Konarski Aleksander h. Ossoria vel Kolczyk (2. poł. XVIII w.), konfederat barski. Wywodził się z Konarzyn w pow. człuchowskim. Jesienią 1768 r. przystąpił do konfederacji w Wielkopolsce. Został wówczas adiutantem regimentarza Ignacego Malczewskiego. Na przełomie 1768/9 r. prowadził agitację probarską i organizował oddział zbrojny w pow. wałeckim. Dn. 29 XII 1768 r., po nominacji Malczewskiego na marszałka, powierzono K-emu w Koninie zaocznie funkcję konsyliarza. Przysięgę złożył 16 I 1769 r. w Glinnie. Brał wtedy z Malczewskim udział w akcji mającej na celu zorganizowanie konfederacji w Łęczyckiem (7 I) i Sieradzkiem (15 I). W końcu stycznia na zjeździe w Malanowie w pow. kaliskim K. poparł (a może i zaprojektował) powziętą tam uchwałę o utworzeniu oddziałów piechoty. Uchwała ta nie była jednak wówczas zrealizowana. W początkach lutego uczestniczył K. w wyprawie na Małopolskę, a po opanowaniu przez Malczewskiego Jasnej Góry został dn. 9 II jej komendantem. Gdy po kilku dniach konfederaci opuścili Częstochowę, dotychczasowy komendant z ramienia Komisji Wojskowej, Wybranowski, odzyskał dowództwo; K. pozostał jednak na Jasnej Górze, ale w charakterze ni to dowódcy konfederackiego, ni to zakładnika. W początkach czerwca Malczewski przesłał K-emu patent na gubernatora twierdzy wraz z pogróżkami pod adresem konwentu paulinów w razie dalszego szykanowania K-ego. K. jednak nie doceniał wartości warowni dla konfederatów. Nie wykonując poleceń Malczewskiego przesłał 15 VI Adamowi Krasińskiemu obszerną instrukcję proponując, by twierdza zachowała raczej pełną neutralność. Zanim jednak otrzymał odpowiedź, 25 VI zjawił się w Częstochowie płk Franciszek Trzebiński i przywrócił komendę K-emu. K. tak dokuczał mnichom za doznane upokorzenia, że przybyły tu 2 VII konsyliarz łęczycki Sebastian Sulimierski aresztował go, a na dowództwie osadził Trzebińskiego.
Wypuszczony 12 VIII, K. wprost z Jasnej Góry przybył do Poznania w kilka dni po zorganizowaniu Izby Konsyliarskiej. Urażony pominięciem go w wyborze na członka Izby, otrzymał w zamian nominację na pułkownika i komendanta w nowo organizowanym pułku piechoty, a równocześnie stanowisko oboźnego generalnego konfederacji wielkopolskiej. Pomagał wówczas marszałkowi w przygotowaniach do projektowanej na początek września, ale nie doszłej do skutku, wyprawy na stolicę. Na przełomie września i października, w związku z przejęciem zdradzieckiej korespondencji ks. Antoniego Sułkowskiego, K. z ramienia Izby Konsyliarskiej przeprowadził w rezydencjach Sułkowskich: Lesznie i Rydzynie, konfiskatę broni, amunicji, mundurów i wszelkiego oporządzenia wojskowego, pokonując przy tym wiele szykan ze strony administracji dóbr i rodziny Sułkowskich. Dn. 27 X otrzymał ordynans na rekrutację piechoty. Ze swej kwatery w Lesznie rozpisał uniwersałem z 2 XI na wszystkie miasta Wielkopolski właściwej, proporcjonalnie do ich wielkości, pobór rekrutów, w łącznej ilości 3000 ludzi. Dn. 11 XI wydał taksę na produkty żywnościowe; równocześnie przepisał normy wyżywienia dla gemejnów swego regimentu. Dn. 20 XI uwolnił od opłat komornego i wszelkich podatków żony na czas służby konfederackiej ich mężów, a następnie nakazał burmistrzom wypłacanie im co miesiąc po 3 zł zapomogi. Wziął udział w wyprawie Malczewskiego na Warszawę i 12 II 1770 r. w bitwie pod Zawadami wyróżnił się ze swym mieszczańskim pułkiem piechoty, który «bronił się mężnie» i poniósł bardzo duże straty. Z konfederacji wycofał się prawdopodobnie wiosną t. r. W r. 1784 został (wg Bonieckiego) szambelanem Stanisława Augusta. Ożeniony był z Marią z Szeibów.

Boniecki; – [Jaubert], Histoire de révolutions de Pologne, W. 1775 II 75–6; Konopczyński W., Kazimierz Pułaski, Kr. 1931; tenże, Konfederacja barska; Kwasieborski S., Częstochowa za konfederacji barskiej, W. 1917 s. 55, 59, 60–4, 66–7, 69–70, 73; Pawłowski B., Od konfederacji barskiej do powstania styczniowego, W. 1962; – Die allerneuesten und grausamsten Schicksale der Polnischen Dissidenten mit Inbegriff des Türkenkrieges, Hamburg 1769 s. 446, 448; Kitowicz J., Pamiętniki, Wyd. W. Zawadzki, Lw. 1882 s. 161, 163; Listy Wojciecha Jakubowskiego do Jana Klemensa Branickiego w. hetmana koronnego z lat 1758–1771, Wyd. J. Bartoszewicz, W. 1882 s. 117; Lubomirski S., Pamiętniki, Wyd. W. Konopczyński, Lw. 1925 (błędnie jako Kownacki); Ostatni rozdział pielgrzymki do Jasnej Góry w Częstochowie, Wyd. M. Bieliński, w: Książka zbiorowa ofiarowana K. W. Wójcickiemu, W. 1862 s. 394–9; – „Thornische Wöchentliche Nachrichten” 1769 s. 158; – Arch. Państw. w P.: Rel. Grodz. Pozn. nr 561 k. 67, nr 562 k. 101v.–2, Akta Grodz. Kal. nr 2647 poz. 32, Akta Grodz. Konin. nr 78 k. 644–5, Akta Grodz. Wałec. r. 1768 k. 50–8, Bledzew C 64 (uniwersały K-ego), Dep. Leszno CXVIII D 18 (uniwersały i zalecenia K-ego), Dep. Rydzyna B. IV 15; B. Czart.: rkp. nr 941 k. 103, 482, nr 944 k. 61–2; B. Kórn.: Arch. Zaremby III 256; B. Narod.: rkp. nr Pol. F. IV 162, nr Coll. autogr. 157/2 k. 37; B. Pozn. Tow. Przyj. Nauk: Arch. Sułkowskich rkp. nr IX 4 a, nr X A 5, dwa nry bez sygn.
Wacław Szczygielski