reprezentował interesy ziemiaństwa. W r. 1851 współpracował w założeniu Tow. Rolniczego, później Centralnego Tow. Gospodarczego. W czasie powstania styczniowego mianowany został przez Rząd Narodowy jednym z trzech komisarzy w pow. wrzesińskim, za co w procesie berlińskim wyrokiem z 23 XII 1864 r. skazany został na rok więzienia. Odsiedział karę częściowo w Moabicie (z H. Szumanem i M. Jackowskim), częściowo w innych fortecach. Po zwolnieniu działał bardzo ruchliwie w Centralnym Tow. Gospodarczym; on właśnie przeforsował w r. 1873 kandydaturę M. Jackowskiego na kierownika oddziałów włościańskich Towarzystwa, co dało początek rozległemu później patronatowi kółek rolniczych. W r. 1879 został współwłaścicielem wsi Parczewo. W r. 1886 należał do współwłaścicieli Banku Ziemskiego w Poznaniu, a przez wiele lat był dyrektorem Tow. Ubezpieczeń w Świeciu Kołobrzeskim (wówczas Schwedt). Zmarł 8 XII 1891 r. w Młodziejowicach.

Wojtkowski A., Bibliografia historii Wielkopolski, P. 1934 z. 3 s. 66; Boniecki (nazywa go mylnie Walentym); Żychliński; – Jakóbczyk W., Patron Jackowski, P. 1938; Karwowski S., Historia W. Ks. Pozn., P. 1919 II; – Anklage Schrift d. Staatsanwalts bei d. Kön. Kammergerichte… wegen Hochverrat, Berlin 1864 s. 180–6; – „Dzien. Pozn.” 1891 nr 284; „Kur. Pozn.” 1891 nr 282; – Informacja pisemna T. Ziółkowskiego z Poznania.

Red.