Potkański Antoni h. Brochwicz (zm. 1782), podkomorzy sandomierski, poseł na sejmy. Był synem Jana i Krystyny z Gozdzkich, młodszym bratem Franciszka (zob.) i Florentego (zob.). W r. 1733 był podczaszym urzędowskim i t. r. podpisał akt elekcji Stanisława Leszczyńskiego z wojewodztwem sandomierskim. Zapewne w r. 1755 został chorążym stężyckim. W r. 1756 występował jako porucznik pancerny chorągwi kaszt. przemyskiego Antoniego Morskiego, po r. 1762 otrzymał stopień i funkcję pułkownika. Po raz pierwszy posłował z woj. sandomierskiego na sejm 1760 r., zerwany przed obiorem marszałka. Mianowany w r. 1762 podkomorzym sandomierskim, podpisał w r. 1764 elekcję Stanisława Poniatowskiego z województwem sandomierskim, a następnie, jako przedstawiciel tegoż województwa, dyplom elekcji nowego króla. Nie brał udziału w konfederacji radomskiej (pod aktem konfederacji sandomierskiej z 25 V 1767 nie podpisał się żaden z Potkańskich), nie uczestniczył w konfederacji barskiej. Starał się też ułatwić swemu bratu Franciszkowi odłączenie się od konfederatów; usprawiedliwiał go przed królem (list z 29 X 1768) i wystarał się dlań u N. Repnina o paszport na powrót do Krakowa. Król zawsze udzielał P-emu posłuchania w czasie jego bytności w stolicy. Dn. 15 V 1774 otrzymał P. Order Św. Stanisława, był t. r. deputatem na Trybunał Kor. Z ramienia sejmu 1773–5 r. był członkiem 7 komisji do rozsądzenia spornych spraw majątkowych. W r. 1778 posłował na sejm z woj. sandomierskiego. Powołany do skontrolowania prac Komisji Edukacji Narodowej, po dokonanej lustracji wystąpił na forum sejmowym z wnioskiem o «zakwitowanie» jej czynności. W r. 1780 wchodził w skład komisji sądu zadwornego Referendarii Kor. Był P. właścicielem Blizina i Potworowa, kluczy dóbr w pow. radomskim, miał nadto wsie w woj. mazowieckim (Gościeńczyce, Ogrodzieniec, Słonawa). W Blizinie znajdowały się zakłady żelazne. Określany jako «starosta brzeziński, cieszkowski, osmoliński», był w istocie chyba w posiadaniu kilku wsi należących do różnych starostw (Osmolin np. należał do starostwa gostyńskiego). Zmarł P. w lutym 1782.
Żonaty z Ludwiką (1744–1817), córką Jacka Rostworowskiego, podczaszego podlaskiego, miał P. z nią czterech synów: Jacka (ochrzczony 1768), rotmistrza kawalerii narodowej, Franciszka (ochrzczony 1769), porucznika kawalerii narodowej, Wincentego (1777–1812), pułkownika wojsk napoleońskich, kawalera Legii Honorowej (1809), poległego pod Smoleńskiem, i Stanisława (zm. 1793), kanonika krakowskiego, oraz trzy córki: Anielę, zamężną za Justynem Sztembergiem, generałem austriackim, Mariannę, zamężną za Pawłem Biernackim (zob.), i Barbarę, żonę Jana Nepomucena Michałowskiego, star. osieckiego. Wdowa Ludwika wystarała się o pozwolenie na utworzenie parafii w Blizinie i zainicjowała budowę kościoła.
Słown. Geogr., VIII (Potworów); Uruski; Żychliński, XXIV; Elektorowie; Elektorów poczet; – Konopczyński W., Konferedacja barska, W. 1938 II; tenże, Polska w dobie wojny siedmioletniej, Kr. 1911 II; Mencel T., Galicja Zachodnia 1795–1809, L. [1976] s. 232; Wiśniewski J., Dekanat konecki, Radom 1913 s. 1, 178; tenże, Dekanat radomski, Radom 1911 s. 169, 272; – Diariusz sejmu… 1778, W. 1779 s. 3, 17, 186; Kolęda warszawska… 1757, s. 12; toż…. 1763, s. E6; Księgi Referendarii Koronnej z drugiej połowy XVIII wieku, W. 1955 I; Mémoires du roi Stanislas-Auguste, I–II; Ostrowski T., Poufne wieści z oświeconej Warszawy, Wr. 1972; Vol. leg., VII 214, 233, 235–6; – „Wiad. Warsz.” 1770 nr 57; – Arch. Państw. w Kr.: Castr. Crac. t. 431 s. 294; B. Czart.: rkp. 654; B. Kórn.: Arch. Zaremby 2120, 2694; B. Ossol.: rkp. 4587; B. PAN w Kr.: rkp. 1145; – Rostworowski S., Genealogia rodu Rostworowskich, 1959 (mszp. w Materiałach Red. PSB).
Wacław Szczygielski