Łubieński Jan (1788–1878), generał pospolitego ruszenia, poseł na sejmy Ks. Warsz., działacz filantropijny. Ur. 27 XII w Szczytnikach w Kaliskiem, był czwartym z synów Feliksa (zob.), i Tekli z Bielińskich (zob.), bratem Tomasza (zob.), Piotra (zob.), Henryka (zob.), Tadeusza (zob.) i Józefa (zob.). Otrzymał wykształcenie domowe, uzupełnione w r. 1801 pobytem w Wiedniu w towarzystwie starszych braci. Po wkroczeniu wojsk francuskich na ziemie polskie 18-letni młodzieniec, obwołany generałem pospolitego ruszenia ziemi rawskiej, rozpoczął w styczniu 1807 działać na Pomorzu Zachodnim pod komendą gen. A. Kosińskiego, a następnie gen. M. Sokolnickiego. Zapałem i odwagą okupił pierwsze potknięcia wywołane brakiem doświadczenia. W początkach lutego zdobył szturmem Szczecinek. Następnie spełniał różne zadania specjalne i odpowiedzialne; wywiązując się z nich znakomicie, zyskał sobie uznanie m. in. gen. J. H. Dąbrowskiego, który donosił ks. Józefowi Poniatowskiemu o «męstwie i duchu ochoczym rycerzów rawskich pod komendą gen. Ł-ego».
Wiosną 1807 wrócił Ł. do gospodarki w rodzinnym Guzowie. Odtąd na szerszą widownię wysuwany był przez ojca, a następnie przez braci, często wbrew własnym chęciom. W kwietniu 1809 Ł. został mianowany jednym z dyrektorów stolicy, którzy mieli zorganizować miejscową gwardię i utrzymać spokój w mieście; prosił jednak o zwolnienie go z tego stanowiska. W l. 1810–3 był konsyliarzem z departamentu warszawskiego w Głównej Izbie Obrachunkowej, a dzięki staraniom ojca posłował z pow. stanisławowskiego na sejmy 1811 i 1812 r. W masonerii był członkiem kapitularnej loży Rycerze Gwiazdy z lożą Bracia Zjednoczeni. Gospodarował w Okuniewie, majątku żony pod Warszawą, i dzierżawił od teścia Stanisława Klickiego Młodzianów w Płockiem, dbając o uprzemysłowienie tych dóbr. W l. 1825–30 był sędzią pokoju w pow. stanisławowskim. Brat Henryk wprowadził go w r. 1829 do zarządu «Tow. Wyrobów Zbożowych», a w r. 1830 do «Tow. Wyrobów Lnianych». W t. r. Ł. został członkiem domu handlowego «Bracia Łubieńscy i Spółka».
Po wybuchu powstania listopadowego Ł. organizował magazyny żywnościowe, a następnie został intendentem generalnym armii, po K. Wolickim. Wkrótce jednak na własną prośbę zwolniono go z tej funkcji, pozostawiając nadal w intendenturze. W marcu 1832 został wybrany, wraz z braćmi Tomaszem i Tadeuszem, na członka delegacji hołdowniczej, która miała się udać do cesarza do Petersburga. Wydaje się jednak, że Ł-emu udało się od tej misji uwolnić. Wycofał się wówczas z życia publicznego i ograniczył do działalności filantropijnej. Od r. 1818 uczestniczył w pracach Rady Ogólnej Dozorczej Szpitali oraz w pracach Tow. Dobroczynności, gdzie kierował sprawami ekonomicznymi w Wydziale Administracyjnym. W r. 1829 został prezesem tegoż Wydziału. Po ustanowieniu w r. 1842 Rady Głównej Opiekuńczej zakładów dobroczynnych Ł. przez wiele lat był jej członkiem. Zmarł 26 VI 1878 w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Żonaty z posażną jedynaczką Anną z Klickich (zm. 1837) miał Ł. 2 synów: Stanisława i Władysława, oraz 2 córki: Amelię, za Karolem Krasińskim, i Ewelinę, za Wacławem Popielem. Z powtórnego małżeństwa, z Izabelą z Michałowskich, miał córkę Ludwikę, za Władysławem Mielżyńskim.
Portret-litografia (Berlin, Lithogr. Institut v. L. Sachse) w B. Narod., reprod. w: Łuniński E., Napoleon, Legiony, Księstwo Warszawskie, W. 1911 s. 234; – Boniecki; Uruski; Żychliński, VII; Łubieński R., Ród Pomianów Łubieńskich, W. 1912 tabl. 13; Lista posłów i deputowanych na sejm 1811 [b. m. i r.]; Rocznik Urzędowy… Król. Pol., R. 1: 1850 – R. 16: 1865; – Bortnowski W., Walka o cele powstania listopadowego, Ł. 1960; Gembarzewski, Wojsko Pol., 1807–14; Kołodziejczyk R., Piotr Steinkeller, W. 1963; Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; Mencel T., Feliks Łubieński, W. 1952; Staszewski J., Wojsko polskie na Pomorzu w r. 1807, Gd. 1958; Tokarz W., Ostatnie lata Hugona Kołłątaja, Kr. 1905 II; – Barzykowski, Historia powstania, II, V; Lelewel J., Pamiętnik z roku 1830–1831, W. 1924; Lelewel P., Pamiętniki i diariusz domu naszego, Wr. 1966; Łubieński R., Generał Tomasz Pomian hr. Łubieński, W. 1899 I 8, 13, 24, 236, 311, 408, 418, 423, 441, 531–2, II 8, 19, 23, 49, 118, 153, 208; Łubieński T. W., Henryk Łubieński i jego bracia. Wspomnienia…, Kr. 1886 s. 45, 51, 75, 88, 90, 134 (informacje niedokładne); Materiały do dziejów Komisji Rządzącej z 1807 r., Wyd. M. Rostworowski, Kr. 1918; 1809. Campagne de Pologne…, Wyd. W. Fedorowicz, Paris 1911; Protokoły Rady Stanu Księstwa Warszawskiego, Wyd. B. Pawłowski, T. Mencel, Tor. 1964–5 I cz. 1, II cz. 1, Fontes, 49, 56; Sobańska R., Pamiętnik rodziny Łubieńskich..., W. 1851 s. 369, 389 k. 7 (podob. litogr. berlińska, błędy w datach); Ustawodawstwo Księstwa Warszawskiego, Oprac. W. Bartel, J. Kosim, W. Rostocki, W. 1964 II 43–4; Źródła do dziejów wojny polsko-rosyjskiej 1830–1831 r., Wyd. B. Pawłowski, W. 1931 I; Źródła wojskowe do dziejów Pomorza, Cz. I, Wyd. J. Staszewski, Tor. 1933, Fontes, 26 (raporty wojskowe Ł-ego); – Kalendarzyk polityczny (W.) 1811 s. 98; Kalendarzyk polityczny pijarski, (W.) 1812 s. 92; toż, 1813 s. 90, 99; „Kur. Warsz.” 1878 nr 144, 149; Nowy kalendarzyk polityczny, (W.) 1830 s. 545; „Przew. Warsz.” 1826 s. 39, 70, 1827 s. 47, 84, 1829 s. 49, 92.
Maria Manteufflowa