Konarski Jan h. Abdank (1486–1522), archidiakon krakowski, sekretarz królewski. Pochodził z rodziny Awdańców; gałąź jej, do której należał K., wzięła nazwę od wsi Konary w pow. kościańskim w Wielkopolsce. K. był jednym z trzech synów Andrzeja, starosty konińskiego i sławkowskiego, i Strzeleckiej h. Doliwa. Podczas gdy bracia jego Piotr i Jerzy wpisali się w r. 1505 na Akad. Krak., K. kształcił się za granicą, prawdopodobnie w Bolonii, gdzie uzyskał doktorat prawa kanonicznego. Musiał przebywać również w Rzymie, skąd przywiózł tytuł protonotariusza apostolskiego. Po powrocie do kraju dzięki wrodzonym zdolnościom i protekcji stryja Jana Konarskiego, bpa krakowskiego, szybko awansował w hierarchii kościelnej. W r. 1512 był kantorem sandomierskim, 11 III 1513 r. przyjęto go w poczet kanoników krakowskich, po uprzednim udokumentowaniu przy świadkach pochodzenia szlacheckiego. Zapewne przed r. 1515 uzyskał prepozyturę iłżecką. Dn. 4 II 1515 r. imieniem biskupa i kapituły wygłosił w katedrze krakowskiej orację powitalną do Zygmunta I, powracającego z Litwy po zwycięskiej kampanii moskiewskiej. T. r. został K. sekretarzem królewskim i w tym charakterze wziął udział w zjeździe pożońskim (marzec) i wiedeńskim (lipiec) 1515 r. W Pożoniu zbliżył się do Piotra Tomickiego. Po powrocie do kraju wymienił z nim (wrzesień 1515) swą kanonię na archidiakonat krakowski, co zatwierdził papież Leon X w listopadzie t. r., a do akt kapituły krakowskiej wpisano pod datą 22 IV 1516 r. Jeszcze 26 IX 1515 r. K. dołączył do posiadanych godności kanonię poznańską. W grudniu t. r. towarzyszył królowi do Brześcia Lit.
W styczniu 1517 r. K. posłował od nieobecnego Zygmunta I do sejmu piotrkowskiego, przywożąc propozycje królewskie. Jesienią 1517 r. król obarczył K-ego poważną misją polityczną: wraz z S. Ostrorogiem, kaszt. kaliskim, wysłany został w poselstwie do cesarza Maksymiliana I i ks. Izabelli Aragońskiej celem sfinalizowania małżeństwa Zygmunta I z Boną Sforza. Posłowie, po audiencji u cesarza odbytej we wrześniu 1517 r. w Wiedniu, przybyli 8 X do Wenecji, a 5 XI stanęli w Bari, siedzibie ks. Izabelli. Z Boną i z ks. Izabellą spotkali się 20 XI w Marigliano, skąd następnego dnia udali się wraz z nimi do Neapolu. Tu doprowadzono do pomyślnego skutku układy małżeńskie. W toku układów i uroczystości przedślubnych K. zachorował wprawdzie poważnie na febrę, lecz już 6 XII był w stanie dopełnić obrzędu zaślubin «per procura» Bony z Zygmuntem I, reprezentowanym w zastępstwie przez Ostroroga. W drodze powrotnej posłowie przyłączyli się (5 III 1518) w okolicach Lublany do orszaku Bony zdążającej do Polski, towarzysząc jej aż do Krakowa, gdzie wzięli udział w uroczystościach weselnych w kwietniu 1518 r.
W r. 1519 K. dołączył do poprzednich godności kanonię gnieźnieńską, opróżnioną przez śmierć J. Rzeszowskiego; z początkiem 1520 r. przebywał K. w otoczeniu króla w Toruniu. W r. 1521 spotykamy go przeważnie w Krakowie. Tutaj też zmarł nagle w nocy 23/4 XI 1522 r. w wieku lat 36. Stryj jego biskup Jan Konarski wystawił mu nagrobek w katedrze wawelskiej, a napis umieszczony na nim podnosił doskonałą znajomość języków obcych zmarłego.
Korytkowski, Prałaci gnieźn., II 291, 292; Łętowski, Katalog bpów, III 160, 161; Boniecki; Niesiecki; Uruski; – Barycz H., Spojrzenia w przeszłość polsko-włoską, Wr.–W.–Kr. 1965; Darowski A., Bona Sforza, Rzym 1904 s. 78 i n.; tenże, Podróż Bony Sforzy do Polski, „Przegl. Pol.” (Kr.) T. 153: 1904 s. 419, 428; Goetel-Kopffowa M., Mecenat kulturalny Jana Konarskiego (1447–1525), Rozpr. i Spraw. Muzeum Narod. w Krak., Kr. 1964 VIII; Pociecha W., Królowa Bona, P. 1949 I, II; Przezdziecki, Jagiellonki, I 55 n.; Wyczański A., Polska służba dyplomatyczna w latach 1506–1530, w: Polska służba dyplomatyczna XVI–XVIII w., W. 1966; – Acta Tom., III, IV, V, VI; Arch. Kom. Hist., I 161, III 374, Script. Rer. Pol., IV, IX; Matricularum summ., IV v. 1, 2; Starod. Prawa Pol. Pomn., VII nr 1515; Starowolski, Monumenta Sarmatarum, 39; Vet. Mon. Pol., II 366; – AGAD: Libri Legationum nr 5; Arch. Kapit. w Kr.: Acta capit. Ecclesiae Cracoviensis (Acta act.) II f. 283, 288, 293, 298, 299, 302, 319, 323, 325, 327, 329, 336, 346, 352, 358.
Krzysztof Baczkowski