INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jakub Sawski  

 
 
1898-04-10 - 1969-11-07
Biogram został opublikowany w 1994 r. w XXXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sawski Jakub (1898–1969), mistrz krawiecki, działacz polonijny, obywatel austriacki. Ur. 10 IV w Krzyworzece (w pow. myślenickim), w rodzinie pochodzenia chłopskiego, był szóstym i ostatnim dzieckiem Tomasza i Wiktorii z Migłów.

Naukę i praktykę w zawodzie krawieckim S. odbywał w Wiedniu i Czechach (1910–16). Wcielony do armii austriackiej w r. 1916, został wysłany na front. W r. 1918 ochotniczo wstąpił w miejscowości La Mandria di Chivasso do formowanych we Włoszech polskich oddziałów wojskowych, które po przewiezieniu do Francji wcielono do armii gen. Józefa Hallera. Przeszkolenie saperskie przeszedł w okolicach Nancy-Portieux nad Mozelą (1919). Po powrocie do Polski pracował w zawodzie krawieckim w Krakowie (1919–23), a następnie w Wiedniu (1923–5), gdzie uzyskał dyplom mistrza krawieckiego. Samodzielnie prowadził zakład krawiecki w Wiedniu przy Goldeggasse 14 w l. 1925–39.

Od chwili uzyskania mistrzostwa w zawodzie S. włączył się aktywnie w życie społeczno-kulturalne Polonii wiedeńskiej. Był najpierw członkiem, a następnie wiceprezesem Stowarzyszenia Polskiego «Oświata» w Wiedniu (1932–6), które początkowo nosiło nazwę Stowarzyszenie Kulturalne Robotników i Robotnic Polskich «Oświata». Działał też w Polskim Stow. Chrześcijańskich Robotników i Robotnic «Ojczyzna», którego był wiceprezesem i prezesem (1936–8). Brał udział w amatorskim ruchu teatralnym, współorganizował pozalekcyjne zajęcia oświatowo-kulturalne z uczniami szkoły polonijnej przy Boerhaavegasse 25.

Po przyłączeniu Austrii do Niemiec w r. 1938 S. był szykanowany za działalność polonijną. W czasie drugiej wojny światowej, jako obywatel Rzeszy niemieckiej posiadający uprzednio obywatelstwo austriackie, został wcielony do Wehrmachtu.

Po wojnie S. prowadził ponownie zakład krawiecki przy Goldeggasse do r. 1969. Od początku aktywnie uczestniczył w życiu polonijnym. Był wielokrotnie wybierany do zarządu Związku Polaków w Austrii «Strzecha» (ZPwA «Strzecha»): na wiceprezesa (22 III 1947 – 27 III 1949), prezesa (27 III – 1 XI 1949, S. zrezygnował wówczas z funkcji prezesa), wiceprezesa (31 III 1951 – 29 III 1952, 25 III 1956 – 16 III 1957, 29 III 1958 – 30 V 1959), prezesa (30 V 1959 – 7 XI 1969). Został też wyróżniony honorowym członkostwem «Strzechy». Przywiązywał szczególną wagę do krzewienia kultury polskiej wśród Polonii i Austriaków oraz roztaczania opieki nad miejscami upamiętnionymi śmiercią Polaków poniesioną z rąk niemieckich. Energicznie organizował zbiórki pieniężne na rzecz Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W okresie piastowania funkcji prezesa «Strzechy» S. zasiadał z ramienia Polonii w Kuratorium Fundacji «Dom Polski» w Wiedniu. S. zmarł 7 XI 1969 w Wiedniu i został tam pochowany na centralnym cmentarzu. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi przez władze polskie (1969).

Małżeństwo S-ego, zawarte w r. 1933, zakończyło się wkrótce rozwodem.

 

Kucharski W., Jakub Sawski (1898–1969), „Głos Polonii”, Wyd. jubileuszowe [Wiedeń] 1984; tenże, Związek Polaków w Austrii „Strzecha” w l. 1894–1984; – Verband der Polen in Österreich „Strzecha” in den Jahren 1894–1984, L. 1984 s. 41, 67; Kucharski W., Tomkowski Z., Polonia w Austrii, L. 1976; – Biul. Informacyjny „Strzechy” 1969 nr 11; „Gaz. Wiedeńska” 1931 nr 5; „Głos Wiedeński” 1933 nr 1, 4; „Wiad. Polskie” (Wiedeń) 1951 nr 6; – AAN: MSZ, sygn. 10978 s. 26; Arch. Ambasady RP w Wiedniu: Protokoły z posiedzeń Kuratorium Fundacji „DP” Wiedeń z 6 III 1959 i z 18 I 1965; Arch. MSZ w W.: Biuro Konsularne BK-20 t. 38 w. 3 s. 20–21; Arch. Wydz. Konsularnego Ambasady RP w Wiedniu: Akta osobowe, t. 108/69; Arch. ZPwA „Strzecha” w Wiedniu: Protokoły z walnych zgromadzeń ZPwA „Strzecha” z l. 1947–1952, 1957–1959, Protokoły z posiedzeń zarządu ZPwA „Strzecha” z l. 1946–1952; National-bibliothek w Wiedniu: Zeitschrift „Polak w Austrii”, sygn. 644.205-D 1934/2 s. 8; – Materiały w posiadaniu autora: Relacje działaczy Polonii wiedeńskiej – Karola Knapczyka (3 IX 1974), Leona Schmiedehausena (11 IX 1974), S-ego, Karta członka Związku nr 162 z 10 XII 1945, Deklaracja członka zwyczajnego „Strzechy” nr 162/46 z 7 VI 1946.

Władysław Kucharski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Władysław Hasior

1928-05-14 - 1999-07-14
rzeźbiarz
 

Mieczysław Voit

1928-08-02 - 1991-01-31
aktor filmowy
 

Stanisław Dębicki

1866-12-04 - 1924-08-12
malarz
 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Michał Piksa

1883-12-29 - 1945-02-10
muzyk ludowy
 

Bronisław Komorowski

1889-05-25 - 1940-03-22
ksiądz
 

Edward Poniński

1887-07-01 - 1939-10-22
działacz społeczny
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.