INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Antoni Wincenty Rogoziński     

Antoni Wincenty Rogoziński  

 
 
1797-01-17 - 1835-10-11
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rogoziński Antoni Wincenty (1797–1835), malarz-portrecista. Pochodził z rodziny szlacheckiej, był synem Wojciecha Antoniego, właściciela kolonii Józefów a następnie kamienicy w Warszawie, masona, i Katarzyny z Retelskich, panny respektowej u Katarzyny z Karasiów Bromirskiej. Ur. 17 I w ojcowskim Józefowie koło Jabłonny pod Warszawą. Miał starsze rodzeństwo: brata Seweryna, pracownika Komisji Wojny, i siostrę Justynę (zamężną 1. v. za lekarzem Antonim Szokalskim, 2. v. za lekarzem wojskowym Józefem Kowszewiczem).

R. uczył się w Liceum Warszawskim i w Szkole Wojewódzkiej Pijarów (do r. 1815). Od r. 1817/18 do r. 1819/20 studiował malarstwo na Uniw. Warsz., przez pierwsze dwa lata u J. Antoniego Blanka i Charlesa Santoire de Varenne, w trzecim roku tylko u Blanka, którego był ulubionym uczniem i z którym do śmierci pozostawał w bliskich stosunkach. Był też jednym z pierwszych paru uczniów Zygmunta Vogla. Jako student oceniany był «celująco». Brał udział w wystawach sztuk pięknych urządzanych na Uniw. Warsz.: w r. 1819 pokazał rysunek z odlewu grupy Laokoona oraz olejne kopie „Św. Rodziny” Raffaello del Colle i „Jawnogrzesznicy” Tycjana, wyróżnione listem pochwalnym. Ignacy Kochanowski napisał, że «koloryt nie ustępuje oryginałowi». W r. 1821, obok kolejnej «wybornej» kopii z „Marii Magdaleny” Correggia, wystawił już dwa portrety malowane z natury, które «celowały dobrym rysunkiem i mocą kolorytu». W ogóle krytyka uważała, że R. miał «szczególny postępek okazać», a portrety «niepospolitą o młodym artyście czynią nadzieję». W r. 1820 R. był skarbnikiem nielegalnej i prześladowanej Gospody Akademickiej, w r. 1821 krótko nauczał w szkole niedzielnej prowadzonej przez dominikanów. Ale życie R-ego coraz bardziej ograniczone było przez ciężkie artretyczne zapalenie stawów, które skazało go na poruszanie się o kulach. Mimo kalectwa zachował charakter pogodny, «ciągle był wesoły, rozmowny i przyjemny» (W. F. Szokalski). Uczestniczył w życiu warszawskiego towarzystwa, powszechnie lubiany, należał do przyjaciół m. in. rodziny Chopinów i Jana Feliksa Piwarskiego. Podkreślano jego muzykalność, «gwizdał prześlicznie z akompaniamentem fortepianu» (Szokalski), póki mógł grał na hiszpańskiej gitarze. Warszawy nie opuszczał, później nawet z domu prawie nie wychodził. Mieszkał u siostry, której mąż i syn uczestniczyli w powstaniu listopadowym, obaj jako lekarze. R. tuż przed wybuchem powstania wykonał miniaturę Mikołaja I w całej postaci i ofiarował ją cesarzowi, który natychmiast po upadku insurekcji przesłał R-emu specjalne podziękowanie i 150 dukatów. «Po owym najniespodziewańszym upominku cesarza Mikołaja dla mojego wuja, uwaga na niego jako na portrecistę zwrócona została. Nie mógł robocie nastarczyć, a ta mu sowicie była nagradzana» (Szokalski). Wiemy, że portretował Henryka (?) Zabiełłę i że pracował dla Jeremiego Korybuta Woronieckiego. «Kochany powszechnie dla łagodnego charakteru i prawości» (Wójcicki), zmarł «w przystępie silniejszego artretycznego ataku» (wg Wójcickiego na suchoty) w Warszawie dn. 11 X 1835 i pochowany został na Powązkach.

R. rodziny nie założył, cały dobytek przypadł siostrze. Należały doń liczne obrazy, rysunki i sztychy, wydawnictwa architektoniczne, przybory malarskie, pamiątki, w ogóle dom był dostatni. Z własnych dzieł R-ego inwentarz pośmiertny wymienia m. in. kopie z włoskich obrazów renesansowych, 8 portretów «zaczętych, nie skończonych», «pięć figur z modelów żyjących» itd. W Głównej Bibliotece Lekarskiej w Warszawie zachowane są portrety olejne R-ego: W. F. Szokalskiego jako chłopca, siostry J. Szokalskiej, A. Szokalskiego, W. Rogozińskiego, Józefa Kowszewicza, brata Seweryna; w Muzeum Narodowym w Warszawie miniaturowe portrety Józefa Kowszewicza (1832) i Antoniego Szokalskiego; u rodziny Szokalskich kopia Madonny Rafaela (olej) i rys. głowy Chrystusa w cierniowej koronie.

 

Portret własny (w. Gł. B. Lek.), portret własny (miniatura w Muz. Narod. w W.), autoportret (rysunek czarną kredką, mal. gwaszem, w B. Ossol.) – wszystkie reprod., w: Obidzińska-Waniewska J., A. W. Rogoziński, „Roczn. Muz. Narod. w W.” T. 15: 1971 cz. 2; – Gerber, Studenci Uniw. Warsz.; Rastawiecki, Słown. malarzów.; Thieme – Becker, Lexikon d. Künstler (Batowski Z.); Antoniewicz, Katalog Wystawy Sztuki Pol.; Grońska-Ochońska, Zbiory Pawlikowskich. Katalog; Kamińska-Krassowska H., Miniatury polskie od XVII do XX w. Katalog, Muz. Narod. w W., W. 1978; Sztuka warsz. Katalog; – Bartnicka K., Polskie szkolnictwo artystyczne na przełomie XVIII i XIX w., Wr. 1971; Dąbrowski B., Uwagi i niektóre dodatki do dzieła pt. Słownik malarzów polskich przez Edwarda Rastawieckiego, „Bibl. Warsz.” 1855 t. 1 s. 375; Kozakiewicz, Warsz. wystawy sztuk pięknych; Moszoro E., Życie artystyczne w świetle prasy warszawskiej I poł. XIX w., Wr. 1962; Obidzińska-Waniewska J., Antoni Wincenty Rogoziński malarz warszawski, „Roczn. Muz. Narod. w W.” T 15: 1971 cz. 2 s. 181–217; Sroczyńska K., Zygmunt Vogel rysownik gabinetowy Stanisława Augusta, Wr. 1969; Wójcicki, Cmentarz Powązkowski, III 143; – Korespondencja Fryderyka Chopina, Oprac. B. E. Sydow, W. 1955 I 65; Szokalski W. F., Pamiętniki, P. 1925–7 I 52, 53, 64, II 63–4; – „Kur. Warsz.” 1835 nr 272 (Blank A.); – AP w W.: Akta notarialne, Zespół not. Andrzeja Williama t. 35 akt 1738 z 24 X 1835; Arch. PAN: Teki Batowskiego t. Q2, Q3, Q20; B. Uniw. Warsz.: rkp. 162 k. 161.

Andrzej Ryszkiewicz

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.