INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Feliks Rymkiewicz  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1991-1992 w XXXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rymkiewicz Feliks (1799–1851), profesor medycyny Uniw. Wil. Ur. na terenie parafii Woronkowo w pow. czausowskim w gub. mohylewskiej, był synem Antoniego, zaściankowego szlachcica.

R. ukończył gimnazjum w Mohylewie, od 15 IX 1816 do 29 VI 1817 studiował na Uniw. Wil. nauki przyrodnicze, potem do r. 1820 medycynę i uzyskał stopień magistra medycyny. W czasie studiów korzystał dzięki Józefowi Frankowi ze stypendium rządowego i miejsca w Instytucie Uczniów Skarbowych Medycyny, co zapewniało mu pełne utrzymanie; za postępy w nauce otrzymał w r. 1819 komplet narzędzi chirurgicznych. Doktoryzował się 21 VI 1821 na podstawie pracy o błonicy krtani pt. Dissertatio… medico-practica exhibens observationem par in morbum qui croup dicitur… (Wil. 1821). Frank uznając jego inteligencję i pracowitość, wystąpił do Min. Oświaty o zwolnienie R-a z odsługiwania stypendium poza uczelnią i pozostawienie go przy niej. Został więc R. pomocnikiem w kierowanej przez J. Franka katedrze i klinice terapii szczegółowej od r. 1821, a zarazem pomocnikiem klinicznym w Instytucie Położniczym. Za następcy Franka Wincentego Herberskiego awansował w r. 1825 w katedrze na adiunkta-profesora; uprawniało go to do wykładów, które w l. 1825–31 miał z fizjologii w zastępstwie chorego Michała Homolickiego. Po śmierci W. Herberskiego klinikę terapeutyczną przejął Jędrzej Śniadecki, a katedrę patologii i terapii szczegółowej powierzono 16 III 1826 R-owi wraz z wykładami patologii i terapii szczegółowej, 20 V 1829 awansował na profesora nadzwycz.

Po zamknięciu Uniw. Wil. w r. 1832 został R. przyjęty 1 IX 1832 do Akademii Medyko-Chirurgicznej i do jej zamknięcia do końca 1842 r. wykładał fizjologię, patologię, terapię szczegółową i encyklopedię lekarską, od 15 VIII 1834 jako profesor zwycz. Po śmierci J. Śniadeckiego przejął klinikę terapeutyczną, łącząc ją jak za czasów Herberskiego z katedrą terapii szczegółowej. R. był w Akademii najbardziej obciążonym wykładami profesorem, w l. 1841–3 sekretarzem naukowym uczelni; wraz z Adamem Adamowiczem i I. F. Leonowem opisał w większej pracy pt. Museum anatomicum Vilnense (Wil. 1842) preparaty zbiorów anatomicznych uczelni. Był też R. w l. 1829–43 naczelnym lekarzem szpitala Sióstr Miłosierdzia i w l. 1843–51 po jego przekształceniu w miejski szpital przy ul. Sawicz, w l. 1837–48 naczelnym lekarzem Szpitala Izraelickiego, w l. 1844–51 dyrektorem ochronki dziecięcej w gmachu Ochrony Guberni Wileńskiej, w l. 1847–51 dyrektorem Komitetu opiekuńczego nad więźniami i w l. 1848–51 lekarzem Instytutu Szlacheckiego. W r. 1831 brał udział w zwalczaniu epidemii cholery w Brześciu Litewskim i okolicy. Mimo pewnej szorstkości, a niekiedy nawet brutalności, był lubiany, szanowany, zwany «ojcem ubogich». O praktykę nie zabiegał, był raczej typem uczonego gabinetowego, choć wzywany bywał na konsylia w najcięższych przypadkach.

Pracowity, dla swej rozległej wiedzy i znakomitej pamięci nazywany był R. przez Jędrzeja Śniadeckiego «chodzącą biblioteką»; znał kilka języków, wykładał dla studentów jasno i interesująco wzorową łaciną. Śledził najnowsze kierunki medycyny europejskiej i zaznajamiał z nimi środowisko wileńskie, opatrując je krytyczną oceną, jak m. in. poglądy witalistów Ph. Pinela i J. Blumenbacha, fizjologa Fr. Broussaisa. Pierwszy w kraju wszechstronnie omówił homeopatię i surowo ją ocenił w pracy O nauce Hahnemanna („Dzien. Med., Chirurgii i Farmacji” 1830 nr 1). W klinice Herberskiego zaznajomił się ze stetoskopem w osłuchiwaniu płuc i serca, i opublikował pierwszą polską pracę na ten temat (O użyciu stetoskopu, Wil. 1824), propagował tę metodę wśród studentów i wbrew Frankowi i innym profesorom wileńskim wprowadził stałe jej używanie w klinice.

R. opublikował ponad 40 prac, m. in. w „Pamiętniku Farmaceutycznym Wileńskim”, głównie jednak w jego kontynuacji „Dzienniku Medycyny, Chirurgii i Farmacji”. Należąc do redakcji tego pisma, w r. 1822 ratował je wraz z Mikołajem Mianowskim, po przerwie w l. 1824–9 doprowadził do jego wznowienia w r. 1830, a po jego zawieszeniu bezskutecznie usiłował jeszcze raz je wskrzesić w l. 1834–7. Artykuły R-a dotyczyły różnych dziedzin medycyny, m. in. nauk przyrodniczych, anatomii patologicznej, patologii ogólnej, terapii ogólnej, epidemiologii, kardiologii, urologii, chorób żołądka, skórno-wenerycznych, ginekologii, pediatrii. Część z nich informowała o osiągnięciach medycyny we Francji, Anglii i Niemczech. Oddzielnie ukazały się prace, m.in. Prawidła postępowania w niebytności lekarza, dla przywrócenia do życia zmrożonych, uduszonych, oczadzonych, utopionych, zabitych od pioruna i obumarłych od uderzenia lub spadnięcia (Wil. 1822), Wiadomość o cholerze i sposobach oczyszczania powietrza w czasie panującej zarazy (Wil. 1830, wraz z Ignacym Fonbergiem). Dla wydawanego przez Floriana Bobrowskiego słownika „Lexicon latino-polonicum” (Wil. 1841 t. 1, 1844 t. 2), R. opracował terminologię lekarską i przyrodniczą. W rękopisie pozostawił podręcznik Encyclopedia medica, physiologica generalis et specialis (1834 I–II).

R. był od r. 1822 członkiem Tow. Lekarskiego Wileńskiego, jego sekretarzem, kilkakrotnie wiceprzewodniczącym, a w l. 1832, 1839 i 1844 jego prezesem; po likwidacji Akademii zabiegał o prawo do zebrań Towarzystwa w szpitalu miejskim. W r. 1838 został członkiem korespondentem Tow. Lekarskiego Warszawskiego. W l. 1834 i 1836 otrzymał w uznaniu zasług od cara Mikołaja I brylantowy pierścień, a w r. 1838 tytuł radcy stanu. Zmarł 17 XII 1851 w Wilnie, pochowany został na cmentarzu na Rossie.

R. był żonaty, dzieci nie miał.

 

Bieliński, Stan nauk lek. (fot.); Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w.; Enc. Org., XXII; Janowski, Słown. bio-bibliogr. Uniw. Wil. (bibliogr.); Kośmiński, Słown. lekarzów (częściowa bibliogr.); Russ. biogr. slovar’, 1913 XVI 207–8; – Album wybitnych medyków polskich. Seria II. Tabl. V, „Now. Lek.” R. 22: 1910 z. 1 s. 59–60 (portret); Adamowicz A. F., Krótki rys początków i postępu anatomii w Polsce i Litwie, Wil. 1853 s. 22, 28; Bieliński, Uniw. Wil. (bibliogr.); Trzebiński S., Absurdalność w medycynie, „Arch. Hist. i Filoz. Med.” T. 7: 1927 s. 85; tenże, Feliks Rymkiewicz jako profesor propedeutyki lekarskiej w Akademii Wileńskiej, tamże T. 6: 1927 z. 1 s. 22–31; tenże, Zarys historii Wileńskiego Instytutu Medycznego (1806–1842), „Ateneum Wil.” 1927 z. 12 s. 24, 29, 38, 48; Zahorski W., Profesor Józef Frank w Wilnie, „Krytyka Lek.” 1900 z. 4–6 s. 149, 153, 177 (fot.); tenże, Zarys dziejów Cesarskiego Tow. Lekarskiego w Wilnie, W. 1898 s. 45–6, 66, 69–70, 84, 87, 98, 173– 4, 227, 249, 254–8, 267–8, 272–9, 282–3, 286–7, 296 (częściowa bibliogr.); Zmeev L. F., Russkie vrači pisateli, Wyd. 1., Pet. 1886 z. 2 s. 88–9; – Formuljarnyj spisok za g. 1847; [Frank J.], Pamiętniki dr. Józefa Franka, Wil. 1913 1 11, III 197, 260–1, 276; – „Kur. Warsz.” 1830 nr 318, 1852 nr 27; „Kur. Wil.” 1852 nr 4 s. 28; „Pam. Tow. Lek. Warsz.” T. 24: 1850 z. 2 s. 311–15; – Arch. Uniw. Wil.: rkp KC 75 s. 10–11, KC 77 s. 54–55, KC 78 s. 50–51, KC 79 s. 34–35, KC 111 k. 120; – Śnieżko A., Rossa – miasto umarłych, III (mszp. w Red. PSB); – Inskrypcja z nagrobka – u autora.

Piotr Szarejko

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Henryk Redlich

1838 lub 1840 - 1884-11-07
sztycharz
 

Jędrzej Śniadecki

1768-11-30 - 1839-05-11
chemik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Juliusz Falkowski

1815 - 1892-10-01
emigrant
 

Aleksander Orłowski

1777-03-09 - 1832-03-01
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.