Bieniasz Franciszek (1842–1898), geolog. Urodzony dn. 15 VIII w Łańcucie. Gimnazjum przechodził w Rzeszowie w l. 1865–1872, poczem w l. 1872–1875 studjował nauki przyrodnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od r. 1875/6 do 1880/1 był asystentem przy katedrze mineralogji. Następnie oddał się zawodowi nauczycielskiemu. Był najpierw aplikantem bezpłatnym (1880/1) i zastępcą nauczyciela (1881/3) w krakowskiem gimnazjum św. Anny, potem w gimnazjum III również w Krakowie i dopiero w lipcu 1888 przeszedł na stanowisko »stałego« nauczyciela w gimnazjum w Złoczowie, skąd w dwa lata później został przeniesiony spowrotem do gimnazjum III w Krakowie. Tu, po długiej chorobie, której się nabawił w czasie forsownej wycieczki naukowej, zmarł 27 XI 1898 r. Był to zamiłowany przyrodnik, którego działalność stanowi chlubną kartę w dziejach naszej geologji w l. 1877–1898. On to mapą, sporządzoną w r. 1879, zapoczątkował pomnikowe wydawnictwo Komisji Fizjograficznej Akademji Umiejętności w Krakowie: »Atlasu geologicznego Galicji«. Do tego atlasu wykonał zdjęcia geologiczne na ośmiu mapach podolskich 1:75,000, obejmujących powierzchnię prawie 8000 km² (arkusze: Monasterzyska i Tyśmienica-Tłumacz w zesz. I. z r. 1887 i Pomorzany, Brzeżany, Buczacz–Czortków, Kopyczyńce, Borszczów, Mielnica–Okopy w zesz. IX). Do zeszytu I. napisał tekst, objaśniający mapy nietylko własne, lecz także zdjęte przez Altha (ark. Jagielnica-Czernelica i Zaleszczyki). Natomiast nie było mu już danem napisać tekstu do map własnych zeszytu IX (pracy tej dokonał w l. 1899–1901 Marjan Łomnicki). Zdjęcia geologiczne B-a nie straciły dotąd niczego z swej aktualności i należą do najlepszych opracowań w »Atlasie«. W l. 1877–1879 jeździł B. do Niżniowa nad brzeg Dniestru i tu, mieszkając w szałasie, skleconym z desek, całemi miesiącami rozgrzewał kauczuk, wypełniał nim otwory, pozostałe po skamielinach w tzw. wapieniu niżniowskim wieku jurajskiego i tą drogą gromadził obfity i jedyny w swoim rodzaju zbiór skamielin, charakteryzujących ten utwór. Wyniki tej pracy zostały zużyte w monografji Altha pt. »Wapień niżniowski i jego skamieliny« (Pamiętnik Akademji Umiej. VI).

Prace swe geologiczne wykonywał B. pod egidą Komisji Fizjograficznej Akademji Umiejętności, której był członkiem od r. 1877 i do której był bardzo przywiązany. Obok skamielin niżniowskich ofiarował on Muzeum tej instytucji bogate zbiory jurajskie z Tatr i różnowiekowe z Podola, nadto zebrany przez siebie zielnik z okolic Łańcuta i bogate kolekcje skamielin, roślin i zwierząt z rozmaitych stron kraju. B. pierwszy zwrócił uwagę na ekonomiczne znaczenie dla kraju fosforytów podolskich (»Fosforyty galicyjskie«, Sprawozd. Komisji Fizjograf. Akademji Umiejętności za rok 1878).

Kulczyński W. w Sprawozdaniu Komisji Fizjograf. XXXIV, 1899, XXVII–XXXI.

Jan Nowak