Suchodolski Franciszek (1782–1860), ziemianin, oficer wojsk austriackich, skrzypek amator.
Ur. 1 IV w Ruskich Piaskach (pow. zamojski), był synem Wojciecha (zob.) i Petroneli z Suchodolskich.
S. odebrał w domu rodzinnym staranne wykształcenie; lekcje pobierał u ks. Różańskiego, bazylianina. Od dzieciństwa grywał z nadworną kapelą swego ojca w Wojcieszkowie (pow. łukowski). W 1. poł. l. dziewięćdziesiątych wstąpił w Warszawie do Szkoły Rycerskiej. Służył następnie w 2. p. ułanów armii austriackiej; w r. 1799 walczył we Włoszech przeciw wojskom francuskim gen. Napoleona Bonaparte oraz Legionom Polskim gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Na początku r. 1800 wstąpił w randze podporucznika do gwardii cesarskiej na pięcioletni kurs nauk wojskowych i służby na zamku cesarskim. Prawdopodobnie po jego ukończeniu służył jako porucznik w p. huzarów; dłuższy czas stacjonował w Kocku, gdzie zorganizował amatorski kwartet smyczkowy. W r. 1812 podał się do dymisji i osiadł w Wojcieszkowie. Kształcił się S. w grze na skrzypcach w paryskim konserwatorium pod kierunkiem J. P. Rodego, P. M. F. Baillota i R. Kreutzera (wg J. Krogulskiego).
Muzykował S. na dworach lubelskich, m.in. w pałacu Eligiusza Prażmowskiego w Gościeradowie ze skrzypkami Stanisławem Serwaczyńskim oraz Józefem Bielawskim, koncertmistrzem orkiestry w Teatrze Narodowym w Warszawie. Poznał wtedy córkę Prażmowskiego, Mariannę (późniejszą żonę), i zaprzyjaźnił się z Franciszkiem Sołtykiem, mężem jego drugiej córki. Jako skrzypek uświetniał spotkania towarzyskie u Rzewuskich w Opolu (pow. włodawski), Czartoryskich w Puławach i Ogińskich w Siedlcach. Dn. 23 IV 1816 «ozdobił graniem na solo na skrzypcach» koncert, który odbył się w Sali Wojciechowskiego w Warszawie. Występował również jako śpiewak w teatrach amatorskich.
Żona wniosła S-emu w wianie majątek Gościeradów wraz z pałacem, zbiorem obrazów (znajdowały się tam m.in. „Portret Stanisława Augusta” Marcelego Bacciarellego i portret matki S-ego, Petroneli z Suchodolskich Suchodolskiej, pędzla Józefa Pitschmanna), biblioteką Prażmowskich z księgami z XVI i XVII w. oraz zbrojownią Wybranowskich. Dobra te, uchodzące za największe w pow. janowskim po dobrach Ordynacji Zamoyskich, uczyniły S-ego jednym z najzamożniejszych ziemian na Lubelszczyźnie. W tym okresie był S. marszałkiem sejmików oraz sędzią pokoju i prezesem Rady Opiekuńczej pow. łukowskiego. Po śmierci ojca w r. 1826 odziedziczył Wojcieszków. Nie był jednak zainteresowany zarządzaniem majątkami i 28 VII 1846 przekazał je synom: dobra gościeradowskie Eligiuszowi, a Wojcieszków Edmundowi. Sam zamieszkał początkowo w Gościeradowie, gdzie przyczynił się do restauracji kościoła, a następnie w Lublinie. Brał udział w koncertach dobroczynnych, organizowanych przez lubelskie Tow. Filharmoniczne, którego był członkiem. Utworzył też w Lublinie kwartet, w którym grali: Serwaczyński, Antoni Miller, J. Szumski i syn S-ego (prawdopodobnie Edmund). Postępujący bezwład ręki coraz bardziej ograniczał jego aktywność artystyczną. W r. 1859 wystąpił S. w Lublinie na koncercie pożegnalnym; przekazał wówczas swoje skrzypce Janowi Hornzielowi, pierwszemu skrzypkowi Teatru Wielkiego w Warszawie. Krótko przed śmiercią wyjechał do syna, Edmunda, do Wojcieszkowa, gdzie zmarł 5 VI 1860, tam też prawdopodobnie został pochowany.
S. był ożeniony z Marią (Marianną) z Prażmowskich (zm. przed 1822), córką Eligiusza Prażmowskiego (1743–1816), star. mszczonowskiego, dziedzica Gościeradowa, skrzypka na dworze króla Francji Ludwika XV i jednego z najbardziej utalentowanych skrzypków czasów stanisławowskich, oraz Salomei z Wybranowskich, chorążanki lubelskiej, grającej w kapeli męża na fortepianie. Miał dwóch synów: Eligiusza (zob.) i Edmunda (1821–1904), ziemianina, skrzypka, dziedzica Wojcieszkowa. Prowadząc w Paryżu wystawny tryb życia, w rezultacie zdecydował się sprzedać Wojcieszków w r. 1860 Romualdowi Nowińskiemu, po czym w l. 1863–4 starał się bezskutecznie kontrakt ten unieważnić; mieszkał następnie w Wiedniu, gdzie był skrzypkiem w orkiestrze cesarskiej przy Burgtheater; w małżeństwie z Karoliną (Marią) Jarecką, wiedeńską tancerką, pochodzącą z rodziny muzyków, miał syna, Stefana, przedwcześnie zmarłego na gruźlicę.
Portret w Muz. Czartoryskich w Kr.; – Sęczys, Legitymacje Król. Pol.; Słown. Geogr. (Dorohusk, Gościeradów, Wojcieszków); Sowiński, Słown. muzyków; – Bieniek M., Ekscentryk z Gościeradowa: rzecz o Eligiuszu Prażmowskim (1743–1816), „Regionalista” (Kraśnik) 2003 nr 20 s. 37–9; Mencel T., Magnateria polska Galicji w polityce władz austriackich w latach 1795–1809, w: Ziemiaństwo polskie 1795–1945, Red. J. Leskiewiczowa, W. 1985 s. 54; Przegaliński R., Opowiadania o mieście Kraśniku, L. 1927 s. 31, 71–83; Żórawska-Witkowska A., Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, W. 1995 (dot. E. Prażmowskiego); – Dzienniki Ignacego Baranowskiego pisane w Lublinie przez rok 1815 i 1816, Oprac. B. Szyndler, L. 1995; Koźmian K., Pamiętniki, Oprac. J. Willaume, Wr. 1972 I, II; – „Gaz. Warsz.” 1780 nr 103 (dot. E. Prażmowskiego); „Kur. Warsz.” 1860 nr 147, 264; „Ruch Muzycz.” 1860 nr 40, 41; – B. Jag.: rkp. 7115 (J. Krogulski) z. 29 s. 435–6; B. Łopacińskiego w L.: rkp. 1063, 1073 k. 40, rkp. 1088.
Janusz S. Nowak i Elżbieta Orman