INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Henryk Schwartzwald (Schwarzwal)  

 
 
1619-03-10 - 1672-06-24
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Schwartzwald (Schwarzwald) Henryk h. własnego (1619–1672), patrycjusz gdański, bibliofil i kolekcjoner. Pochodził ze starej kupieckiej rodziny, która osiadła w Gdańsku ok. r. 1420. Dziad S-a Jan (1544–1608) zasłużył się przy budowie umocnień miejskich w Gdańsku, a w swej posiadłości Tempelburg (obecnie dzielnica Gdańska – Siedlce) założył rezydencję, w której gromadził dzieła sztuki i książki, a która była odwiedzana przez uczonych, artystów i podróżników. S. ur. 10 III w Gdańsku, był synem Henryka (1582–1630), ławnika gdańskiego, i Brygidy Czirenberg (zm. 1652).
Za zasługi oddane Rzpltej w czasie najazdu szwedzkiego przez rodzinę Schwartzwaldów, S. i jego bracia Jan i Karol otrzymali 31 VIII 1658 indygenat polski na sejmie (w r. 1556 cesarz Karol V nadał szlachectwo ich pradziadowi Henrykowi). S. nie brał jednak udziału w życiu politycznym i społecznym; był mecenasem uczonych i artystów, bibliofilem oraz kolekcjonerem numizmatów. Zgromadził księgozbiór liczący ponad 3 tys. tomów z historii, teologii, geografii, filozofii, literatury pięknej. Znalazły się tam także liczne i cenne polonika z XVI–XVII w., inkunabuły oraz rękopisy. Książki swoje znaczył miedziorytowym ekslibrisem herbowym wykonanym ok. 1658 r. (artysta nieznany). Jako kalwin testamentem z r. 1669 zapisał księgozbiór gdańskiej gminie ewangelicko-reformowanej wraz z legatem finansowym na jego uzupełnianie. S. zmarł 24 VI 1672 w Gdańsku.
Po śmierci S-a biblioteka została umieszczona w budynku szkoły parafialnej przy kościele św. Piotra i Pawła, a następnie od r. 1832 w Bibliotece Rady Miasta (dzisiejsza Biblioteka Gdańska PAN), początkowo jako odrębny zespół, później księgozbiór włączono do ogólnego zbioru. Kolekcja numizmatyczna, składająca się z ok. 600 monet i medali (w tym srebrnych i złotych), przekazana również szkole parafialnej przy kościele św. Piotra i Pawła, trafiła następnie do Gabinetu Numizmatycznego Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku.
Z zawartego 26 IX 1650 małżeństwa z Konstancją Cölmer (12 III 1630 – 24 IV 1657), S. pozostawił dwoje dzieci: Konstancję (ur. 1652) i Henryka (ur. 1655).

Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., V; Słown. Pracowników Książki Pol.; Löschin G., Die Bürgermeister, Rathsherren und Schöppen des Danziger Freistaates und die Patricienfamilien denen sie angehörten, Danzig 1868 s. 15–16; Jędrzejowska A., Pelczarowa M., Katalog inkunabułów Biblioteki Miejskiej w Gdańsku, Gd. 1954 s. 279, 303; Szafran P., Katalog rękopisów Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Uzupełnienia do tomów I–IV (sygn. 1–4258), Wr. 1988 s. 11, 184, 185, 190; – Günther O., Kleefeld K., Die Danziger Stadtbibliothek. Ihre Entwicklung und ihr Neubau, Danzig 1905 s. 12–13; Reychman K., Exlibrisy gdańskie, W. 1929 s. 76–8; Ruehle S., Die Entstehung des Münzkabinetts am Städtischen Gymnasium zu Danzig, „Mitteilungen des westpreussischen Geschichtsvereins” 1925 Nr 3 s. 44–50; tenże, Geschichte des Städtischen Münzkabinetts Danzig, tamże 1930 Nr 1 s. 10; Wdowiszewski Z., Wiadomość o gdańskim kopiariuszu urzędowym z XVII w. i o zawartych w nim nobilitacjach i indygenatach, W. 1936 s. 7, 12; – Vol. leg., IV 569; – B. PAN w Gd.: rkp. 600, 602, 603, 605, 615, 616 (nadanie szlachectwa przez cesarza Karola IV), 806, 806a (genealogia S-a), Cat. Bibl. 56–59 (katalogi księgozbioru S-a), Oe 12 8° (druczek z okazji pogrzebu żony S-a), Oe 30 8° (druczki z okazji ślubu S-a).
Zbigniew Nowak

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 
 

Zygmunt III (Waza)

1566-06-20 - 1632-04-30
król Polski
 

Andrzej Bobola h. Leliwa

ok. 1591 - 1657-05-16
święty
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

  więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.