Krzyżkiewicz (Krzyszkiewicz, Kryszkiewicz) Andrzej, imię zakonne Ignacy od św. Franciszka Ksawerego (1640–1695), nauczyciel i kaznodzieja pijarski. Ur. 27 XI w Kańczudze koło Przeworska z tamtejszych mieszczan. Do zakonu pijarów wstąpił 14 XII 1659 r. w Podolińcu na Spiszu. Tam też ukończył swą edukację, poprzednio zaś uczył się krótko u pijarów w Rzeszowie. Znalazł się w grupie pierwszych pijarów przybyłych do Kazimierza pod Krakowem 7 IX 1664 r. Praktykę nauczycielską odbywał kolejno w kilku szkołach pijarskich; jej owocem był podręcznik poetyki i retoryki pt. Attica Musa… (Kr. b. r., prawdopodobnie 1674). Część podręcznika poświęcił ulubionym w dobie baroku emblematom i figurom geometrycznym układanym z wierszy. W swój utwór wkomponował także rodzaj małego słownika mitologicznego. Podczas pracy w nowo otwartym kolegium pijarskim w Górze Kalwarii napisał, pod wpływem panującej epidemii, i wydał (P. 1678) Lekarstwo nowe…, gdzie dawał wskazówki, jak postępować z chorymi i umierającymi na choroby zakaźne. Oprócz wskazówek duszpasterskich dał tam nieco porad praktycznych. Na początku tej książki umieścił wykaz dni feralnych i traktacik o wpływie planet na charaktery ludzkie. Wśród współczesnych K. słynął jako kaznodzieja. Domy zakonne zapraszały go, aby oracjami uświetniał uroczystości i zjazdy, np. sesje trybunału w Piotrkowie. Dwa dochowane w druku kazania pogrzebowe (z r. 1673, wygłoszone na zjeździe w Łowiczu z okazji śmierci Jana Kazimierza, i z r. 1693, wygłoszone w Złoczewie, na pogrzebie Wojciecha Kazimierza Urbańskiego, kasztelana wieluńskiego) świadczą, że K. szedł za panującą modą; pełno w nich makaronizmów, cytatów z autorów starożytnych i kościelnych, wywodów genealogicznych, nieumiarkowanego pochlebstwa. W l. 1687–8 był K. prefektem szkoły zakonnej w Łowiczu. Był również przez pewien czas asystentem kongregacji prowincjonalnej. Po r. 1688 został kapelanem u Jana Karola Dolskiego, fundatora pijarów w Nowym Dolsku, czyli Lubieszowie, gdzie zmarł 20 VI 1695 r.
Estreicher; Picanyol L., Rerum Latinarum scriptores ex ordine Scholarum Piarum, Romae 1956; tenże, Brevis conspectus, Romae 1932 s. 274; Podr. Enc. Kośc.; Bielski, Vita et scripta; Horányi A., Scriptores Piarum Scholarum, Budae 1810 II; Viñas T., Index bio-bibliographicus… Scholarum Piarum, Romae 1908 I; – Chromecki T., Krótki rys dziejów pijarów, Kr. 1880 s. 73; Plezia M., Dookoła reformy szkolnej S. Konarskiego, L. 1953 s. 24; – Arch. klaszt. Pijarów w Kr.: Chojnacki D., Brevis collectio de introductis Scholis Piis in Poloniam; Arch. PAN w W.: Materiały L. Chmaja, sygn. III-76 teka 37.
Rafał Leszczyński