Kruszyński Antoni z Konopatu, h. Prawdzic (ur. 1761), generał major ziemiański woj. pomorskiego. Zapewne syn Ignacego, były porucznik pruski, kuzyn Józefa Wybickiego, wysunięty przezeń na generała ziemiańskiego na zjeździe w Świeciu 6 X 1794 r., zapewne wówczas otrzymał patent z okienkiem podpisany przez Kościuszkę. Od dnia następnego energicznie przystąpił do sformowania i wyekwipowania oddziału 300 jazdy i piechoty. W okresie odwrotu J. H. Dąbrowskiego 13 X wycofał się do Bydgoszczy i tu pozostał do 16 X, a następnego dnia był już w Ratajach pod Gostyninem i niebawem dołączył do brygady A. Madalińskiego. Niewątpliwie uczestniczył w dalszym odwrocie Dąbrowskiego, ale – w jakimś momencie nie przestrzeżony o odwrocie – stracił z nim kontakt. Władze pruskie objęły go procesem o zdradę i ukarały konfiskatą majątku; bez środków do życia znów znalazł się w wojsku pruskim. W r. 1806 zaopiekował się nim w Warszawie Wybicki, zasilił pożyczką i polecił Dąbrowskiemu, który skierował go do pomocy Amilkarowi Kosińskiemu przy organizacji wojska w Bydgoszczy. Przyjęty niechętnie, objął w Świeciu dowództwo pomorskiego pospolitego ruszenia po nowym generale ziemiańskim Jakubie Komierowskim (poległ 13 I 1807). Tu z «rycerstwem pomorskim» doczekał się Dąbrowskiego, który mianował go komendantem miasta 24 I. Prócz czynności administracyjno-porządkowych na polecenie Dąbrowskiego patrolował bieg Wisły od Nowego po Grudziądz i Chełmno. Przed 2 II mianowany komisarzem ordonatorem dywizji Dąbrowskiego, odbywał podróże dla egzekwowania żywności, znajdował się w marcu przy dywizji. Likwidacja pospolitego ruszenia pozbawiła go nadziei na zorganizowanie własnego pułku huzarów. Rozgoryczony zapewne, odsunął się od służby, zwłaszcza że traktat tylżycki gwarantował amnestię dla uczestników powstania 1807 r. Data śmierci nieznana.
Hübner H., Westpreussen im polnischen Aufstand 1794, „Altpreuss. Forschungen” R. 3: 1926 z. 2 s. 96–8, 104, 121; Muszyńska J., Uczestnicy insurekcji 1794 w zaborze pruskim, „Roczniki Hist.” T. 13: 1937 s. 334; Muszyńska-Zygmańska J., Wielkopolska w powstaniu kościuszkowskim, P. 1947; Skałkowski A., J. H. Dąbrowski, Cz. I, Kr. 1904; tenże, O cześć imienia polskiego, Lw. 1913; Staszewski J., Wojsko polskie na Pomorzu w r. 1807, Gd. 1958; – Arch. Wybickiego, II; Źródła wojskowe do dziejów Pomorza w czasach Księstwa Warszawskiego, Cz. I, Wyd. J. Staszewski, Tor. 1933.
Stanisław Herbst