INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Fryderyk Adolf Schütz  

 
 
1782-05-25 - 1854-01-11
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Schütz Fryderyk Adolf (1782–1854), budowniczy. Ur. 25 V w Warszawie w rodzinie przybyłej do Polski z Saksonii ok. r. 1765. Ojciec Karol Bogumił (1741–1818) był budowniczym miasta Warszawy. W r. 1784 mianowano go budowniczym Rzpltej. W końcu r. 1794 został budowniczym wojskowym w randze kapitana wojsk kor. i w r. 1817 adiunktem przy Piotrze Aignerze, profesorze architektury na Uniw. Warsz. Wybudował m.in. ratusz w Grzybowie i kamienicę Wasilewskiego (późniejsza kamienica Wilhelma Malcza) na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Od r. 1778 reprezentował wydz. budowlany warszawskiej parafii ewangelicko-augsburskiej. Należał do warszawskiej masonerii, w której od r. 1787 pełnił funkcję sędziego loży «Göttin von Eleusis», a w okresie Ks. Warsz. wchodził w skład Najwyższej Kapituły tej loży. Matką S-a była Chrystiana Elżbieta z Weberów (1750–1818).

Po ukończeniu warszawskiej szkoły prywatnej i odbyciu praktyki pod kierunkiem ojca, S. studiował architekturę w akademii w Berlinie. Po powrocie do Warszawy został konduktorem przy kamerze ekonomicznej Prus Południowych, a następnie w r. 1805 rządowym inspektorem budownictwa. Po r. 1807 wstąpił jako podporucznik do batalionu saperów Ks. Warsz. i dosłużył się stopnia porucznika. Po wyjściu z wojska został budowniczym Min. Spraw Wewnętrznych, a następnie radcą budowniczym Izby Administracyjnej Dóbr Skarbowych. Od r. 1817 aż do śmierci był członkiem Rady Ogólnej Budowniczej Król. Pol. i brał udział we wszystkich czynnościach i decyzjach budowlanych tej najwyższej w kraju władzy technicznej. Współczesne życiorysy (F. M. Sobieszczański w „Enc. Org.”, wspomnienia pośmiertne, np. Wilhelm Kolberg w „Kurierze Warszawskim” 1854 nr 47) podają, że S. od r. 1820 przez kilka lat miał wykłady z budownictwa ekonomicznego na Uniw. Warsz. (J. Bieliński w pracy o Uniw. Warsz. nie wymienia jego nazwiska). W r. 1825 S. wykonał projekt budynku przeznaczonego na siedzibę władz Tow. Kredytowego Ziemskiego przy ul. Świętojerskiej 1778 w Warszawie. W l. 1826–51 S. był radcą budowniczym Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Był także radcą konsystorza ewangelicko-augsburskiego i członkiem sądu konsystorskiego. Przyczynił się finansowo do pokrycia blachą miedzianą kopuły zboru Św. Trójcy w Warszawie. Podobnie jak ojciec był S. członkiem masonerii; w r. 1820 był zastępcą przewodniczącego loży «Halle der Beständigkeit» w stopniu VII. S. otrzymał od cara Mikołaja I tytuł szlachecki i herb «Strzelec». Zmarł 11 I 1854 w Warszawie i tam pochowany został na cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim (aleja 2 nr 12). Był odznaczony orderami Św. Stanisława IV kl., Św. Anny III kl., Św. Włodzimierza IV kl., a także odznaką honorową za 25 lat nieskazitelnej służby publicznej.

W małżeństwie z Karoliną z Wilhelmów (1796–1864) miał S. siedmioro dzieci: Elżbietę (1816–1856), zamężną za Gustawem Müllerem, Karolinę zmarłą w niemowlęctwie, Karola zmarłego w dzieciństwie, Ludwika (1821–1901), właściciela dóbr Biała Wielka (pow. włoszczowski), Annę (1822–1911), zamężną za Edwardem Strasburgerem, Jana (1825–1872), właściciela majątku Rzerzuśnia (w pow. miechowskim), i Paulinę (1831–1918), zamężną za Ludwikiem Kozłowskim.

 

Bibliogr. Warszawy, VII; Łoza, Architekci; tenże, Rodziny pol., II; Szulc E., Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie, W. 1989; Skorowidz mieszkańców miasta Warszawy z przedmieściami na rok 1854; – Czermiński F., O Towarzystwie Kredytowym Ziemskim w Królestwie Polskim, „Bibl. Warsz.” 1865 t. 3 s. 271; Hass, Sekta farmazonii warsz.; Jenike L., Kronika zboru ewangelicko-augsburskiego w Warszawie 1782–1890, W. 1891 s. 17, 27, 29; – Kalendarz Polityczny z lat 1836–1842; Przewodnik Warsz. z lat 1826–9; Rocznik władz duchownych duchowieństwa i instytutów wyznań ewangelickich w Królestwie Polskim na rok 1838; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1854: „Gaz. Warsz.” nr 60 s. 4, „Kur. Warsz.” nr 10 s. 49, nr 47 s. 240; – AP w W.: Akta metrykalne Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Warszawie 1854 nr 10, Akta notariatu warszawskiego, kancelaria notarialna J. W. Bandtkiego vol. 10 nr 980, kancelaria notarialna J. Marczyńskiego vol. 3 nr 283, vol. 12 nr 1309, vol. 30 nr 5806, vol. 34 nr 6907, vol. 35 nr 7117, kancelaria notarialna J. Noskowskiego vol. 125 nr 18336.

Stanisław Konarski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Walery Rzewuski

1837-06-14 - 1888-11-18
fotograf
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Paulina Rivoli

1817-1824 - 1881-10-12
śpiewaczka operowa
 

Bogusław Horodyński

1802 - 1866-11-30
spiskowiec
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.