INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Nepomucen Jezierski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1964-1965 w XI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Jezierski Jan Nepomucen Paweł Franciszek (1786–1858), poseł na sejm Król. Pol., marszałek szlachty gub. lubelskiej. Był synem Karola, oraz Zuzanny z Bielińskich; właściciel dóbr Garbowo i Ryki, wnuk Jacka Jezierskiego. W marcu 1809 r. wstąpił do wojska polskiego, brał udział w bitwie pod Sandomierzem i dosłużył się stopnia porucznika. W l. 1815–30 był kilkakrotnie marszałkiem sejmików powiatów lubaczowskiego i garwolińskiego. W r. 1828 został wybrany posłem z pow. garwolińskiego i należał do konserwatywnej grupy działaczy sejmowych. Był związany z T. Łubieńskim interesami założonej wspólnie spółki handlowej. Po wybuchu powstania listopadowego J. przybył do Warszawy i 10 XII 1830 r. został delegowany w miejsce W. Ostrowskiego na towarzysza podróży ks. F. Ks. Druckiego-Lubeckiego do Petersburga dla pertraktacji z Mikołajem I. Zgodnie z instrukcją sejmową Lubecki i J. mieli się domagać «rozciągnięcia ustawy konstytucyjnej do Litwy, Wołynia, Podola i Ukrainy…, zwołania na 1 V 1831 r. sejmu jeneralnego…». Rząd Tymczasowy upoważnił ich do żądania «przyłączenia do Królestwa prowincyj polskich…». Chłopicki natomiast w swej instrukcji z 10 t. m. dla delegatów wyraził jedynie życzenie, aby «prowincje polskie dawniej do cesarstwa wcielone do tychże samych swobód przypuszczonymi być mogły». Ta wielokierunkowość instrukcji spowodowała zapewne, że J., będąc zdaniem współczesnych «polityczną nicością», «odprawował swoje poselstwo najniegodniej, jak tylko być może» (M. Mochnacki, „Dzieła”, III 310), a nawet padł na kolana, prosząc o łaskę dla «porwanych obłąkańczym szałem». We Włodawie obaj delegowani odwiedzili w. ks. Konstantego, prosząc go o pomoc w uzyskaniu posłuchania u cesarza. J. był parokrotnie przyjęty przez Mikołaja I w charakterze posła na Sejm, który, poznawszy w J-m człowieka o przeciętnym umyśle politycznym i podatnym na objawy carskiej łaski i gniewu, traktował go znacznie lepiej niż Lubeckiego. J. rozmawiał również z ministrem Benkendorffem, któremu złożył memoriał potępiający ruch narodowy, zapewne pióra Lubeckiego, oraz z marszałkiem Dybiczem, który zapowiadał, iż Rosja jest «gotowa do wojny». Zastraszony, przejęty widokiem koncentracji armii rosyjskiej, głosił J. wszędzie w czasie powrotu do Warszawy hasła kapitulacji, aż wysłany specjalnie oficer zagroził mu sądem wojennym. J. przybył do Warszawy 13 I 1831 r. i złożył sprawozdanie z rozmów najpierw Chłopickiemu, Radzie Administracyjnej, a 24 i 25 w Sejmie, gdzie również rozpętała się gorąca dyskusja nad tą misją i jej wynikami. Misja J-ego spotkała się z ostrą krytyką Sejmu i zgromadzonej na galerii publiczności, ale w obronie delegata wystąpili m. in. poseł Kochanowski i J. Lelewel. Niewątpliwie misja J-ego przyczyniła się z jednej strony do uchwalenia na posiedzeniu z 25 I 1831 r. aktu detronizacyjnego, przeciwko któremu J. protestował – ale go podpisał, z drugiej strony natomiast w poważnym stopniu opóźniła przygotowania wojenne. W dalszym ciągu swej działalności parlamentarnej J. należał do skrajnej konserwy i zwolenników rokowań lub kapitulacji wobec Rosji. Za to stanowisko został po upadku powstania nagrodzony Orderem św. Stanisława I kl. i mianowany członkiem Rady Stanu oraz koniuszym dworu. W r. 1849 został marszałkiem szlachty gub. lubelskiej. Posiadając wielkie wpływy u Paskiewicza, uzyskiwał J. często zwolnienia lub obniżenia wyroków w sprawach politycznych. W l. 1852 i 1857 był dwukrotnie dekorowany Orderem św. Anny I kl. Żonaty z Karoliną Jelską, miał trzy córki i dwóch synów. Zmarł w marcu 1858 r.

 

Boniecki; Borkowski J. Dunin, Almanach błękitny, Genealogia żyjących rodów pol., Lw. (1909); Uruski; Żychliński; – Askenazy Sz., Senat rewolucyjny. Nowe Wczasy, W. 1910 s. 275–304; Dutkiewicz J., Francja a Polska w 1831 r., Łódź 1950; Kraushar A., Kartka z życia Żmichowskiej, W. 1909; Moszyński J., Geneza powstania listopadowego, T. wstępny do „Pamiętników” I. Prądzyńskiego, Kr. 1909; Rostocki W., Władza wodzów naczelnych w powstaniu listopadowym, Wr. 1955; Smolka S., W drodze do Petersburga, „Przegl. Hist.” 1906; Sokołowski A., Jenerał I. Prądzyński w świetle własnych pamiętników, korespondencji i nowszych badań, Kr. 1911 s. 68–70; Śliwiński H., J. Lelewel. Zarys biograficzny. Lata 1786–1831, W. 1932; Tokarz W., Wojna polsko-rosyjska 1830–31, W. 1931; Zamorski B., W 50 rocznicę powstania r. 1830. Studium dziejowe, Lw. 1881 II 33, 41–2, 90–5, 122–4; – Barzykowski, Historia powstania, I–V; Diariusz Sejmu Polskiego z roku 1830–1831, Wyd. M. Rostworowski, Kr. 1907–12 I–VI; Diariusz Senatu z roku 1830–1831, Wyd. S. Pomarański, „Arch. Kom. Hist.” T. 14: 1930; Korespondencja Lubeckiego z ministrami i sekretarzami stanu, Wyd. S. Smolka, Kr. 1909; Lelewel J., Pamiętnik z r. 1830– 31, Przedm. i przyp. zaopatrzył J. Iwaszkiewicz, W. 1924; Mochnacki M., Dzieła, P. 1863 III 189, 192, 228, 275, 307, 309–14, 316, 348, 349; Prądzyński I., Pamiętniki, Oprac. B. Gembarzewski, Kr. 1909 I–IV; Wężyk F., Powstanie Królestwa Polskiego w r. 1830–31, Kr. 1905 s. 23–4, 39, 45–7, 55; Wilkońska P., Moje wspomnienia o życiu towarzyskim Warszawy, W. 1959; taż, Moje wspomnienia o życiu towarzyskim na prowincji w Kongresówce, P. 1876 cz. 2 s. 77–9; Wyleżyński T., Szesnaście dni z mego życia, „Bibl. Warsz.” 1903 t. 1; [Zamoyski W.], Jenerał Zamoyski 1803–1868, T. 2: 1830–1832, P. 1913; Żmichowska N., Listy, W. 1957 I; – „Czas” 1858 nr 69; „Kur. Warsz.” 1858 nr 76; – WAP w Lublinie: Akta Kanc. Marszałka Szlachty Gub. Lubelskiej, vol. 104, 191; – Na podstawie materiału nadesłanego przez Janusza Berghausena opracowała

Red.

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Józef Estreicher

1827-11-22 - 1908-09-30
bibliotekarz
 

Józef Unger

1817-04-13 - 1874-02-20
wydawca
 

Aleksander Kokular

1793-01-09 - 1846-04-06
kolekcjoner
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Kacper Heurich, senior

1834-06-21 - 1887-03-24
budowniczy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.