INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Adam Jerzy Konstanty Giełgud  

 
 
1834-04-12 - 1920-11-26
Biogram został opublikowany w latach 1948-1958 w VII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Giełgud Adam Jerzy Konstanty (1834–1920), urzędnik brytyjski, publicysta. Syn Jana, właściciela ziemskiego na Żmudzi, powstańca 1812 i 1831 (1795–1877), i Kunegundy z Szemiotów, synowiec generała Antoniego. Ur. 12 IV w Królewcu, gdzie rodzice jego myśleli się osiedlić po wyjściu za granicę wyprawy litewskiej. Rząd pruski wydalił ich niebawem do Anglii, dokąd G. przybył jako paroletnie dziecko. Ojciec działał zrazu w londyńskim Ogóle Emigracji Polskiej, z czasem zbliżył się do czartoryszczyków, długi czas pełniąc funkcję skarbnika w Gronie Historycznym Polskim. Matka przewodniczyła Towarzystwu Dam Polskich. G. w toku studiów utrzymywał się z dawania lekcyj, ale też skończył prawo na uniwersytecie w Londynie z pierwszą lokatą i wszystkimi odznaczeniami. Naturalizował się jako obywatel brytyjski i w r. 1856 rozpoczął służbę w Ministerstwie Wojny. Tuż potem ożenił się z Leontyną Anielą Aszperger, córką wielkiej aktorki lwowskiej, a wychowanką Instytutu Panien w Hotelu Lambert.

Wciągnięty do robót politycznych polskich, pracował w latach 1860–4 w Agencji Londyńskiej Hotelu Lambert jako tłumacz z pensją 8 funtów miesięcznie. W czasie powstania trudnił się przerabianiem wiadomości z kraju dla użytku prasy angielskiej. W r. 1865 pisał przez krótki czas korespondencje z Londynu do lwowskiego «Hasła». W następnych latach współpracował G. i nadal z Wł. Czartoryskim już jako samodzielny publicysta, polemizując np. z lordem R. Cecilem, naświetlając («St-Paul’s Magazine» 1868) problem panslawizmu. W jego domu koncentrowało się życie konserwatywnej części kolonii polskiej w Londynie. W połowie lat 80. wygłosił w Finsbury Institute odczyt o Polsce, w cyklu odczytów o różnych krajach Europy (druk. w dziele zbiorowym: «National Life and Thought»). Starał się tu udowodnić, że Polska jest narodem normalnym i zdolnym do życia. Szybko awansując w Ministerstwie Wojny, G. doszedł do odpowiedzialnego stanowiska szefa Warrant Department, trudniącego się administracją armii. Nie tracąc kontaktu z prasą, pisywał stale, zwłaszcza w sprawach środkowoeuropejskich, do organów konserwatywnych: «Pall-Mall Gazette», «Westminster Review», «St. James Gazette» i in. W latach 1880–1914 opracowywał w znanym wydawnictwie «Annual Register» działy: Rosji, Niemiec, Austro-Węgier i Bałkanów. Ogłosił z przedmową angielskie tłumaczenie pamiętników Beusta, a w r. 1888, w 2 tomach i także z przedmową, pamiętniki Ad. Czartoryskiego. Sprawy związane z tą ostatnią publikacją zawiodły go w r. 1887 pierwszy raz w życiu do Krakowa. Odtąd rok rocznie spędzał lato w Zakopanem przyjaźniąc się z Chałubińskim, robiąc Tatrom reklamę w Londynie. Witkiewicz uwiecznił sylwetkę G-a w «Na przełęczy». W 1893 G. wydał córkę Izę za malarza Axentowicza; w r. 1899 przeszedł na emeryturę i osiadł na stałe w Krakowie, nie tracąc kontaktu z prasą angielską. W r. 1914 władze nakazały mu wyjazd do Wiednia, a potem do Szwajcarii. G. osiadł w Vevey, współpracował z komitetem Osuchowskiego, a zwłaszcza pisał dużo o Polsce do «Observera», «Standardu», «Westminster Gazette», broniąc praw Polski do niepodległości i do rozległych granic, atakując politykę Lloyd-George’a. Zmarł 26 XI 1920 w Vevey. Trzej synowie jego pożenili się w Anglii, a wnukowie zajmują dziś wybitne stanowiska w angielskim życiu publicznym i kulturalnym.

 

Portret pędzla Axentowicza, fotografie i metryka w posiad. córki w Krakowie. Rkp. 5695 i 5697, koresp. Wł. Czartoryskiego i rkp. dziennik L. Gadona, w Bibl. Czart.; «Papiery emigrantów» w Bibl. Pol. w Paryżu; Listy G. do Kraszewskiego w Bibl. Jag.; Lewak A., Katalog zbiorów Batignolskich; Boniecki; Złota Księga XII 37; Nekrolog F. Hoesicka (niedokładny), «Kur. Warsz.» 4 XII 1920; «Rocznik Tow. Hist.-Literackiego», P. 1879, II 293; Art. autobiograficzny w książce zbiorowej: Z ziemi pagórków leśnych, z ziemi łąk zielonych, W. 1899; Askenazy S., Uwagi, W. 1924; Informacje od rodziny.

Stefan Kieniewicz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Teodor Axentowicz

1859-05-13 - 1938-08-26 malarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Władysław Tatarkiewicz

1886-04-03 - 1980-04-04
filozof
 

Rafał Hadziewicz

1805-10-13 - 1886-09-07
malarz
 

Władysław Bobiński

1901-07-04 - 1975-02-18
kawalerzysta
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Władysław Stapiński

1897-09-05 - 1942-12-08
malarz
 

Adam Krężel

1871-11-29 - 1945-12-03
działacz ruchu ludowego
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.