INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Feliks Przesmycki     
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Przesmycki Feliks (1892–1974), profesor bakteriologii Uniw. Łódz. i Uniw. Warsz., profesor epidemiologii Akademii Medycznej w Warszawie, dyrektor Państwowego Zakładu Higieny, twórca wirusologii lekarskiej w Polsce. Ur. 9 (21) I w Miropolu, pow. Lubar na Wołyniu, był synem Władysława Walentego, agronoma, powstańca 1863 r., plenipotenta Czapskich, i Anieli Wincentyny z Knollów, bratankiem Ludwika (zob.).

P. uczęszczał do gimnazjum klasycznego w Ostrogu (1902–10), gdzie przewodniczył tajnej organizacji uczniowskiej. Następnie wstąpił na wydział matematyczno-przyrodniczy uniwersytetu w Kijowie (1910), ale po 2 miesiącach przeniósł się tamże na wydział lekarski. Był członkiem Polskiego Ziomkostwa Studenckiego. Absolutorium uzyskał 1 XII 1914 i natychmiast powołano go do armii rosyjskiej. Jako młodszy lekarz z 283 p. piechoty, wziął udział w kampanii karpackiej, a opis bitwy pod Kalinówką ogłosił w „Jednodniówce”, wydanej przez Koło Kobiet Polskich w Kijowie w r. 1915. Od 19 XI t.r. pracował w 814 szpitalu zakaźnym w Szpole jako młodszy ordynator, zajmując się durem brzusznym i powrotnym. Dn. 19 IX 1916 uzyskał dyplom lekarza w uniwersytecie kijowskim. Od października t. r. służył w polskich formacjach wojskowych walczących po stronie rosyjskiej; był młodszym lekarzem w III batalionie strzelców polskich, od lutego 1917 w 3 p. strzelców Dywizji Strzelców Polskich. Od 16 V 1917 był młodszym ordynatorem w szpitalu polowym Polskiego Komitetu Pomocy Sanitarnej, a od marca 1918 w szpitalu zakaźnym I Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego w Bobrujsku w stopniu kapitana. Po rozwiązaniu I Korpusu dotarł 10 VII 1918 do Warszawy.

Początkowo był P. młodszym asystentem w Szpitalu Polskiego Czerwonego Krzyża (PCK), od 1 X 1918 do 30 IV 1919 asystentem w Państwowym Instytucie Epidemiologicznym prowadzonym przez Stanisława Serkowskiego przy Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej Uniw. Warsz. i równolegle lekarzem w Zakładzie Dezynfekcyjnym Baraków Państwowego Urzędu do Spraw Powrotu Jeńców, Uchodźców i Robotników na Powązkach (17 II – 15 IV 1919). Po likwidacji Instytutu przeszedł jako laborant, potem młodszy bakteriolog, do podlegającego Państwowemu Centralnemu Zakładowi Epidemiologicznemu (PCZE) Państwowego Zakładu Wyrobu Surowic (PZWS) (1 V 1919 – 31 III 1921), gdzie u Teofila Gryglewicza, prowadził badania nad epidemią zapalenia opon mózgowych i przygotowywał surowicę odpornościową przeciw temu schorzeniu. W listopadzie 1919 kierował pracownią bakteriologiczną kwarantanny cholerycznej w Brześciu. Dyplom lekarski P. nostryfikował 24 VII 1919, na Wydziale Lekarskim Uniw. Warsz. Zmobilizowany w lipcu 1920, został przydzielony w stopniu porucznika do rezerwy Szpitala Ujazdowskiego i odkomenderowany do PZWS. W styczniu 1921 wysłano go do obozu jeńców radzieckich w Strzałkowie dla zwalczania cholery, potem do obozów w Tucholi i Wadowicach. Zdemobilizowano go 1 VI 1921 jako kapitana rezerwy.

Tymczasem od 1 IV 1921 został P. przeniesiony do Państwowego Zakładu Badania Surowic (PZBS). Pracował tam pod kierunkiem Ludwika Hirszfelda, początkowo jako nieetatowy, od 1 I 1922 jako etatowy bakteriolog, później adiunkt – do 31 XII 1932. Prowadził kontrolę surowic i szczepionek oraz preparatów diagnostycznych, badał biologię beztlenowców, zamierzał przystąpić do produkcji odpowiedniej surowicy odpornościowej. W dn. 1 V 1923 uzyskał doktorat medycyny na Uniw. Pozn. na podstawie pracy O typach meningokoków wyodrębnionych w Warszawie w 1919/20 roku („Przegl. Epidemiologiczny” 1920). Przez rok (październik 1923 – październik 1924) jako stypendysta Fundacji Rockefellera przebywał za granicą. M. in. w Szkole Zdrowia Publicznego (Public Health School) Uniwersytetu Harvarda w Bostonie, w zakładzie mikrobiologii wydziału lekarskiego u H. Zinssera badał antytoksyny i szczepionki oraz pracował głównie nad biochemią antygenów wielocukrowych (resztkowych) u meningokoków i ich znaczeniem dla typowania. W pracowni Zakładu Higieny Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie obserwował kontrolę surowic i szczepionek oraz kontynuował badania nad biochemią antygenów, w pracowni H. Parka w Nowym Jorku zajmował się szczepieniami ochronnymi przeciw błonicy, a w pracowni szpitala Midlessex Hospital w Londynie u McIntosha beztlenowcami, w Paryżu zaś w Instytucie Pasteura u A. Calmette’a wysłuchał kursu mikrobiologii. Po powrocie P. prowadził w l. 1925–30 jako asystent zlecone ćwiczenia z mikrobiologii na Wydziale Farmaceutycznym Uniw. Warsz. Habilitował się z bakteriologii, którą wykładał do r. 1939, 7 IX 1929 na Wydziale Lekarskim Uniw. Warsz. na podstawie rozprawy Z badań nad biochemią antygenów („Med. Doświadczalna i Społ.” 1927).

Po włączeniu w r. 1929 PZBS do Państwowego Zakładu Higieny (PZH, dawnego PCZE) P. znalazł się w Dziale Bakteriologii i Medycyny Doświadczalnej pod kierownictwem Hirszfelda, gdzie nadal kontrolował surowice i szczepionki oraz preparaty diagnostyczne. Ponadto od r. 1930 wykładał bakteriologię dla lekarzy powiatowych na kursach higieny publicznej Państwowej Szkoły Higieny, w l. 1930–1 prowadził wykłady na kursach pielęgniarskich. Dn. 1 I 1933 został po Stanisławie Sierakowskim kierownikiem Oddziału Diagnostyki Bakteriologicznej w Dziale Bakteriologii i Medycyny Doświadczalnej PZH. Do zadań jego należało rozwinięcie diagnostyki w terenie i powiązanie jej z walką z chorobami zakaźnymi. W związku z tymi zadaniami otrzymał na początku 1933 r. stypendium z Sekcji Higieny Ligi Narodów, celem poznania organizacji i pracy terenowej zakładów bakteriologicznych w Kopenhadze, Pradze, Budapeszcie, Zagrzebiu i Belgradzie. Po powrocie organizował i rozbudowywał filie PZH, które odegrały wtedy ważną rolę w walce z chorobami zakaźnymi. Dążył do utworzenia filii w każdym województwie, w r. 1933 było ich 6, w r. 1938 już 13. Zorganizował współdziałanie filii PZH w walce z durem brzusznym, skłonił niektóre filie do podjęcia epidemiologicznej charakterystyki terenu. Od 1 VII 1938 był inspektorem PZH i zastępcą dyrektora PZH do pracy terenowej, dorywczo powoływany do różnych komisji dla obrony państwa. Dn. 5 VIII 1933 ponadto został kierownikiem Chemiczno-Farmaceutycznych Zakładów Przemysłowych Fr. Karpińskiego. Poza tym od r. 1921 prowadził wspólnie z kolegami prywatne diagnostyczne laboratorium chemiczno-bakteriologiczne.

Podczas okupacji niemieckiej, po zabraniu Hirszfelda do getta, P. pełnił nieoficjalnie obowiązki polskiego kierownika Działu Bakteriologii i Medycyny Doświadczalnej PZH, od r. 1941 konspiracyjnie sprawował obowiązki dyrektora PZH. Działalność PZH opisał w artykule Państwowy Zakład Higieny podczas wojny („Przegl. Lek.” 1945). Po uruchomieniu w r. 1941 produkcji szczepionki przeciw durowi osutkowemu dla wojska niemieckiego w Dziale Bakteriologii i Medycyny Doświadczalnej PZH P. został współorganizatorem tajnej produkcji tej szczepionki, rozprowadzanej następnie do więzień, obozów koncentracyjnych, zwłaszcza Majdanka, do getta warszawskiego, dla polskiego personelu sanitarnego i do oddziałów partyzanckich. Opracowywał podręcznik mikrobiologii lekarskiej, wspólnie z Aleksandrem Ławrynowiczem (Mikrobiologia lekarska pod red. A. Ławrynowicza, S. Legeżyńskiego i F. P-ego, W. 1946–50). W l. 1942–4 prowadził tajne nauczanie bakteriologii studentów Uniw. Warsz. i Uniwersytetu Ziem Zachodnich na oficjalnych kursach dla asystentów technicznych mikrobiologii; przeszkolił w ten sposób 144 osoby. Podczas powstania warszawskiego P. jako szef cywilnej służby zdrowia dzielnicy Warszawa-Śródmieście położył wielkie zasługi dla funkcjonowania całości sanitariatu tej dzielnicy. Dn. 2 X 1944 z ramienia PCK organizował ewakuację szpitali cywilnych. 20 X wyjechał z ostatnim transportem szpitalnym do Krakowa; pracę swoją przedstawił w artykule Warszawa Południe – Sierpień 1944 („Służba Zdrowia” 1957). W Krakowie pracował w miejscowej filii PZH (1 XI 1944 – 1 III 1945).

W lutym 1945 zaproponowano P-emu stanowisko dyrektora PZH, po zorganizowaniu przezeń centrali i filii. P. na okres przejściowy uruchomił centralę w Łodzi (wobec częściowego zniszczenia i zdewastowania gmachów warszawskich) i 1 V 1945 objął funkcję dyrektora. Jednocześnie w kwietniu t.r. wszedł w skład Komitetu Organizacyjnego Wydziału Lekarskiego w Łodzi; jako kontraktowy profesor nadzwycz. od 1 IV 1945 organizował Katedrę i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej, w paźdzerniku t.r. rozpoczął wykłady, a 1 V 1946 został mianowany profesorem zwycz. bakteriologii na Wydziale Lekarskim Uniw. Łódz. Stanowisko to piastował do 31 VIII 1950. Równolegle rozbudowywał PZH, w którym powstawały nowe działy, organizował i rozbudowywał terenowe filie PZH. W r. 1947 centrala PZH przeniosła się do Warszawy, nastąpiła dalsza reorganizacja Zakładu, przywrócenie jego intensywnej działalności naukowej i szkolenie kadr naukowych. W miarę rozwoju służby zdrowia wyodrębniały się z PZH poszczególne zakłady, przekształcając się w samodzielne instytuty. Na bazie PZH powstały poza filiami PZH (które w r. 1952 przekształciły się na Woj. Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne), Wytwórnie Surowic i Szczepionek, Instytut Leków, Instytuty Higieny Pracy, Instytut Antybiotyków, Instytut Żywności i Żywienia. Już od r. 1947 P. dojeżdżał do Łodzi na wykłady, więc starał się o przeniesienie profesury do Warszawy; jesienią 1949 rozpoczął dodatkowo wykłady mikrobiologii na Wydziale Farmaceutycznym Uniw. Warsz. Dn. 29 VII 1950 został mianowany profesorem zwycz. mikrobiologii i higieny na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie wykładał do 31 XII 1952. Dn. 15 VII 1950 został powołany do zorganizowania Oddziału Sanitarno-Higienicznego przy Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie jako tymczasowy kierownik, a od 9 IV 1951 jako kierownik. Obowiązki te sprawował do końca 1953 r. Zarazem 29 IX 1950 powołano go do zorganizowania i kierowania katedrą i zakładem epidemiologii na tymże Oddziale Sanitarno-Higienicznym, oficjalnie 1 I 1953 został pierwszym profesorem tego przedmiotu, który wykładał do 31 XII 1962. Jednocześnie w PZH zorganizował oddział, następnie Zakład Wirusologii, będący głównym ośrodkiem wirusologii lekarskiej w Polsce, i 15 X 1954 objął jego kierownictwo. Wielokrotnie odbywał studia zagraniczne nad wirusologią, w r. 1947 (trzymiesięczne stypendium z Fundacji Rockefellera) w Narodowym Instytucie Zdrowia w Bethesdzie, u R. E. Armstronga, w Pearl River w firmie Lederle u Hilarego Koprowskiego, w katedrze mikrobiologii Szkoły Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Harvard u Müllera i w Albany u Wadswortha, w r. 1952 w Moskwie w Instytucie Wirusologii im. Iwanowskiego u M. P. Czumakowa; zaznajamiał się z metodą produkcji szczepionki przeciw poliomyelitowi J. E. Salka w r. 1955 w Kopenhadze, w r. 1956 w pracowni Zdrowia Publicznego Colindale w Londynie, a w r. 1957 w Kopenhadze i Sztokholmie z metodą kontroli tej szczepionki, w r. 1958 (trzymiesięczne stypendium z Fundacji Rockefellera) poznawał produkcję żywej szczepionki przeciw poliomyelitowi u Koprowskiego w Instytucie Wistar w Filadelfii, w pracowni A. Sabina w Cincinnati, w Międzynarodowym Centrum Dziecka w Paryżu i u P. Lepina w Instytucie Pasteura w Paryżu. Na emeryturę w PZH przeszedł 31 X 1963, pracował tam jednak nadal.

P. był specjalistą krajowym do spraw wirusologii przy ministrze zdrowia (marzec 1964 – 31 I 1970), zorganizował 14 pracowni wirusologicznych w Woj. Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych, wygłaszał wykłady, prowadził kursy i konferencje, kontrolował ich działalność. Był konsultantem Laboratorium Eksperymentalnego Surowic i Szczepionek Biomedu (marzec 1972 – 31 XII 1973). Z zespołem opracował tam dokumentację produkcji szczepionki przeciw odrze i śwince, nie zatwierdzoną jednak przez Min. Zdrowia. P. napisał ponad 230 prac, w tym blisko połowę we współautorstwie. Wspólnie z Henrykiem Brokmanem i Hanną Hirszfeldową przeprowadził cykl badań nad odczynem skórnym Dicków, które wykazały, że odczyn ten jest miernikiem osobniczej wrażliwości na płonicę („Warsz. Czasopismo Lek.” 1924). Zajmował się pracami nad miareczkowaniem surowicy czerwonkowej („Warsz. Czasopismo Lek.” 1925), nad różnymi składnikami jadów czerwonkowych (enterotoksyny, neurotoksyny) i wrażliwością zwierząt na poszczególne komponenty jadów. Wspólnie z H. Brokmanem opracował odczyn skórny dla określenia wrażliwości na czerwonkę („Journal of Immunology” 1926). Kontynuował prace nad biochemią antygenów („Journal of Infectious Diseases” 1924, „Med. Doświadczalna i Społ.” 1926, 1927, 1930 wspólnie z Zeki, 1933 wspólnie z J. Morzyckim, „Liječnički Vjesnik” 1927, „Zeitsch. fur Immunitätsforschung” 1927). Interesował się szczególnie antygenami resztkowymi szeregu bakterii. Wykazał m. in. jako jeden z pierwszych na świecie, że bezbiałkowe frakcje wielocukrowe bakterii mogą wywołać u uczulonych zwierząt wstrząs anafilaktyczny (,,Comptes Rendus de la Société de Biologie” 1929, wspólnie z Zeki). Uczestniczył w zespołowej pracy nad uodparnianiem przeciwko płonicy, pracując głównie nad biologią paciorkowców i analizą jadów płoniczych. Zajmował się też zmiennością drobnoustrojów („Med. Doświadczalna i Społ.” 1931). Ogłosił wiele prac precyzujących stanowisko PZH w publicznej służbie zdrowia. Brał udział w zorganizowanej przez siebie zbiorowej pracy nad biologią i morfologią maczugowców błonicy. W tych latach ogłosił m. in. artykuł o stanach anafilaktycznych (w: „Choroby zakaźne”, W. 1937) i broszurę pt. Walka z chorobą i śmiercią. Szczepionki i surowice (W. 1937).

Po wojnie P. zajął się głównie wirusologią. Badał wirus opryszczki zwykłej i jego własności antygenowe ogłaszając prace wspólnie z W. Prażmowskim i R. Semkowem („Med. Doświadczalna i Mikrobiologia” 1950, 1951, 1952). Począwszy od r. 1952 pod kierunkiem P-ego została przeprowadzona analiza wirusologiczna i epidemiologiczna szczepów wirusów grypy izolowanych w Polsce, porównanie ich ze szczepami z innych krajów, usprawniona metodyka laboratoryjnego rozpoznawania grypy. Przygotowano donosową inaktywowaną szczepionkę przeciwgrypową i jej dokumentację, wypróbowano ją w l. 1953, 1954 i 1955/6 z zachęcającymi wynikami. Wprowadzenie szczepień na szerszą skalę uniemożliwił brak aparatury zagranicznej. P. pisał m. in. o biologii i odporności wirusa grypy („Pediatria Pol.” 1950, „Postępy Higieny i Med. Doświadczalnej” 1951), jego budowie antygenowej („Med. Doświadczalni i Mikrobiologia” 1954, praca zespołowa) i o szczepieniach przeciwgrypowych („Annales de l’Institut Pasteur” 1956, praca zespołowa). W r. 1952 pod kierunkiem P-ego wykonano pierwsze w Polsce izolacje i typowania wirusa poliomyelitu (choroba Heinego i Medina, nagminne porażenie dziecięce). Przygotowano inaktywowaną szczepionkę wg Salka („Med. Doświadczalna i Mikrobiologia” 1958, wspólnie z H. Dobrowolską), oceniono jej skuteczność, opracowano dokumentację jej produkcji oraz przepisy kontroli laboratoryjnej. Dokonano przeglądów serologicznych i ustalono wrażliwość poszczególnych grup mieszkańców na zakażenie. Uruchomiono produkcję szczepionki w Lubelskiej Wytwórni Surowic i Szczepionek i w r. 1958 zaszczepiono 5 000 000 dzieci. Wykonano też szereg prac dotyczących żywej atenuowanej doustnej szczepionki H. Koprowskiego przeciw poliomyelitowi i oceny jej skuteczności. W wyniku tych prac przystąpiono od r. 1959 do masowych szczepień szczepionką żywą (po uprzednim zaszczepieniu dzieci do lat 7 szczepionką inaktywowaną) („Med. Doświadczalna i Mikrobiologia” 1960, praca zespołowa), co prawie zupełnie wyeliminowało tę chorobę w kraju. Pod kierunkiem P-ego z jego osobistym udziałem wykonano też wiele prac zmierzających do wykazania roli innych enterowirusów (np. Coxackie i ECHO) w schorzeniach centralnego układu nerwowego.

Od r. 1953 zespół kierowany przez P-ego opracował pod względem wirusologicznym i epidemiologicznym 2 główne ogniska kleszczowego zapalenia mózgu w Polsce: w rejonie Nysy i w Białowieży. Zbadano własności biologiczne izolowanych szczepów (grupy B) i doświadczalne nimi zakażanie („Przegl. Epidemiologiczny” 1954, praca zespołowa). Przez kilka sezonów (1955–7) badano krążenie wirusa w ognisku naturalnym w Białowieży („Przegl. Epidemiologiczny” 1958, „Journal of Infectious Diseases” 1960, praca zespołowa). Podjęto też prace nad strukturą antygenową arbowirusów grupy A wywołujących zapalenie mózgu na terenie całego kraju. Z zakresu ogólnej wirusologii P. pisał m. in. o biologii wirusów („Postępy Higieny i Med. Doświadczalnej” 1953, „Postępy Mikrobiologii” 1964), biologicznych metodach ich badania („Zesz. Problemowe Nauki Pol.” 1956) i rozwoju wirusa w komórce (tamże 1956). P. był autorem Zarysu bakteriologii praktycznej (W. 1927, 2. Wyd., W. 1947, 3. Wyd., W. 1952, 4. Wyd., W. 1953), współautorem i współredaktorem Mikrobiologii lekarskiej (z. 1–7, W. 1946–51), współautorem pracy Choroby wirusowe układu nerwowego (W. 1954, wspólnie z E. Hermanem), współautorem i redaktorem Zarysu wirusologii praktycznej (W. 1963). W r. 1951 otrzymał Państwową Nagrodę Naukową.

P. był członkiem Wrocławskiego Tow. Naukowego (od r. 1948), Łódzkiego Tow. Naukowego i jego współorganizatorem (1950), członkiem korespondentem Tow. Naukowego Warszawskiego (od r. 1951). Był współorganizatorem, wieloletnim przewodniczącym i członkiem honorowym Polskiego Tow. Mikrobiologów, członkiem honorowym Polskiego Tow. Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych i przewodniczącym jego sekcji do walki z poliomyelitis, członkiem założycielem i wieloletnim przewodniczącym Polskiego Tow. do Walki z Poliomyelitis, członkiem Zarządu Głównego Polskiego Tow. Higienicznego, Polskiego Tow. Medycyny Społecznej. Należał do grupy organizacyjnej I Kongresu Nauki Polskiej i był zastępcą przewodniczącego w Podsekcji Higieny i Zdrowia Publicznego tegoż Kongresu. Wchodził do rad naukowych wielu instytutów i do komitetów redakcyjnych polskich i zagranicznych czasopism. Był członkiem Państwowej Rady Zdrowia (1949), od r. 1951 członkiem Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia, od r. 1953 członkiem Komitetu Nauk Medycznych PAN, organizatorem i wieloletnim przewodniczącym Komisji Wirusologicznej Komitetu Mikrobiologicznego PAN i honorowym przewodniczącym (1972), członkiem Komitetu Higieny PAN. Pełnił funkcję eksperta Światowej Organizacji Zdrowia w dziedzinie chorób wirusowych, był członkiem nowojorskiej Akademii Nauk (od r. 1958), od r. 1961 wiceprezesem, potem honorowym wiceprezesem Europejskiego Tow. do Walki z Poliomyelitem, członkiem The International Virus Nomenclature Committee, członkiem honorowym Czechosłowackiego Tow. Naukowego im. Purkyne’go i Wszechzwiązkowego Tow. Naukowego Mikrobiologów, Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, im. I. I. Miecznikowa. Był też przez pewien czas (do r. 1955) przewodniczącym Komitetu Frontu Jedności Narodowej, radnym stoł. Rady Narodowej (1954–8), wiceprezesem Pomocy Lekarskiej Młodzieży Akademickiej (do r. 1947), wiceprezesem Tow. Opieki nad Młodzieżą, działał w Naczelnej Izbie Lekarskiej.

P. miał zainteresowania humanistyczne, pasjonował się malarstwem, uprawiał sporty. Napisał Wspomnienia (rkp. w Arch. PAN, odpisy w posiadaniu żony P-ego). Od początku 1974 r. chorował obłożnie (powikłania cukrzycy). Zmarł 25 XII 1974 w Warszawie na skutek zapalenia płuc, pochowany został na Powązkach, w kwaterze 284A wprost/2. Był odznaczony m. in. Krzyżem Oficerskim, Komandorskim i Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Z małżeństwa (zawartego w r. 1918) z Haliną Zofią Ludwiką z Czarkowskich (ur. 1896), stryjeczną wnuczką Adama Antoniego Kryńskiego (zob.), pianistką, nauczycielką Szkoły Muzycznej im. Kurpińskiego P. dzieci nie miał. Przesmyccy wychowali 3 kuzynki: Hannę Sudra (ur. 1925), nauczycielkę w przedszkolu dla dzieci niedorozwiniętych, zamężną za Gerardem Kacperskim, urzędnikiem elektrowni warszawskich, Marię Guszkowską (1933–1981), artystę grafika, zamężną za Andrzejem Terleckim, technikiem budowlanym, i Annę Guszkowską (ur. 1935), biologa, zamężną za Bohdanem Zuniem, inżynierem komunikacji.

P. pozostawił zapis (50 000 zł) dla Polskiego Tow. Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych na nagrody za najlepsze prace.

 

Fot. w Materiałach Red. PSB; – W. Enc. Powsz. (PWN); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; – Brill J., Feliks Przesmycki 9 I 1892 – 26 XII 1974, „Postępy Mikrobiologii” T. 14: 1975 nr 3 s. 5–8 (fot.); Kańtoch M., Feliks Przesmycki (1892–1974), tamże T. 17: 1978 nr 2 s. 29–31 (fot.); Manteuffel, Uniw. Warsz. 1915/16–1934/35; Professor dr Feliks Przesmycki, „Przegl. Epidemiologiczny” T. 18: 1964 nr 1 s. 1–3 (fot.); Profesor Feliks Przesmycki – to his 75th Birthday, „Acta Microbiologica Polonica” T. 16: 1967 nr 2 s. 85 (fot.); Sawicki L., Professor F. Przesmycki – 75th Birthday, „Acta Virologica” T. 11: 1967 nr 3 s. 278; Śliwicki Z., Meldunek z Pawiaka, W. 1974 s. 71; Uniwersytet Ziem Zachodnich i tajne kursy uniwersyteckie 1939–1945, P. 1972; Wojciechowski E., Feliks Przesmycki (1892–1974), „Med. Doświadczalna i Mikrobiologia” R. 27: 1975 nr 2 s. 200–3 (fot.), toż, „Przegl. Epidemiologiczny” T. 29: 1975 nr 3 s. 386–9 (fot.); Z dziejów tajnego nauczania medycyny i farmacji w latach 1939–1945, W. 1977; – Ludność cywilna w powstaniu warszawskim, W. 1974 I cz. 2; Sprawozdania z czynności i posiedzeń Łódzkiego Tow. Naukowego za r. 1950, R. 5: 1951 nr 1 (9) s. 44–9 (spis prac); – „Arch. Hist. Med.” T. 21: 1958 s. 372; „Epidemiological Review” T. 26: 1972 nr 1 s. 1–2 (fot.); „Mikrobiologičnyj Žurnal” T. 37: 1975 s. 799; „Poland” 1958 nr 8 s. 10–11 (fot.); „Przegl. Epidemiologiczny” T. 26: 1972 nr 1 (fot); „Roczn. Tow. Nauk. Warsz.” R. 44: 1951 s. 111–14 (spis prac); „Służba Zdrowia” 1960 nr 16 s. 1, 4, nr 17 s. 3 (fot.), 1963 nr 48 s. 6 (fot.), 1965 nr 28 s. 3 (fot.), 1972 nr 7 s. 3 (fot.), 1978 nr 21 s. 8; „Stolica” R. 9: 1954 nr 48 s. 8–9 (fot.); „Tyg. Powsz.” 1960 nr 26 s. 8; Warszawski Kalendarz Ilustrowany, Wyd. „Stolica”, 1961 s. 79 (fot.), 1962 s. 89 (fot.); „Zdrowie” R. 8: 1956 nr 10 s. 4–5 (fot), R. 11: 1959 nr 10 s. 4; „Życie Warszawy” 1960 nr 152 s. 2, 4, 1964 nr 238 s. 4; – Nekrologi i wzmianki z r. 1974: „Życie Warszawy” nr 309, 310; toż z r. 1975 „Perspektywy” nr 2; „Przekrój” nr 1555; „Służba Zdrowia” nr 1; „Tyg. Powsz.” nr 10; „Życie Warszawy” nr 2, 3, 14; – Akad. Med. w Ł.: Akta osobowe; Akad. Med. w W.: Akta osobowe nr 2524, fot.; – B. Ossol.: Dział rękopisów, dokumenty (odpisy) i pamiętniki P-ego nr 343/78 i 373/78; Gł. B. Lek.: Zbiory Specjalne, Akta Izby Lekarskiej Warszawsko-Białostockiej, fot.; Państw. Zakład Higieny w W.: Akta osobowe nr 4021, fot.; Dokumenty: oryginały w Arch. PAN w W. i odpisy w posiadaniu żony Haliny Przesmyckiej; – Informacje Haliny Przesmyckiej z W.

Teresa Ostrowska

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.