Bułakowski Benedykt (1585–1649), jeden z założycieli zakonu reformatów w Polsce. Pochodził z wielkopolskiej rodziny, h. Prawdzic, syn Wojciecha i Barbary z Dąbrowskich. Wstąpił 27 III 1605 do bernardynów, po ukończeniu nauk został lektorem filozofii na studium zakonnym w Lublinie i Wilnie. W r. 1610 pierwsi reformowani obserwanci polscy czyli reformaci (Fratres minores de strictiori observantia) na żądanie wrogich im bernardynów zostali dekretem nuncjusza Simonetty wydaleni z Pińczowa, gdzie na dworze marsz. w. kor. Myszkowskiego od paru lat przebywali. Wówczas usunęli się do Ołomuńca i do Gliwic, gdzie otworzyli nowicjat. W r. 1612 B. przyłączył się do nich wraz z kilkoma innymi bernardynami, otrzymawszy na to pozwolenie swej zwierzchności zakonnej. Po krótkim pobycie w Ołomuńcu powołano go na lektora na studium zakonnym w Wiedniu, gdzie przez cztery lata wykładał teologię. W r. 1615, działając jako wizytator generała, nadał gwardianowi klasztoru w Gliwicach władzę przyjmowania nowicjuszy, a w r. 1619 sam został mianowany gwardianem klasztoru w Gliwicach, gdzie coraz liczniej zbierali się bernardyni, stronnicy reformy. W r. 1621 reformaci polscy w Gliwicach wzrośli już na tyle w liczbę (36), że zaczęli starania o osiedlenie się w Polsce. Sprzyjający im Grzegorz XV wyprawił do Polski jako komisarza apostolskiego o. Antoniego z Padwy (Patavinus). Ten z Gliwic zabrał B-ego i paru innych wybitniejszych do Krakowa. Tu B. brał bardzo czynny udział w układach z bernardynami oraz z władzami kościelnymi i państwowymi. Ostatecznie 29 V 1622 bp Szyszkowski wydał dekret, pozwalający reformatom osiedlać się w swej diecezji, a już w kilka dni potem (9 VI) rozpoczęto budowę pierwszego klasztoru reformackiego w Zakliczynie nad Dunajcem. Król i panowie okazali względy nowemu zakonowi, i wkrótce powstało parę nowych fundacji, a liczba reformatów znacznie się pomnożyła. Już na jesieni r. 1623 postanowiono na pierwszej kapitule w Zakliczynie podzielić ich na dwie kustodie (nazwa prowincji zakonnej nie całkowicie jeszcze zorganizowanej), wielkopolską i małopolską, i na czele wielkopolskiej postawiono B-go. Przebył on na tym urzędzie do r. 1629 i słusznie może być nazwany organizatorem i twórcą zakonu swego na terenie Wielkopolski i Mazowsza. Zastał trzy klasztory: w Miejskiej Górce, w Osiecznie, oraz w Choczu, a za jego urzędowania powstały nowe domy w Warszawie (1623), w Łąkach pod Nowym Miastem, w Prusach Królewskich (1624), we Włocławku (1625), oraz w Łabiszynie i Brzezinach (1627); przygotował przyjęcie fundacji w Wieluniu, w Osiecznej zaś zorganizował nowicjat. Gdy w l. 1634–5 przysłany z Rzymu z władzą komisarza apostolskiego nad całym zakonem obserwantów o. Michał z Casentono połączył reformatów wbrew ich woli z bernardynami, reformaci poruszyli możnych przyjaciół swoich, którzy wyjednali breve Urbana VIII z dn. 28 VIII 1636, nakazujące odłączenie reformatów od bernardynów. W r. 1643 B. na kapitule prowincjonalnej w Warszawie został obrany kustoszem czyli zastępcą prowincjała. Na tym urzędzie pozostając brał udział w Colloquium Charitativum toruńskim w r. 1645 jako jeden z teologów prymasa Macieja Łubieńskiego, i wówczas wśród dysput z innowiercami zajaśniała i wzbudziła powszechny podziw jego głęboka wiedza i równa jej świętobliwość. W r. 1646 na kapitule w Brzezinach obrano go prowincjałem, który to urząd złożył w r. 1649 i wycofał się z życia czynnego. Ostatnie lata życia spędził w klasztorze w Miejskiej Górce w Poznańskim i tam umarł 5 III 1654. Pism drukowanych nie zostawił.
Kantak, Bernardyni polscy, Lw. 1933, II 70, przyp. 56, s. 307, przyp. 33; Jaroszewicz F., Matka świętych Polska, pod dniem 24 grudnia (podaje mylną datę śmierci r. 1649); Kleczewski S., Kalendarz seraficki, Lw. 1760 (pod dniem 5 III); Koralewicz A., Additamenta do Kronik Braci mniejszych, W. 1722, passim; Malinowski B., Stylus ligatus Venerabilibus servis Dei Alexandro Patavino, Benedicto Bulakowscio et Cypriano Gosdacio…, Rawicz 1759 (opisuje wierszem tych trzech organizatorów reformatów w Polsce, a na s. 79 podaje ścisłą datę śmierci B-go. Wykłady wileńskie z r. 1610 z filozofii skotystycznej w rkp. B. Jag. 2592, s. 1086–1250.
Ks. Andrzej Cichowski