INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Gabriela Morska (Popławska, z domu Kuliczkowska)     

Gabriela Morska (Popławska, z domu Kuliczkowska)  

 
 
1866-03-21 - 1928-09-18
 
Biogram został opublikowany w 1976 r. w XXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Morska, zamężna Popławska z Kuliczkowskich Gabriela (1866–1928), aktorka. Znana pod pseud. scenicznym jako Morska. Ur. 21 III w Szczekocinach, była córką Stanisława Kuliczkowskiego i Henryki Wayde, siostrą aktora Władysława Włodkowskiego (właściwie Władysława Kuliczkowskiego), działającego w l. 1898–1900. M. ukończyła szkołę średnią, następnie brała udział w przedstawieniach amatorskich w teatrze Tow. Dobroczynności w Warszawie, przygotowując się do zawodu aktorskiego pod kierunkiem Anastazego Trapszy. Debiutowała w r. 1886 na scenie poznańskiej i do r. 1890 pozostawała w tamtejszym Teatrze Polskim. W sezonie 1890/1 należała do łódzkiego zespołu Karola Kopczewskiego, z którym w lecie 1891 występowała w warszawskim teatrzyku ogródkowym «Belle Vue»; w sezonie 1891/2 z zespołem Łucjana Kościeleckiego odwiedziła Petersburg. Dn. 19 III 1892 debiutowała w Warszawskich Teatrach Rządowych (WTR) rolą Klary w „Ślubach panieńskich” A. Fredry, ponadto zagrała Katarzynę („Koniec Sodomy” H. Sudermanna) i rolę tytułową w „Lenie” Wacława Karczewskiego. Mimo przychylnego przyjęcia krytyków M. nie została zaangażowana do WTR i w sezonie 1892/3 występowała ponownie w Petersburgu i Moskwie (z zespołem Kazimierza Kamińskiego). Od 22 X 1893 do jesieni 1897 grała w Teatrze Miejskim w Krakowie, po zamążpójściu używając niekiedy podwójnego nazwiska Morska-Popławska. W r. 1898 próbowała swych sił na scenach angielskich. W lutym t. r. występowała w St. Leonards oraz w Londynie (The Working Men College), jednakże nie odniosła większych sukcesów i powróciła do Krakowa, gdzie w kwietniu i maju t. r. grała gościnnie w Teatrze Miejskim.

Od września 1898 do marca 1899 z zespołem zorganizowanym wspólnie z mężem odbyła objazd po Rosji. W r. 1900 występowała w zespole Michała Wołowskiego w Petersburgu, a w lipcu t. r. gościnnie u Felicjana Felińskiego w Sosnowcu. Na sezon 1900/1 została zaangażowana do Teatru Miejskiego w Krakowie, w lipcu 1901 grała m. in. Maryjkę w „Sobótkach” H. Sudermanna, Ofelię w „Hamlecie” W. Szekspira na scenie Teatru Letniego w Warszawie. Od 20 IX 1901 do lipca 1904 występowała we Lwowie, pierwszy raz jako Maria w sztuce „One” H. Bahra, oraz w innych miejscowościach gościnnie, np. na wieczorach recytatorskich w Warszawie (1903) i w Krakowie (1904). W r. 1905 grała w teatrze poznańskim. W lecie 1905, wraz z mężem i Andrzejem Mielewskim, prowadziła zespół, m. in. w Samborze, Nowym Sączu i Stryju. W l. 1906 (jesień) – 1911 M. należała do zespołu Teatru Polskiego w Wilnie. W sezonie 1911/12 z zespołem męża odwiedziła m. in. Petersburg, Kijów i Żytomierz. W r. 1912 grała w Teatrze Zjednoczonym w Warszawie, w r. 1913 w Teatrze Popularnym w Łodzi, od 26 II 1916 do 1917 w Teatrze Praskim w Warszawie. Po ustąpieniu ze sceny M. była urzędniczką w Min. Spraw Zagran.

M. odznaczała się korzystnymi warunkami scenicznymi: zgrabna, pełna wdzięku, o żywym temperamencie i interesującym niskim głosie, wg Gabrieli Zapolskiej, reprezentowała «typ artystki inteligentnej, trochę zimnej, ale panującej nad techniką sceniczną z taką maestrią, że pod tym względem nie ma równej sobie na scenach polskich». W bogatym zarówno w role dramatyczne, jak i komediowe dorobku artystycznym M-iej najwybitniejsze to: Panna Młoda („Wesele” S. Wyspiańskiego), Laura („Kordian” J. Słowackiego), Salomea („Harde dusze” Z. Sarneckiego), Albina („Dramat Kaliny” Z. Kaweckiego), Justysia („Mąż i żona” A. Fredry), Podstolina („Zemsta” A. Fredry), tytułowa w „Norze” H. Ibsena, Vittorino („Odrodzenie” F. Schönthana i F. Koppel-Ellfelda), tytułowa w „Flipocie” J. Lemaître’a. M. tłumaczyła także sztuki z angielskiego i francuskiego, m. in. „Księżnę i motyla” A. W. Pinero. Zmarła 18 IX 1928 w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim. Mężem M-iej był Józef Nikodem Popławski (1857–1921), aktor, reżyser, dyrektor teatru.

 

Estreicher w. XIX, Wyd. 2., V (Dramat tłumaczony); Słown. Teatru Pol., (ikonogr., bibliogr); Olszewski K., Z kronik teatralnych Zagłębia i Śląska, Kr. 1960; Romer-Ochenkowska H., XXV-lecie wskrzeszonego teatru polskiego w Wilnie, Wil. 1932 s. 19–23, 28; – Zapolska G., I Sfinks przemówi…, Lw. 1923 s. 280–1; – „Kur. Warsz.” 1906 nr 243; – IS PAN: Wosiek M., Repertuar teatrów ludowych do 1914 roku, (mszp.) II 179, 180, 367; Księga chrztów kościoła paraf. w Szczekocinach, 1866 nr 35.

Barbara Berger

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Konstanty Ildefons Gałczyński

1905-01-23 - 1953-12-06
poeta
 

Witold Roman Lutosławski

1913-01-25 - 1994-02-07
kompozytor
 

Stanisław Libicki

1856-05-08 - 1933-01-18
prawnik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Zygmunt Denis Stojowski

1869/1870 - 1946-11-06
kompozytor
 

Hipolit Stupnicki

1806-08-13 - 1878-10-18
dziennikarz
 

Kazimierz Szawłowski

1898-01-14 - 1969-03-15
inżynier mechanik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.